Freyr - 01.02.2003, Page 31
kemur að hún er heldur vinnufrek-
ari. Samt hafa minni aðföng og
dýrari vara þau áhrif að hag-
kvæmni í lífrænu ræktuninni er
sambærileg eða betri en í hefð-
bundinni rækt.
Hvað má af þessu læra?
Niðurstöður af þessu tagi styðja
að sjálfsögðu við bændur sem
leggja stund á lífræna ræktun í
Evrópu. Niðurstöðumar eru í raun
í mjög góðum takti við reynslu
fjölda framleiðenda hvað upp-
skeru varðar en þær sýna einnig að
frjósemi landsins minnkar ekki,
eins og stundum má heyra, heldur
má færa rök fyrir því að hún held-
ur aukist en hitt og að gæðum
ræktunarlandsins sé vel borgið um
langa framtíð. Þetta er mikilvægt
með tilliti til sjálfbærrar þróunar.
A Islandi em það fáir sem
leggja stund á lífræna ræktun en
þessar niðurstöður eru einnig
hvetjandi fyrir þá. Einnig hér er
mikið af jarðvegi sem er frjósam-
ur að upplagi en víða kann að vera
að veikt jarðvegslíf sé takmark-
andi. Lífræn ræktun byggir á líf-
rænum áburði, t.d. búfjáráburði,
og mikil natni lögð við að ná fram
sem bestri nýtingu á honum, m.a.
til að lífsstarfsemi í jarðvegi auk-
ist. I athyglisverðu lokaverkefui á
Hvanneyri vorið 2001, þar sem
gerð var athugun á langtímatil-
raun, kom fram að örveruvirkni í
jarðvegi var meiri í reitum sem
fengu húsdýraáburð en í reitum
sem fengu eingöngu tilbúinn
áburð. Þetta eru athyglisverðar
vísbendingar sem styðja reynslu
bænda sem lengi hafa stundað líf-
rænan búskap, þ.e. að meira líf sé
í jarðveginum.
Einnig á Islandi em vísbending-
ar urn að uppskera af túnum sem
fá einungis húsdýraáburð geti ver-
ið álíka rnikil og þar sem einungis
tilbúinn áburður er notaður og sé
allavega á því bili sem urn getur í
þessari tilraun. Ef takast má að
halda sjúkdómunr frá kartöflu-
görðum þá er einn veigamesti
þátturinn sem dregur úr uppskeru
í lífrænni ræktun í Evrópu úr sög-
unni en annars má vinna með líf-
rænum vömum hér eins og þar.
Þessi tilraun og grein í virtu vís-
indariti hjálpa til að koma allri
umræðu um lifræna ræktun á mál-
efnalegan grunn og þessar niður-
stöður sýna að þeir sem stunda líf-
Landgræðsla og sauð-
fjárrækt...
Frh. afbls. 24
Ef við gætum selt allt okkar kjöt á
innanlandsmarkaði og fengjum
styrk á alla framleiðsluna þá væri
fjárhagurinn i lagi. Besti stuðning-
ur við okkur væri ef fólk borðaði
meira kindakjöt.
Indjánahöfðinginn kom og vildi
semja um frið eftir langvarandi
átök. Hann var spurður hvers
vegna hann vildi semja frið núna
og hann sagði: „only chieves no
indians“, það er hætt við að kerfí
eins og skólar, ráðunautar og
rannsóknaraðilar, sem eru til
vegna og fyrir sauðíjárræktina,
verði skomir niður ef það fer eins
illa fyrir sauðíjárrækt eins og þeir
svartsýnu spá.
Lokaorð
Eg er þeirrar skoðunar að land
með kjarri og mnnum með opnu
landi á milli skili mestri uppskem
og að birki og sauðkindur fari mjög
vel saman á jörð eins og okkar.
Með því að friða land aðeins
tímabundið og beita það síðan,
meðan það heldur áfram að batna,
velst í landið gróður sem þolir beit.
Það em til í dag aðferðir til að
breyta lélegu landi í gott, en það á
engu að síður að leggja mikla
áherslu á að bæta þær aðferðir
sem til em og fínna nýjar.
ræna ræktun þurfa ekki að óttast
þá umræðu.
Heimildir
Ólafiir R. Dýrmundsson 2001. Líf-
rænar miðstöðvar í Sviss. Freyr 2. tbl.
2001 bls 4-8
Mader, Paul et.al. 2002. Soil ferti-
lity and biodiversity in organic farm-
ing. Science 296, 1694-1697
Heimasíða Rannsóknastofnunar-
innar í Frick: www.fibl.ch/
Frjósemi ræður gróðurfarinu.
Mólendi mun hverfa af stórum
svæðum á láglendi eftir því sem
frjósemi landsins eykst.
Lúpína er töfrajurt sem gerir það
sem helst þarf að gera, auka frjó-
semi landsins. Þeir sem hafa trú á
Islandi sem landbúnaðarlandi geta
ekki litið á hana sömu augum og
plöntu sem er að gera gott land-
búnaðarland óhæft til búskapar. En
það er gert í einu riti Rannsókna-
stofnun landbúnaðarins.
A Daðastöðum verður lengi
hægt að finna rofabarð. Beit kinda
á rofabarð er ekki til bóta. En þó að
kindumar séu i einhverjum mæli til
skaða er ég ekki í vafa um að bú-
skapur, eins og við stundum, verð-
ur til að flýta fyrir því að landið
batni. Mynd af kind í einhverju
þeirra rofabarða, sem enn eru
héma, segði lítið um það sem raun-
vemlega er að gerast á jörðinni.
Fjárhag sauðfjárbænda
VERÐUR AÐ BÆTA.
ísland er gott landbúnaðarland
og við ættum öll að sameinast um
að halda því á lofti. Það er korninn
timi til að Landgræðslan og Skóg-
ræktin auglýsi og hvetji fólk til að
borða kindakjöt.
Best hefði verið að ég hefði haft
ykkur heima á Daðastöðum og
gengið með ykkur um landið. Ef
einhveijir eru ósammála mér um
einhver atriði eru þeir sérstaklega
velkomnir heim á Daðastaði.
Freyr 1/2003 - 27 |