Freyr - 01.09.2002, Blaðsíða 58

Mynd 2. Rannsóknarhópurinn ásamt prófessor Kristínu Völu Ragnarsdóttur
í Bristol (til vinstri i fremri röð). Við hlið hennar er Þorkell Jóhannesson,
prófessor. Jakob Kristinsson, dósent, er yst til vinstri í aftari röð, Halldór
Runólfsson, yfirdýralæknir er í miðið og yst til hægri í aftari röð er Sigurður
Sigurðarson, dýralæknir. Á myndina vantar Jed Barash, sem var í
rannsóknarhópnum (sjá mynd 3).
sýni úr um það bil 140 2-5 ára
gömlum ám, sem allar töldust
vera heilbrigðar, á samtals 14
býlum.
Býlum var skipt í ljóra flokka,
Fyrsti flokkur (flokkur 1): Býli
aldrei með riðu eða án riðu í 40
ár eða lengur (3 bæir á Snæfells-
Mynd 3. Jed Barash, læknastúdent og Fulbrightstyrkþegi, i sýnatökuieið-
angri haustið 2001.
nesi og 3 bæir í Svarfaðardal).
Annar flokkur (flokkur 2): Býli
án riðu í minnst 8-10 ár (3 bæir í
Þingvallasveit og Grímsnesi og 2
bæir í Svarfaðardal). Þriðji
flokkur (flokkur 3): Býli með
grun um riðusýkingu vegna ný-
legrar uppkomu riðu á næsta bæ í
apríl 2001 (2 bæir í Hrunamanna-
hreppi). Fjórði flokkur (flokkur
3a): Býli með riðu, sem greindist
þar í janúar 2002 (1 bær í Vatns-
dal; sýni einungis tekin í mars
2002). Sjá einnig inynd 1.
Sýni voru flest tekin í septem-
ber 2001 og svo aftur í mars
2002. Sýni voru þannig tekin í
tvennu lagi, þar eð meðganga
kann að hafa áhrif á mælinga-
gildin og taka verður tillit til þess
við heildarmat á niðurstöðum.
Samhliða voru svo tekin til
málmrannsókna jarðvegssýni,
vatnssýni, sýni af grasi eða heyi
og ull, svo og sýni af heila tekin í
sláturhúsum úr fé frá hlutaðeig-
andi býlum þar sem við varð
komið. Þessar síðari rannsóknir
eru unnar í samvinnu við prófess-
or Kristínu Völu Ragnarsdóttur í
Bristol í Englandi og verður gerð
grein fyrir þeim síðar.
Niðurstöður
Niðurstöðutölur úr koparákvörð-
unum gáfu yfirleitt ekki til kynna
að vöntun gæti verið á kopar í
íslensku sauðfé. Ákvarðanir á
cerúlóplasmíni, sem inniheldur
kopar, bentu og eindregið til hins
sama. Mangan hefur aldrei verið
ákvarðað í blóði í íslensku sauðfé
svo að vitað sé. Hlutfallið milli
mangans og kopars (mangan/kop-
ar) var hæst í ám í fyrstu tveimur
flokkunum. Það merkir að kopar
var í hlutfallslega meira magni
miðað við mangan í ám frá bæjum
með grun um riðu eða með riðu en
á riðulausu bæjunum, og mælir
það sterklega gegn því að kopar-
skortur tengist uppkomu riðu.
| 58 - Freyr 8/2002