Freyr - 15.02.1994, Blaðsíða 15
okkur sjálf, okkar eigin líkama. Ofnæmi,
asmi o.fl í ungbörnum yngri en tveggja
ára, hafa aukist um fjórðung í Bandaríkj-
unum á árunum 1983-1988, og það eru
uggvænlegar tölur. Þetta kemur til af því
að í barnamat sem áður var „bættur" með
rotvarnarefnum og lífrænum (sem nú er
hætt), er nú grænmeti sem kemur úr
menguðu umhverfi og grænmetið er
mengað.
Ýmislegt þarf að laga.
Matareitrun á skipum og eyjum í Kara-
bíahafi og á öðrum suðlægum slóðum
hefur aukist óeðlilega mikið og er orðin
10-15% meðal ferðamanna. Eg minnist
þess ekki að hafa heyrt um matareitrun
hér á íslandi í mörg ár. Þetta hefur óhjá-
kvæmilega einhver áhrif á það hvert
ferðamannastraumurinn beinist, því
matareitrun er orðin vandamál suður í
heimi. Og þá vaknar spurningin: Eigum
við íslendingar ekki að taka mið af
þessu? - Er ekki lag fyrir okkur núna?
Reyndar er ýmislegt sem við þurfum að
laga. Við þurfum t.d. að taka á skolpmál-
um og sorpbrennslu, við þurfum að bæta
eitt og annað hjá okkur en það er ekkert
vandamál sem séð verður í fljótu bragði
að sé óleysanlegt ef við höfum vilja til
þess. Og þess vegna getum við og þurfum
að marka okkur þá stefnu, að Island
verði í vitund umheimsins vistvænt land.
Verði sú stefna valin, verður hún okk-
ur til framdráttar í sjávarútvegi, landbún-
aði og ferðaþjónustu. Ef við getum orðið
fyrirmyndarþjóðfélag í heilbrigðismálum
og umhverfismálum, hvers vegna þá ekki
að setja á stofn eftirmeðferðarstofnanir á
íslandi fyrir erlenda sjúklinga sem þurfa
að neyta lífræns fæðis og vera þá sem næst
fæðuöfluninni.
Til greina kæmi að setja á fót gróður-
hús með samvinnu bænda og erlendra
verslunarkeðja. Með því að marka þessa
stefnu, leggjum við af stað, en ennþá höf-
um við ekki lagt af stað með neina stefnu.
Pjóðin hefur verið of sundruð í þessum
málum en það hefur blessast vegna þess
að við höfum haft alveg nóg í okkur og á
síðustu hálfa öld. Nú eru þeir tímar að
líða hjá. Pá verðum við að vera tilbúin til
að fara að starfa saman og horfa á hags-
muni heildarinnar, hafa þá að leiðarljósi.
Traust landsbyggð er
forsenda fyrir sterku
þjóðfélagi.
Við sem eigum heima hér í Reykjavík,
getum ekki búið hér án byggðar úti í
héruðum. Byggðastefna ætti því að vera
höfð að leiðarljósi í allri stefnumótun
Reykvíkinga. Pað eru sameiginlegir
hagsmunir þjóðarinnar að viðhalda
byggð í landinu, vegna sjávarútvegsins,
vegna landbúnaðarins og vegna ferða-
þjónustunnar. Við verðum að ýta til hlið-
ar togstreitu milli þéttbýlis og dreifbýlis
um byggðastefnu, vegna þess að við verð-
um að horfa á hagsmuni heildarinnar.
Spurningu um hver staða íslensks land-
búnaðar væri í þessu samhengi, svaraði
Baldvin:
Ég held, í framhaldi af framansögðu,
að landbúnaður á íslandi eigi ekki síðri
möguleika en erlendur landbúnaður. En
af reynslu minni síðustu mánuði finnst
mér að íslenskir bændur hafi ekki nógu
mikla trú á sjálfum sér. Og kannski má
rekja það til þeirrar umræðu sem hefur
verið um hið svo nefnda landbúnaðar-
kerfi. Bændur eru farnir að taka það
persónulega, nákvæmlega eins og nú er
að gerast um sjávarútvegskerfið. Sjávar-
útvegskerfinu þarf að breyta og hið sama
á við um landbúnaðarkerfið. Við getum
hins vegar ekki breytt þessum „kerfum“
nema við séum sammála um markmiðin í
samfélaginu.
Ég spái því að lífsgildin breytist hjá
fólki á næstu 10-15 árum og að fólk fari að
sækja út í sveitirnar aftur, vegna þess að
þar er annars konar mannlíf og gildi þess
er skoðað frá öðrum sjónarhóli heldur en
í borgarsamfélagi sagði Baldvin Jónsson
að lokum.
J.J.D.
Sérstaða íslands erm.a.
heilnœmt umhverfi ogskil-
yrði til að framleiða hreinar
náttúruafurðir.
Það eru sameiginlegir
hagsmunir þjóðarinn-
ar að viðhalda byggð
út um landið og að
dregið verði úr tog-
streitu um byggða-
stefnu.
6'94 - FREYR111