Tónlistin - 01.12.1944, Page 30

TÓNLISTIN
60
aðrar meðferðar. sem hefði getað varpað
nýju ljósi yfir efnið. Verdi-arian var
fallega sungin, en tilþrifameiri A'ar söng-
ur hans í ..Okl nian river". Þar vann
hann úr efninu og túlkaði textann á list-
rænan hátt eftir margvíslegum blæbrigð-
um lagsins. Söngur hans í þessu lagi, og
reyndar mörgum fleirum, sýndi, hvers
af honum má vænta með vaxandi þroska
í listinni. Óperan, hið fyrirheitna land
allra söngvara. verður að sjálfsögðu fram-
tíðarvettvangur Guðmundar. Hann er bú-
inn flestum kostum óperusöngvarans, þ.
á m. raddþolinu. Áður en ég lýk við ]æss-
ar linur, vil ég taka fram þann eigin-
leika, sem fáum getur dulizt, sem heyrt
hafa hann syngja: Söngur lians er sann-
ur og eðlilegur, gersamlega laus við til-
gerð og leikaraskap. Frá náttúrunnar
hendi er hann húinn svo miklum kost-
um söngmannsins, að hann þarf ekki að
gripa til slikra bragða. Hann er' söng-
maður af guðs náð. Við slaghörpuna
sat Fritz Weisshappel, og leysti hann
hlutverk sitt sem undirleikari með prýði.
Aímælishljómleikar Péturs Á. Jónsson-
ar voru meö hátíöarsvip. Aöur en söng-
urinn hófst, mælti Páll ísólfsson tónskáld
nokkur orð fyrir minni söngvarans, og
dvaldi hann við þann kaflann í æfi hans,
er frami hans var mestur á óperusvið-
um Þýzkalands, og gat þess meðal ann-
ars, að frægir tónsnillingar hefðu talið
sér sóma sýndan, ef Pétur var látinn
syngja aðalhlutverkin í óperurn eftir þá.
A eftir orðum Páls var söngmaðurinn
hylltur með húrrahrópum, og svo hófst
söngurinn. á söngskránni voru nokkur
helztu trompin hans frá liðnum dögum,
bæði óperuaríur og íslenzk lög. Það ligg-
ur í hlutarins eðli, að maður með jafn
glæsilegan söngvaraferil að baki sér hlýt-
ur að hafa miþið til brunns að bera. Og
Jjannig er það lika. En við íslendingar
stöndum illa að vígi til að kunna að meta
og skilja mikinn söngmann að verðleik-
um, því enga höfum við óperuna. Plér
ganga raddlitlir stofusöngmenn að hljóð-
nemanum i útvarpinu. Hlustendur stilla
siðan tæki sín, þar til röddin hljómar
vel, og þykir mörgum söngur þessara
mikrófóndúllara góður. í konsertsal yrði
útkoman allt önnur. Einn þeirra fékk
á sínum tima þann dóm fyrir söng sinn
í Kaupmannahöfn, að hann hefði ,,en
lille bitte Lomme Pige Tenorrþst". En
hvað haldið ])ið, að yrði úr söng þeirra
á óperusviðinu, ])ar sem hljómsveit leik-
ur undir söngnum, stór kór syngur að
baki ])eim, og á móti þeim syngja valdir
raddmenn. Ég l)ýst við, að heyrast mundi
])á litið meira til þeirra en sem svari
tisti, ef stigið væri á músarhala. Ég
sleppi því alveg að tala um radd])olið.
sem öllum óperusöngvurum er alveg nauð-
synlegt, því að óperur standa klukkutím-
um saman, sumar Wagneróperur fylla t.
d. fimm klukkustundir. Það er einmitt
á vettvangi óperunnar, sem Pétur Jóns-
son var í essinu sínu. Hann hefir radd-
stvrkinn, raddþolið og raddfegurðina. En
þetta þrennt var þó engan veginn einhlitt
til að gera hann að miklum óperusöiig-
manni, því að ])að þarf meira til. Óiæru-
scingmaðurinn þarf einnig að kunna að
syngja eftir listarinar reglum og að geta
blásið lífi i lögin. Þetta er einnig sterka
hlið Péturs. Hann hefir mikinn drama-
tiskan kraft í söngnum, og stílvitund hans
er sterk. Hann var og sigursæll í því
landinu, ])ar sem þær kröfur eru ekki
aðeins gerðar, að tæknin sé í lagi, held-
ur og að söngmaðurinn syngi eins og
mcnntaður maður. Þegar Pétur var á
bezta aldri, var ljóðrænn hreimur í hetju-
tenórrödd hans. Þá Ijómaði söngurinn í
hæðinni. Nú gætir þessara einkenna ekki
eins mikið og áður, því raddirnar breyt-
ast í fólki með aldrinum, en ennþá er
raddþrótturinn sá sanii og einnig skapið.
Óperuaríurnar á afmælishljómleikum
hans voru sungnar með yfirburðum hins
])aulreynda söngmanns. „Sverri konung"
syngur enginn íslendingur betur en hann,
og sama er að segja um „Heimi" eftir
Kaldalóns. Sérstaklega tilþrifamikil var
meðferð hans, á „Die beiden Grenadiere"
eftir Schumann. Því fer fjarri, að Pétur
sé búinn að syngja sig út sem söngmað-