Freyr - 15.10.1998, Blaðsíða 28
Samhengi ýmissa
framleiðslueiginleika minka
Oft skortir fylgniútreikninga á
samhengi ýmissa eiginleika
þegar til þeirra á að taka. Tilgangur
þessarar greinar er að safna slíkum
útreikningum í eitt yfirlit.
Efni og aðferðir
Arið 1994 voru u.þ.b. 25 mismun-
andi eiginleikar rannsakaðir í 196
villiminkahögnum úr framleiðslu-
línu tilraunabúsins SYD á Jótlandi
Þegar sóst er eftir ákveðnum eig-
inleika við val lífdýra, hefur sam-
hengið við aðra eiginleika afgerandi
þýðingu, þ.e. í hvaða átt aðrir eigin-
leikar hreyfa sig. Hugtakið fylgni er
notað til að sýna samhengið, eink-
unn er gefin fyrir hana og er fylgni
tveggja eiginleika jákvæð þegar þeir
vaxa samhliða en neikvæð ef þeir
breytast í gagnstæðar áttir. Neikvæð
fylgni eða andfylgni getur verið
æskileg þegar óskað er eftir hárri
einkunn fyrir einn eiginleika en
lágri fyrir annan. Það hve fylgni-
einkunn er há segir nokkuð um
styrkleika samhengisins. Einkunn
nálægt 0 þýðir næstum enga fylgni,
en einkunn nálægt plús eða mínus 1
mjög mikla.
Eftirtaldir eiginleikar voru mæld-
ir eða dæmdir og einkunnir gefnar:
Gotdagur.
F rjósemiseinkunn.
Gæði (lífdýr) 1 -5, þar sem 5 er besta
einkunn.
Hreinleiki (lífdýr) 1-5, þar sem 5
merkir rauðasta blæ.
Litur (lífdýr) 1-5, þar sem 5 merkir
dekksta lit.
Nagað (lífdýr) 0-1, þar sem 1 merk-
ir nagað.
Nagari (lífdýr) 0-1, þar sem 1 merk-
ir að búrfélaginn hefur einkunn-
ina 1 fyrir nagað.
Þyngd (lífdýr vegin 28.6., 27.7.,
eftir
Ullu Lund lUielsen,
Tilrauna og rádgjaf-
arstöð loðdýraræktar í
Holsterbro, Danmörku
24.8., 21.9., 19.10., 4.11.) í
grömmum.
Skinngæði (skinn) 1-12, þar sem 12
er besta einkunn.
Hreinleiki (skinn)l-5, þar sem 5
merkir rauðasta blæ.
Litur (skinn) 1-5, þar sem 5 merkir
dekksta lit.
Hnakkanag (skinn) nagaður hnakki
1 -4, þar sem 1 merkir ekkert nag
en 4 mikið.
Skrokknag (skinn) nagaður skrokk-
ur 1-4, þar sem 1 merkir ekkert
nag en 4 mikið.
Skottnag (skinn) nagað skott 1-4,
þar sem 1 merkir ekkert nag en 4
mikið.
Silki (skinn) 0-1, þar sem 1 merkir
silki.
Skinnlengd (skinn mæld fyrir og
eftir þönun og við skinnaflokk-
un) í mm.
Lenging við þönun þ.e. mismunur
á skinnlengd fyrir og eftir þönun,
mæld í mm.
I töflu þeirri sem hér fer á eftir er
aðeins getið þeirra niðurstaðna sem
marktækar voru. Þrjár stjömur sýna
öruggasta niðurstöðu en ein stjama
ótryggasta. (* = 0,5, ** = 0,01, ***
= 0,001).
Athugasemdir við nokkrar
af niðurstöðunum
Lýsingin „nagað“ á ekki í öllum
tilvikum við hnakkanag á skinni.
Oft er dýrið einnig nagað á skrokki.
Mikil fylgni er milli nags á hnakka
og skrokki en ekki við skottnag.
Nag á skotti er algengast hjá
stórum högnum.
Nagari kemur oftast úr stórum
gotum.
Gotdagur hefur mikil áhrif á
þyngd hvolpa framan af, þ.e. í júní
og að nokkru leyti í júlí en ekki
þegar á líður.
Hvolpar úr stórum gotum eru
gjarnari á að naga en verða sjálfir
sjaldnar fyrir nagi.
Fylgni milli gæðadóms við líf-
dýraflokkun og skinnaflokkun reynd-
ist í þessari athugun aðeins hljóta
einkunnina 0,42.
28 - Freyr 1 3/98