Freyr - 01.01.1994, Page 19

við þó verið að fá greitt fyrir fækk-
unina. Svo er ekkert séð hve mikill
samdráttur er enn eftir og ég óttast
að enn sé töluvert í það að botnin-
um sé náð.
Á hvaða aldri eru bœndur
hér í kringum þig?
Meðalaldur bænda er að verða
skuggalega hár hér í Saurbænum.
Pað er lítið um að ungt fólk sé að
taka við af hinu eldra og fáir bæir
þar sem er ungt fólk við búskap-
inn, en nokkuð margir komnir vel
yfir miðjan aldur og upp í það að
vera roskið fólk. Ég held að þetta
sé ekkert betra í öðrum hreppum
sýslunnar.
Nú hafið þið hér í sveif líka
orðið fyrir hremmingum í rekstri
Kaupfélagsins á Skriðulandi og
sláturhússins í eigu þess?
Já, þar hefur ýmislegt gerst,
m.a. það að gerðar voru að mínu
mati alls konar óraunhæfar kröfur
til sláturhúsanna um útbúnað
vegna erlendra markaða sem svo
ekki eru til þegar á reynir. Heil-
brigðisyfirvöld og íslenskir dýra-
læknar standa líka bak við þessar
kröfur sem hafa hleypt upp bygg-
ingarkostnaðinum.
Við vorum lengi og alltof lengi
búnir að fleyta áfram sláturhúsi
okkar á Skriðulandi á undanþág-
um, en um 1990 helltu menn sér út
í uppbyggingu til að gera sláturhús-
ið löglegt. Kostnaðaráætlanir við
verkið stóðust ekki og verkið fór
fram úr áætlun, þannig að lausa-
fjárstaða Kaupfélagsins varð slæm.
Ég var í stjórn kaupfélagsins á
þessum árum, þannig að ég tók
þátt í þessum ákvörðunum. Pað
varð auðvitað að gera sláturhúsið
löglegt og við náðum því takmarki
hér um bil. Að vísu hefur aldrei
verið samþykkt aðstaða fólksins,
t.d. ekki settar upp sturtur o.þ.h.
Þá urðum við að setja bundið
slitlag allt í kring og þetta kostaði
margar milljónir kr. sem er mikið
fyrir lítið félag.
Ég held að ekki hefði verið farið
út í þessar endurbætur ef það hefði
gerst tveimur árum seinna, þ.e.
1992, að lokafrestur á endurbótum
hefði verið fyrirskipaður. Það
munaði mikið um þessi tvö ár hvað
A sauðburði eru fjárhúskrærnar
hólfaðar niður með milligerðum.
Pessar milligerðir hefur Reynir bœði
hannað og smíðað, ásamt heimafólki
sínu, af mikilli útsjónarsemi og hag-
leik. Pess er m.a. gœtt að milligerð-
irnar víxlist ekki milli króa, með því
að litarmerkja þœr. (Freysmynd).
útlitið versnaði mikið. Þá hefði
sláturhúsið verið lagt niður og leit-
að eftir slátrun annars staðar.
Það er svo haustið 1993 sem
slátrunin minnkar verulega, hing-
að til hefur fækkun fjárins haldið
uppi sláturfjárfjöldanum. Á móti
því kemur að menn voru furðu
tregir til að fækka hjá sér haustið
1992, þó að framleiðslurétturinn
minnkaði, þannig að það ætti þá að
verða að sama skapi meiri slátrun
haustið 1993.
Kaupfélagið er þá í erfiðri
stöðu?
Já, það eru nú aðeins tvö kaup-
félög orðin eftir á Vesturlandi, hér
og í Borgarnesi. Það er verið að
leita leiða hér til að bæta rekstur-
inn, m.a. hefur bflaútgerðin verið
seld til að grynnka á skuldum, það
hefur verið tekin upp staðgreiðsla í
versluninni, innlánsdeild og við-
skiptareikningar fluttir í banka
o.fl.
Kaupfélagið er stœrsti
atvinnuveitandi í Saurbœnum?
Já, Kaupfélagið með sláturhús-
ið, en þar á eftir kemur Fóðuriðjan
í Ólafsdal sem veitir heilmikla
sumarvinnu. Það er þakkarvert
hvað það fyrirtæki hefur staðið sig
þó að reksturinn sé sjálfsagt þung-
ur stundum.
Nú er komið á áœtlun að
brúa Gilsfjörð. Er það mikið
framfaramál fyrir þetta svœði?
Já, auðvitað, en eins og stundum
þá er brúin alltof seint á ferð í
sambandi við eflingu byggðarinn-
ar.
Þegar brúin verður komin þá
gæti Saurbærinn og Reykhóla-
hreppur hinn nýi orðið sama versl-
unar- og þjónustusvæði. Ef um
sameiningu sveitarfélaga verður
að ræða þá tel ég að lægi beinast
við að sameina þessa hreppa. Hins
vegar eru þeir hvor í sínu kjördæmi
og það skapar árekstra.
Það sem ég á annars við með því
að Gilsfjarðarbrúin sé of seint á
ferð er að fyrir nokkrum árum var
ákveðið að aðal landleiðin milli
ísafjarðar og Reykjavíkur lægi um
Strandir og Steingrímsfjarðar-
heiði, en ekki hér um eins og áður.
Þetta var pólitísk ákvörðun og við
urðum undir.
Nú hefur maður heyrt frá sam-
gönguráðherra að í kjölfar brúar á
Gilsfjörð vilji hann að komi upp-
bygging vegar um Bröttubrekku
og svo einhverja leið áfram vestur í
Djúp, þ.e. um Þorskafjarðarheiði
eða Kollafjarðarheiði. Ég teldi þá
síðarnefndu skynsamlegri, en þá er
komið niður í ísafjörð í botni ísa-
fjarðardjúps. Það mundi breyta af-
ar miklu til hagsbóta fyrir þetta
svæði.
Lokaorð?
Lokaorðin mega vera þau að
það er mikill uggur í mönnum og
þá er ekki sterkt til orða tekið.
E.t.v. er útlitið enn svartara en við
viljum gera okkar grein fyrir. Mað-
ur er að reyna að taka hlutina eins
og þeir koma fyrir á hverjum tíma.
Landbúnaðurinn er hryggsúlan í
allri afkomu hér í sýslu og sam-
dráttur í honum þýðir samdrátt í
öllu sem tengist honum. Það væri
mikill styrkur fyrir okkur bændur
ef allir hinir sem óbeint lifa af
landbúnaði létu betur frá sér
heyra. Frh.ábls.ll.
l-2'94 - FREYR11