Freyr - 15.04.1994, Blaðsíða 33

Þúsundir íslendinga eiga afkomu slna undir starfsemi sem tengist íslenska
hestinum.
áhugamálum sínum, kröfum, kjör-
um og réttindum. Þetta þurfa
hrossabændur og hestamenn aö hafa
í huga. Það er til dæmis athyglisvert
að sjá hvernig forysta Handknatt-
leikssambands íslands hefur haldið
á málum sínum í gegnum tíðina. Það
er stöðugt verið að hamra á gildi
íþróttarinnar og þeirri landkynningu
sem hún skili. Stjórnmálamönnum
er nánast stillt upp við vegg sem
óvinum íþróttarinnar ef ekki er farið
að kröfum þeim sem settar eru fram
á hverjum tíma. Þetta stafar vita-
skuld af stærð og áhrifamætti hand-
knattleikshreyfingarinnar. Líklegt
er að forystumenn hestamanna gætu
þar lært ýmislegt gagnlegt og væri
raunar betur að þeir hefðu tekið við
sér fyrir löngu. Hið sama má segja
um hrossabændur. í mörg misseri og
ár stóð allt þjóðfélagið á öndinni
vegna samninga Islendinga um
EES. Daglega mátti sjá fulltrúa
hvers kyns hagsmunahópa á síðum
dagblaða og þeir fluttu mál sitt í
fréttatímum útvarps- og sjónvarps-
stöðva. Lítið sem ekkert sást hins
vegar eða heyrðist til forystumanna
hrossabænda og afleiðingar urðu
þær að hagsmunir hrossaræktenda
og útflytjenda gleymdust í öllu at-
inu.
Hér þarf að verða breyting á,
hestamenn og hrossaræktendur
þurfa að vakna til nútímalegri vinnu-
bragða og gera kröfur um að fá sinn
skerf af þeim framlögum og af þeirri
athygli sem stjórnvöld hjá ríki og
bæjarfélögum veita öðrum íþrótta-
greinum og öðrum atvinnuvegum. í
fyrstu atrennu er til dæmis mikilvægt
að gera grein fyrir umsvifum hests-
ins í íslensku þjóðlífi og því hversu
mikilvægur hann er efnahagslega.
Gjaldeyristekjur af hrossarœkt
og hestamennsku.
Það má meðal annars minna á, að
árlega eru flutt úr um 2500 hross frá
íslandi. Miðað við að meðal sölu-
verð þeirra sé um 200 þúsund krónur
skilar þessi útflutningur um 500
milljónum króna í gjaldeyristekjur.
Þá er að nefna ferðaþjónustuna.
Talið er að rösklega 5 þúsund er-
lendir ferðamenn hið minnsta komi
hingað til lands árlega vegna beinna
kynna af íslenska hestinum. Hver
erlendur ferðamaður eyðir hér um
100 þúsund krónum að meðaltali.
Þessi þáttur hestamennskunnar skil-
ar því þjóðarbúinu um 500 milljón-
um króna í gjaldeyristekjur. Það
virðist því vel við hæfi að kalla hest-
inn enn einn af þörfustu þjónum
hinnar íslensku þjóðar, þar sem
hann skilar henni að minnsta kosti
einum milljarði króna í gjaldeyris-
tekjur árlega. Þessu til viðbótar má
svo auðvitað nefna margvísleg óbein
áhrif sem hesturinn hefur í ferða-
þjónustunni. I eftirtöldum löndum
eru til dæmis gefin út tímarit, sem
eingöngu fjalla um íslenska hestinn:
Danmörk, Noregi, Svíþjóð, Þýska-
landi, Kanada, Bandaríkjunum,
Sviss, Austurríki, Hollandi og
Frakklandi. Þá er mjög oft fjallað
um fslenska hestinn í fjölmörgum
alþjóðlegum tímaritum um hesta,
ferðalög og útiveru. Engin leið er að
ntæla þessi áhrif í ferðaþjónustu hér
á landi. en ekki kæmi á óvart þótt
það væri á við nokkra leiðtogafundi
stórvelda og nokkrar Bermúdaskál-
ar í bridge ef allt væri tekið saman.
Það er staðreynd að vegna íslenska
hestsins eru hundruð þúsund útlend-
inga að hugsa um og ræða um ísland
á hverjum einasta degi ársins. Margt
af þessu fólki les allt sem það kemst
yfir um Island, það kaupir lopapeys-
ur og annan íslenskan varning,
margir rækta íslenska hunda
o.s.frv., o.s.frv.
Þá er eftir að minnast á þau áhrif
sem hestuirnn hefur í efnahagslífinu
innanlands. Varla mun ofætlað að
þar sé um að ræða tölur jafnháar
gjaldeyristekjunum, þegar tillit er
tekið til sölu á innanlandsmarkaði,
rekstri hestaleiga fyrir íslenska við-
skiptavini, heysölu, hestamót og
margt fleira. Heildarveltan á þess-
um vettvangi er varla mikið undir
einum milljarði króna.
Þá er eftir að telja til fjölmargt
annað sem beint og óbeint tengist
hrossarækt og hestamennsku. Tök-
um nokkur dæmi: Flutninga á hross-
um innanlands, starfrækslu reið-
skóla, starfsemi bændaskóla, sem að
mestu leyti snýst um hestamennsku.
Framleiðslu á reiðtygjum, fatnaði og
hestakerrum, skeifnasmíði, bygg-
ingastarfsemi, minjagripafram-
leiðsla. Útgáfa bóka og tímarita.
Útflutningur og innanlandsneyslu á
hrossakjöti. Og þannig mætti lengi
telja. Þessir þættir velta líklega um
500 milljónum kr. árlega.
Staðreynd er að þúsundir íslend-
inga eiga afkomu sína undir starf-
semi sem tengist íslenska hestinum.
Hér er um að ræða bændur, tamn-
ingamenn, eigendur hestaleiga,
söðlasmiði, blaðamenn, ráðunauta,
8'94 - FREYR 305