Freyr - 15.04.1994, Blaðsíða 14

4. tafla. Gróður í aldagömlum túnum.
Norður- Suður- Vest- Vestur- Austur-
land land firðir land land
Tegitnd 14 tún 26 tún 11 tún 12 tún 10 tún
Vallarfoxgras.... + + + 0,1 0
Vallarsveifgras . . . 14,1 7,4 32,7 12,3 27,3
Túnvingull . 26,6 31,9 22,6 31,4 16,4
Lingresi . 12,0 40,3 20,8 21,9 33,0
Snarrót . 20,5 6,8 1,7 16,5 16,3
Háliðagras 0,2 0,1 0 0,3 +
Varpasveifgras . . . 9,8 0,4 5,4 2,7 0,9
Knjáliðagras .... 0,1 1,3 4,4 0,1 +
Starir 0 + + 0,2 0
Brennisóley 2,7 1,0 6,8 1,9 0,6
Skriðsóley 0 0 0 0,6 Mlbrennisóley
Túnfífill 2,3 0,6 1,2 1,5 1,5
Skarifífill 0,7 1,1 Talinn með lúnfífli
Vallhttmall 4,6 0 0 0,5 0
Túnsúra 4,3 5,5 1,5 8,5 3,8
Haugarfi 0,6 0,7 1,9 0 0,1
Vegarfi 0,4 0,9 0,5 0,6 0
Hvítsmári 0,9 1,3 0 0,8 0
Maríustakkur . . . 0,2 0,2 0 + 0
Hrafnaklukka . . . + + + + 0
Elfling + 0 + 0 0
Kornsúra 0 + 0 0 +
Lokasjóður 0 0,2 0 0 0
Tágamura 0 + 0 0 0
Ilmreyr 0 0,1 0 0 0
Blóðarfi 0 0 0,4 0 0
Hófsóley + 0 0 0 0
Skarfakál 0,1 0 0 0 0
5. tafla. Hlutdeiid helstu tegunda eftir fjarlœgð frá opnu hafi.
Útsveitir Miðsveitir Innsveitir
Tegund 81 tún 117 tún 124 tún
Vallarfoxgras . . . . 7,0 13,0 10,6
Vallarsveifgras . . . 25,9 32,3 30,9
Túnvingull 7,9 10,7 11,9
Lingresi 12,3 1,5 1,6
Snarrótarpuntur. . . 16,8 25,1 24,8
Háliðagras 3,5 4,4 8,4
Varpasveifgras . . . 20,7 10,0 5,8
Knjáliðagras 0,3 0,1 0,1
Brennisóley 0,5 0,7 0,8
TúnfífiH 0,5 0,3 1,0
Vallhumall 0,5 0,3 1,1
Túnsúra 0,9 0,5 0,5
Hvitsmári 0,3 0,1 0,3
Haugarfi 0,3 0,5 1,4
Vegarfi 0,3 0,5 0,4

virðist kunna vel við sig í brekkum
eða hallandi túnum.
Vallarsveifgras reyndist algeng-
asta grastegundin í túnum á Norður-
landi (31%) líkt og í hinum lands-
hlutunum. Á Vesturlandi var það
23%, 29% á Vestfjörðum, 37% á
Austfjörðum en 22% á Suðurlandi.
Af 2. töflu sést að vallarsveifgras er
ZS6 FREYR - 8'94
að finna í flestum túnum á þessu
svæði.
Vallarsveifgras hefur verið í flest-
um sáðblöndum sem notaðar hafa
verið undanfarna áratugi og nokkuð
lengi hafa verið til sterkir stofnar af
því, t.d. Fylking, Atlas og Primo.
Petta á örugglega sinn þátt í því að
svo mikið er af vallarsveifgrasi í
túnum á íslandi. Vallarsveifgrasið í
fræblöndunum blandast svo vallar-
sveifgrasi sem fyrir er í landinu. en
oft er töluverður útlitsmunur á því
sem er í fræblöndunum og hinu ís-
lenska. Það kemur fram í 4. töflu að
minna er af vallarsveifgrasi í göml-
um túnum sem ekki hefur verið sáð
til en hinum. í 3. töflu sést að hlut-
deild þess vex fyrstu árin eftir sán-
ingu en minnkar svo aftur þegar
lengra líður. Það virðist því taka við
af vallarfoxgrasinu, en það minnkar
mjög fyrstu árin eftir sáningu. Síðan
fara aðrar tegundir sem ekki voru í
blöndunum að koma meira inn í
túnin og þá minnkar hlutur vallar-
sveifgrassins aftur. Svipað mynstur
kom fram í hinum landshlutunum.
Mun minna fannst af língresi í
túnum á Norðurlandi en í hinum
landshlutunum eða 4,8% að meðal-
tali. Það fannst ekki í nema í tæpum
þriðjung túnanna. Á Suðurlandi var
þekjaþess21%, 13% á Austurlandi,
10% á Vesturlandi og 17% á Vest-
fjörðum.
Língresið var einnig mismikið eft-
ir svæðum á Norðurlandi. Minnst
var af því í Húnavatnssýslum og
Skagafirði. Þá var mun meira af því í
útsveitum en annars staðar.
Hlutdeild túnvinguls í þessari at-
hugun er á bilinu 7-12% eftir svæð-
um (10% að meðaltali). Þetta er
svipuð útkoma og í hinum landshlut-
unum. Það virðast því fremur að-
stæður í hverju túni sem ráða hlut-
deild túnvinguls en það hvar túnið er
á landinu. Breytileiki milli bæja er
mjög mikill. Túnvingullinn er harð-
balagras og því mun meira af honum
þar sem jarðvegur er þurr.
Hlutdeild snarrótarpunts var um
21% að meðaltali fyrir allt Norður-
land. Lang minnst var af honum í N-
Þingeyjarsýslu, rúm 4% en mest í S-
Þingeyjarsýslu, rúm 30%. Eigi að
síður sáust tún í N-Þingeyjarsýslu
með því sem næst hreinni snarrót
þótt slík tún hafi ekki verið á bæjum í
þessari úttekt. Þá var hlutur snarrót-
ar nokkru minni í útsveitum (17%)
en í mið- eða innsveitum (25%).
Dreifing snarrótarpunts um land-
ið er æði misjöfn. Norðurlandi svip-
ar mest til Vesturlands og Austur-
lands, hvað varðar hlut snarrótar. í
þessum landshlutum er snarrót um
20% en þó breytileg eftir því hvar er