Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2008, Síða 331

RioTintoAlcan
LOSUN GRÓÐURHÚSALOFT-
TEGUNDA FRÁ ISAL
Guðrún Þóra Magnúsdóttir lauk BS-prófi I berg- og jarðefnafræði frá Háskóla íslands 1986 og BS(hons) frá Háskóla
Islands 1990. Hún hefur starfað hjá ISAL síðan 1995, lengst af sem leiðtogi umhverfismála og rannsóknastofu, en hefur
frá 2008 séð um málaflokk sem tengist sjálfbærni fyrirtækisins.
Á síðustu 100 árum (1906-2005) hefur hitastig við yfirborð jarðar hækkað að meðaltali um
0,74°C. Flest bendir til þess sú hækkun sé vegna aukningar gróðurhúsalofttegunda af
mannavöldum. Mælingar á Mauna Loa í Kyrrahafi sýna að styrkur koldíoxíðs hefur auk-
ist og farið úr 315 ppm árið 1958 í 380 ppm árið 2008 [1]. Hækkun hitastigs hefur alvar-
legar afleiðingar vegna hækkunar yfirborðs sjávar, áhrifa á lífríki og afkomu fólks. Eitt
mikilvægasta verkefni sem þjóðir heims standa frammi fyrir er því að draga úr losun
g róð u ih úsa 1 of ttegu n d a.
ísland undirritaði rammasamning Sameinuðu Þjóðanna um loftslagsbreytingar árið 1992,
en með samningnum skuldbinda ríki sig til að grípa til aðgerða til að draga úr losun
gróðurhúsalofttegunda og auka bindingu kolefnis með ræktun eða verndun gróður-
lenda.
Með Kyoto-bókuninni við rammasamninginn er gerð krafa um lagalega bindandi viðmið
um losun sex gróðurhúsalofttegunda á skuldbindingartímabilinu árin 2008 til 2012. Þær
eru koldíoxíð (C02), metan (CH4), díköfnunarefnisoxíð (N20), vetnisflúorkolefni (HFC),
perflúorkolefni (PFC) og brennisteinshexaflúoríð (SF6). Island staðfesti Kyoto-bókunina
þann 23. maí 2002 og eru útstreymisheimildir á íslandi tvíþættar:
• almennt útstreymi gróðurhúsalofttegunda má aukast um 10% miðað við árið 1990.
• losun koldíoxíðs sem fellur undir ákvæði 14/CP.7 oft kallað íslenska ákvæðið, má
nema 1.600.000 tonna að meðaltali árlega eða 8.000.000 tonna yfir skuldbindingar-
tímabilið. Samkvæmt ákvæðinu er losun koldíoxíðs frá sérstökum verkefnum
sem losa meira en 5% af heildarlosun íslands árið 1990 haldið utan við bókhaldið.
Sem dæmi um verkefni sem falla undir ákvæði 14/CP.7 eru framleiðsluaukning ISAL
eftir 1995, Norðurál og Fjarðaál. Það er rétt að vekja athygli á því að eingöngu losun
koldíoxíðs getur fallið undir ákvæðið.
í þessari grein mun ég fjalla um losun gróðurhúsalofttegunda frá áliðnaði og hver
árangur ISAL hefur verið frá 1990.
Tækni- og vísindagreinar i 329