Vísir - 24.12.1938, Side 14
12
VlSIR
varð enn dýpri, hugsanirnar
þungfleygari.
Þama sáiu þau hjónin i skini
steinolíulampans á hvilskúraða
horðinu, og átu brauð sitt þög-
ul, og drukku kaffið úr rósóttu
hollunum sínum.
Það fór að liða á kvöldið.
Eimerd tróð í pípuna sína og
kveikti i. Hann hlés frá sér grá-
bláum reyknum og hann bylgj-
aðist um herbergið, kringum
hið gulleita ljós lampans. Kann-
ske liafði þetta róandi áhrif í
huga bóndans, því að hann yrti
á konu sína. En liún svaraði
engu. Þá reiddist liann á ný. En
hún sat þarna í hnipri og strauk
hár frá enni. En það kom ekki
orð yfir varir hennar, þótt hann
héldi áfram nöldri sínu.
„Fari í logandi —- hefirðu
mist málið?“
Hún horfði á hann — svaraði
engu. Hún lyfti brúnum, en var-
ir hennar bærðust ekki. Það var
augljóst, að hún kaus að þegja.
Það var sem tunga hennar hefði
lamast. Vegna þess, að liið illa
hafði náð valdi á liuga manns
hennar í svip.
Þögul gengu þau til rekkju.
Eimerd varð andvaka, en hann
mæti ekki orð af vörum. Iíonan
hafði snúið sér frá honum, þeg-
ar, er hún lagðist fyrir.
Máninn kom í ljós — hátt á
himni, bjartur, svalur, dásam-
legur og furðulegur.
Hanna hafði áhyggjur þungar
og stórar. Hún hafði bergt á bik-
ar sem í var beiskur drykkur.
Henni var liarmur í liug. Ein-
livers staðar inst inni — i innstu
fylgsnum hugans liafði sú Iiugs-
un skotið rót, að hún mundi
aldrei framar geta knúið sig til
að yrða á mann sinn. Hún
kvaldist af þessu — en það hafði
líka sín góðu áhrif. Hún hafði
verið sárt leikin — nú hefndi
hún sín — nú varði hún sig —
hvað gat hún annað gert? Og
hcnni var nokkur fróun í því
að hugleiða hvemig líðan manns
hennar væri og hversu hann
mundi iðra takmarkalauss
hrottaskapar síns.
Þögnin ríkti áfram. Ef til vill
fann Hanna til löngunar —
morguninn eftir og fram eftir
degi — að sættast við mann
sinn með því að mæla til lians,
en það var sem barki hennar
liefði lierpst samn og tunga
hennar lægi máttlaus, lömuð,
í munni hennar. Hún fékk eigi
mælt.
Aldrei mundi hún gela jrrt á
hannáný,aldrei mundi hún geta
látið undan. Drættirnir i munn-
vikunum fóru að bera beiskju
og liarðlyndi vitni. Hún varð
þannig á svipinn, sem hún ætti
ISLENSKIR HESTAR í ERLENDUM SKEMTIGARÐI.
Þessi mynd, af íslenskum hestum, tekin í skemtigarði erlendis, mætli vel minna okkur á tvent
— ferfættu útlagana sem fráleitt hafa gleymt shium gömlu átthögum í úllegðinni — og það, að
fara ávalt vel með skepnurnar. Þær þurfa alt af nærgætni og góðrar umönnunar — en aldrei er
þessa meiri þörf en á veturna.
við likamlegar kvalir að búa og
sálarangist.
Allan daginn ríkti þögnin og
þeim leið báðum illa. Ef orð
féllu af vörum — var það Eim-
erd, er mælt hafði, og það voru
reiðorð, gagnslaus reiðiorð, og
hann var sjálfum sér gramur,
yfir að vera ekki eins þol-
inn í þögninni og kona lians.
Heimilislífið á býlinu þeirra var
gerbreytt. Það var eins og annar
himinn hvelfdist nú yfir bænum
þeirra og útihúsunum og ökrun-
um. Þungbúinn himinn. Og and-
rúmsloftið var þungt inni í hús-
inu — þar voru illar hugsanir
á sveimi. En hesturinn, góðvin-
ur þeirra beggja, slajipaði hóf-
unum í leirgólfið I kofanum sín-
um við hliðina á húsinu, svo að
þau heyrðu það greinilega, þar
sem þau sátu í kyrð sinni og
einmanaleik í stofunni sinni.
Þannig leið annar dagurinn, sá
þriðji, og vikan öll.
III.
Sunnudag nokkurn, þegar ár-
degismessan var úti, fór Eim-
erd inn í veilingahúsið lians
Mieke, „Ljónið“, og gaf sig á
tal við Tijmen Goossens, toll-
heimtumann þorpsins, mann
um sexlugt. Hann sagði honum
frá því, sem gerst hafði. Hann
dró liann dálítið til hliðar, út úr
þrönginni í veitingaherberginu,
bar sem bændur höfðu safnast
saman, drukku öl og reyktu úr
pípum sínum, og ræddu almenn
tíðindi.
„Tijmen,“ sagði Eimerd,
„mér og konunni hefir ekki
samið í seinni tíð. Og eg fæ ekki
orð upp úr henni. Hvað held-
urðu, að gangi að henni? Það
kemur ekki orð yfir hennar var-
ir.“
Tijman Goossens klóraði
snepilinn á öðru rauðbláa, stóra
eyranu sinu með munnstykkis-
endanum á löngu kritarpípunni
sinni, hristi höfuðið, en svar-
aði engu.
„Tijmen,“ hélt Eimerd áfram,
„þetla er alvörumál. Eg segi
þér í trúnaði, að eg fæ ekki orð
upp úr henni. Hún mælir ekki
orð af vörum.“
Tijmen stakk munnstykkinu
aftur milli fölleitra, þunnra
varanna og blés frá sér reykn-
um.
„Kona, sem kann að þegja,
Eimerd,“ sagði liann, „er mikils
virði. Reyndu að koma því svo
l'yrir, að framhald verði á. Eg
vildi, að eg gæti liaft lík áhrif
á konuna mina.“
Þessi var skoðun Tijmen
Goossens.
En Eimerd fór heim og var
jafn einmana og fyrr i þögninni
sem rikti í kringum hann og
konu hans. Þau álu máltíð sína
án þess að mæla orð af munni
og Eimerd liafði varla kihgl
seinasta bitanum, er hann stóð
upp og gekk út á akur.
Og þennan sunnudag vökn-
uðu margar og einkennilcgar
hugsanir í huga hans.
Það var orðið allseint er hann
kom heim. Birta vorkvöldsins
var að smádofna, en kona lians
sat inni og liafði ekki kveikt,
þótt farið væri að liúma.
Eimerd íor út í fjós, kveikti
á Ijóskeiinu og settist á mjalta-
stólinn. Þegar liann hafði
mjólkað kýrnar fór liann inn í
hesthúsið við hliðina á bænum,
til þess að gefa hestinum þeirra,
brúna, svartfexta, góða hestin-
um þeirra. Hesturinn slóð kyrr,
eins og ávalt, er dimma tólc.
Þegar liann heyrði til Eimerds
reisti liann höfuðið og sveigði
makkann í áttina lil hans. Ei-
merd gekk til hans og strauk
makka hans lengi, lengi, og
klóraði honuin um eyrun, og
hestinum, góðvini hans og
Hönnu, hkaði það vel. Svo
hengdi Eimerd ljóskerið á
krókinn og fylti jötuna höfrum
og braut svartabrauð í mola og
blandaði saman við hafrana.
Hann lalaði í Iiálfum hljóðum
við hestinn, sem horfði á liann
stórum, dökkum augum, sem
geymdu skin og skugga. Hest-
urinn néri mjúkri snoppunni
við ermina á vinnuskyrtu Eim-
erds og liann fann eins og hlýj-
an straum leggja að sér, er liest-
urinn andaði frá sér gegnum
útþandar nasaholurnar.
Svo lyfti sá brúni höfðinu og
stakk snoppunni i jötuna og
hneggjaði af ánægju, liátt og
kröftuglega, nokkurum sinn-
um, því að hafrarnir voru lysti-
legir og góðir átu. Og alt í einu
hlakkaði í hug Eimerds.
Eimerd hafði dottið náð í
hug. Hann lá andvaka, þögull,
við hlið konu sinnar alla nótt-