Freyr - 01.09.2002, Blaðsíða 29

Athugun á vetrareldl
lamba á þremur bæjum
í Skaftártungu
Inngangur
A undanfömum ámm hefur
nokkuð færst í vöxt að sauðfjár-
bændur ali lömb fram eftir vetri
til framleiðslu á fersku kjöti eink-
um fyrir jól og páska. Ahugi
bænda á slíku eldi ræðst meðal
annars af því að afurðastöðvar
hafa boðið nokkru hærra verð
fyrir lömbin á þessum árstimum
heldur en í hefðbundinni slátur-
tíð. Markaðsráð kindakjöts hefur
sömuleiðis sfyrkt slíka fram-
leiðslu nokkuð og útflutnings-
skylda á þessum tímum hefur
verið lág og jafnvel engin. A
hinn bóginn er líka ljóst að
kostnaður við framleiðslu sem
þessa er nokkm meiri en við
hefðbundna lambakjötsfram-
leiðslu. Hey og þó sérstaklega
kjamfóður er að jafhaði mun dýr-
ara en það fóður sem beitin gefur.
Auk þess þarf nokkurt vinnu-
framlag og húsnæði til slíks eldis.
Með því að rýja lömbin er þau
koma inn má ná hluta þessa
kostnaðar til baka. Það krefst
þess þó að húsin séu vel einangr-
uð og ekki má líða of stuttur tími
milli rúnings og slátmnar.
Af framansögðu má vera ljóst
að ekki er sjálfgeftð að vetrareldi
lamba skili bóndanum launum
fyrir vinnu sína. Meðal þess sem
ræður úrslitum um hver íjárhags-
lega niðurstaðan verður er vaxt-
arhraði lambanna og endanleg
flokkun þeirra samkvæmt
EUROP-kerfinu. Á þremur bæj-
um í Skaftártungu hefur hausteldi
lamba verið nokkuð stundað og
reynslan m.a. verið sú að óþarf-
lega mikil fitusöfnun hefur verið
samfara þyngingu lambanna.
Bændurnir, þeir Sigfús Sigurjóns-
son á Borgarfelli, Jóhannes Ingi
Ámason á Snæbýli 1 og Valur G.
Oddsteinsson í Uthlíð, leituðu til
Framleiðnisjóðs landbúnaðarins
um stuðning við verkefni sem
hefði það að markmiði að meta
verðmætaaukningu sláturlamba
við innifóðrun að hausti og fram
eftir vetri, og að kanna hugsanleg
áhrif mismunandi fóðmnar á
veljahlutfoll sláturlamba með
hliðsjón af EUROP-kjötmatskerf-
inu. Umræddur stuðningur
fékkst og var athugunin gerð vet-
urinn 2001-2002 á bæjunum
þremur. Umsjón með fram-
kvæmd verkefnisins hafði
Fanney Ólöf Lámsdóttir, sauð-
fjárræktarráðunautur hjá Búnað-
arsambandi Suðurlands, en
Jóhannes Sveinbjömsson á Rann-
sóknastofnun landbúnaðarins að-
stoðaði við skipulag athugunar-
innar og sá um lokaúrvinnslu
gagna.
Framkvæmd
Á hverjum bæjanna þriggja var
unnið eftir sama skipulagi, sem
fól í sér að við upphaf athugunar-
innar, síðari hluta októbermánað-
ar, var 75 gimbrarlömbum á
hverjum bæ skipt í fimm jafna
hópa, 15 gimbrar í hverjum.
eftir
Jóhanncs Sveinbjörnsson,
Rannsókna-
stofnun
landbún-
aðarins
og
Fanneyju Ólöfu Lárusdóttur
Búnaðar-
sambandi
Suðurlands
Þessir hópar fengu eftirfarandi
meðferð:
1. Viðmiðunarhópur, slátrað í
upphafi.
2. Slátrað 3. desember, aldar á
rúlluheyi og fiskimjöli.
3. Slátrað 3. desember, aldar á
rúlluheyi og fóðurblöndu.
4. Slátrað 28. janúar, aldar á
rúlluheyi og fiskimjöli.
5. Slátrað 28. janúar, aldar á
rúlluheyi og fóðurblöndu.
Hey var í öllum tilvikum gefið
eftir átlyst en miðað var við að
lömbin í fiskimjölsflokknum
fengju 100 g af mjöli á dag en
lömbin í fóðurblönduflokknum
250 g af mjöli á dag. Áætlað var
að þetta gæfi um 30-35 g
AAT/dag úr kjamfóðri i báðum
tilvikum, en fóðurblönduhópur-
inn fengi þá 0,15-0,20 FEm/dag
Freyr 8/2002 - 29 |