Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2008, Qupperneq 246

Mývatni við vatnsbakka nálægt vatnsbrunninum. Niðurstöður greiningar sýnanna eru
settar fram í töflu 1.
Tafla 1 Niðurstöður bakteriugreiningar á sýnum frá 4.8.2004. (Heimild: Umhverfisstofnun- Rannsóknarstofa)
Krani á Krani í Mývatn við Leyfð hámarksgildi skv.
hóteli sumarhúsi vatnsinntak Neysluvatnsreglugerð Nr. 536/2001
Heildargerlafjöldi við 37°C (1 ml 1 0 990 Engar skilgreindar kröfur INVR
Heildargerlafjöldi við 22° í 1 ml 25 33 2100 100/ml
Kólígerlar (síað) í 100 ml 0 0 990 0/100 ml
Saurkóllgerlar 1100 ml. 0 0 990 0/100 ml
Salmonella Neikvætt Neikvætt Neikvætt
Kampýlóbakter Neikvætt Neikvætt Jákvætt
Niðurstöður bakteríugreininga sýna að neysluvatnið stóðst ákvæði neysluvatnsreglu-
gerðarinnar en sýni úr Mývatni var saurmengað og má líklega rekja það til fuglalífs og
skólpmengunar. Saurkólígerlar voru 990 í 100 ml, sem flokkast undir næstneðsta flokk af
fimm í reglugerð um varnir gegn mengun vatns (Reglugerð nr. 796/1999). í þann flokk
fara náttúruleg vötn sem eru með 200 til 1000 saurkólígerla í 100 ml. og telst slíkt vatn
mikið saurmengað skv. reglugerðinni. Samkvæmt áðurnefndri reglugerð skulu sveitar-
stjórnir og heilbrigðisnefndir sjá til þess að viðhalda náttúrulegu ástandi vatns og grípa
til aðgerða þar sem því hefur hrakað. Ástandsflokka skal vatn og síðan setja langtíma-
markmið þar sem miðað er við að endurheimta gæði vatns í tvo efstu flokkana og að
saurkólígerlamagn fari ekki yfir 100 í 100 ml.
Eins og áður sagði þurfti á þessum tíma að senda sýni til nóróveiru-greininga til útlanda.
Fyrst voru tvö sýni send út og síðan voru fimm sýni send út nokkrum dögum síðar.
Fyrstu tvö sýnin voru tekin 4. ágúst en ekki send út fyrr en 10. ágúst eftir að Umhverfis-
stofnun hafði fundið greiningaraðila í Finnlandi. Þessi sýni voru tekin úr krana á hótelinu
og krana í sumarhúsi og á sama tíma og stað og sýnin voru tekin til bakteríugreiningar.
Seinni sýnin voru tekin 16. ágúst. Þau voru fimm talsins og tekin í krana á hóteli og fjögur
sýni úr Mývatni rétt við vatnsbakkann í næsta nágrenni við vatnsbrunninn. Niðurstöður
greininga á sýnunum eru sýndar í töflu 2.
Tafla 2 Niðurstöður veirugreininga frá Firrst Life Science rannsóknastofunni i Finniandi. (Gögn fengin frá FiNF)
Sýnatökustaðir Sýni tekin 4.8.2004 Sýni tekin 16.8.2004
Krani á hóteli Mjög sterkt jákvætt (arfgerð 2) Jákvætt en lægra en í fyrra sýni (arfgerð 2)
Krani 1 sumarhúsi Mjög sterkt jákvætt (arfgerð 2) Sýni ekki tekið.
Mývatn/A202 Sýni ekki tekið Neikvætt
Mývatn/A203 Sýni ekki tekið Neikvætt
Mývatn/A204 Sýni ekki tekið Neikvætt
Mývatn/A205 Sýni ekki tekið Neikvætt
Niðurstöður veirugreininga segja allt aðra sögu en niðurstöður bakteríugreininga. Tafla 2
sýnir að vatnsveitusýnin voru í bæði skiptin menguð af nóróveiru arfgerð 2, sama
afbrigði af veirunni og fannst í saur sjúklinga. í fyrra skiptið voru þau mjög sterkt jákvæð
en í hið síðara jákvæð en ekki eins mikið og í fyrra skiptið. Sýnin úr Mývatni reyndust
hinsvegar ekki vera með nóróveiru sem gefur til kynna að uppspretta nóróveiru-sýking-
arinnar hafi ekki verið frá stöðuvatninu heldur annars staðar frá, þá líklegast næstu
rotþró ofan við vatnsbrunninn, þ.e. frá Hótel Gíg. Ef nóróveiran kom í neysluvatnið úr
rotþrónni sýna þessar niðurstöður að kólí- og saurkólíbakteríur frá sömu rotþró hafa ekki
náð að berast í brunninn meðan veirurnar skila sér í miklu magni. í niðurstöðukaflanum
í þessari grein verða færð rök fyrir því hvers vegna neysluvatnið var megnað af nóró-
veiru en ekki af saurbakteríum.
2 4 4
Arbók VFl/TFl 2008