Freyr - 01.09.2002, Blaðsíða 6

Akur í Torfalækjarheppi. (Freysmynd).
sendin á stórum köflum og ef
það eru snjóalög á heiðinni að
vetrarlagi, svo að einhverju nem-
ur, ég tala nú ekki um ef snjó er
að taka upp fram eftir sumri, þá
má slá því föstu að féð verður
vænt, það hefur nýgræðing að
bíta jafnvel fram í ágústlok. Síð-
ustu vetur hefur hins vegar snjó-
að afar lítið á þessum slóðum og
sést ekki snjódíll eftir mánaða-
mótin júní-júlí.
Sumrin hafa líka verið mjög
þurr og þá hopar jarðvatnið,
gróðurinn verður þyrrkingslegur
og nýgræðinginn vantar. Veðurfar
hefur þannig afar mikil áhrif á
það hvemig heiðin er og hversu
vænt féð verður.
Áður fyrr vom hross rekin á
heiðina en það em nokkuð mörg
ár síðan því var hætt. Hins vegar
er hólf á hálsalandinu upp af
Svínadal sem má nota fyrir
hross.
En hvernig hefur heiðin breyst
síðan þu sást hana fyrst?
Pálmi: Fyrsta minning mín um
heiðina er úr göngum þegar ég
var ungur og mér fannst landið
þá mjög uppurið. En það er ekki
svipað því núna, það hafa orðið
algjör stakkaskipti hvað féð er nú
miklu færra, líklega lítið meira en
þriðjungur af því sem það var
þegar það var flest og það er ekki
gengið nærri landinu í líkingu við
það sem áður var.
Gunnar: Þetta sést best á því
að í kortum Olafs Amalds hjá
Nytjalandi þá komu Auðkúlu-
heiði, Grímstungu- og Haukagils-
heiði mjög vel út.
Pálmi: Ég hef stundum sagt
við gróðurvemdarmenn og nátt-
úrufræðinga, sem ég hef oft rætt
við um þessi mál, að í hólma í
svokölluðum Lómatjömum, sem
hefur verið friðaður fyrir beit ffá
landnámstíð, er ekki að sjá meiri
gróður en á landinu i kring. Hins
vegar var oft tekin mynd af
hólma í Vestara-Friðmundarvatni
þar sem var gríðarmikill og stór-
vaxinn gróður, en mér er sagt að
það hafi stafað af því að þar hafi
einhvem tímann orðið úti hross
og sprottið vel upp af því á sín-
um tíma.
Viljið þið fara yfir vinnuferilinn
í fjárhúsinu yfir árið eins og
hann er núna? Þið stundið vinnu
með búskapnum?
Gunnar. Ég er í fastri vinnu á
Blönduósi allt árið, en hef mitt
sumarfrí, Jóhanna vinnur meira i
tömum.
Jóhanna: Já, ég er ásamt því
að stunda bústörfin í alls kyns
nefndarstörfum.
Gunnar: Hér em um 230-240
fjár, þar af um 40 lömb og 5-7
hrútar fúllorðnir. Flest féð fer á
affétt nema kindur sem við
treystum ekki í slíkt ferðalag
ásamt nokkmm einlembum sem
slátrað er undan, í sumarslátmn.
Afréttir hér i sýslu gefa ekki
fœri á mikilli sumarslátrun?
Jóhanna: Oft heyrist það á
fólki að það geti ekki nýtt sér
sumarslátrun vegna þess að erfitt
sé að nálgast féð. M.a. þess
vegna var tekin sú ákvörðun
núna að flýta göngum um eina
viku, bæði til að koma á móts við
þá sem vilja slátra snemma og
vegna þess að talin er hætta á því
að þá verði grös farin að falla.
Auðkúlurétt verður núna 7. sept-
ember.
Gunnar: Göngur á Auðkúlu-
heiði taka fimm daga og hugs-
andi væri að hólfa hana niður og
smala missnemma en það kostar
töluverðar girðingar og aukinn
kostnað við smalamennskur.
Pálmi: Það er auðvitað nóg
land í þessari sveit og ræktað
land, t.d. hér á Akri, miklu meira
en þarf að heyja, en almennt em
menn ekki með margt fé heima.
Ég tel hins vegar að auðvelt gæti
verið að koma til móts við sum-
arslátrun með því láta hluta af
ánum bera fyrr og hafa þær
heima, en það kostar á móti
lengri sauðburð og meira fóður
því að vorin hafa oft verið köld.
Sauðburður hefst hér annars um
10. maí.
| 6 - Freyr 8/2002