Bændablaðið - 08.06.2004, Qupperneq 22

22 Þriðjudagur 8. júní 2004
Sá stormur sem geisað hefur á
íslenskum kjötmarkaði síðustu
misserin hefur komið illa við
mörg kjúklinga- og svínabúin og
að sjálfsögðu við sauðfjár-
bændur líka. Eitt kjúklinga-
fyrirtæki hefur þó að mestu
staðið af sér storminn en það er
Ísfugl ehf. í Mosfellsbæ sem ekki
hefur verið í taprekstri.
Helga Lára Hólm, fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins, var
spurð hvernig þau hefðu farið að
því að lifa af þetta erfiða tímabil á
meðan önnur fyrirtæki í greininni
væru á hnjánum eða þaðan af verr
stödd. Helga sagði að það væri
ekki einfalt mál að útskýra það og
ekkert eitt atriði sem hægt væri að
benda á. ,,Við höfum stigið heldur
varlega til jarðar í öllum fjárfest-
ingum og farið vel með það sem
við höfum. Þannig að það er
margt sem hjálpast að og má segja
að við höfum rekið fyrirtækið á
mjög eðlilegan hátt og engir galdr-
ar þar á bakvið. En þess ber einnig
að geta að til þess að lifa af þessi
síðustu misseri höfum við orðið að
lækka skilaverð til framleiðenda.
Það er að sjálfsögðu ástand sem
ekki getur verið viðvarandi. Við
bíðum því með óþreyju eftir því að
geta hækkað það aftur," sagði
Helga.
Ísfugl ehf. er að stærstum
hluta, eða 70%, í eigu framleið-
enda að kjötinu en síðan á Slátur-
félag Suðurlands 30%. Hjá fyrir-
tækinu vinna nú 28 manns og á
árinu 2003 var slátrað sem nemur
eitt þúsund tonnum af kalkúnum
og kjúklingum.
Helga var spurð hvort einhver
teikn væru á lofti um að verðið á
kjúklingum muni hækka? ,,Maður
vonar auðvitað að dregið verði úr
framleiðslunni en til þessa hefur
ekki tekist fá menn til þess. Það er
engu líkara en að enginn þori að
ríða á vaðið og draga úr
framleiðslu sinni. Menn óttast að
missa þá hlutdeild í markaðnum.
Á síðasta ári jókst sala á kjúk-
lingum um 24%. Við hjá Ísfugli
ehf. jukum söluna um 11% og
vorum alls ekki í neinni offram-
leiðslu og okkur tókst að selja allt
sem við framleiddum. Aðrir fram-
leiðendur söfnuðu birgðum. Það
verður að taka á þessari offram-
leiðslu þannig að menn geti a.m.k
selt vöruna á kostnaðarverði en
hún hefur alltof oft verið seld
undir því. Þess má einnig geta að í
þessari miklu verðlægð hefur
kjúklingafóður hækkað í verði yfir
20% síðan í mars árið 2003 en
fóðurkostnaðurinn er u.þ.b. 45%
af framleiðsluverði kjötsins. Á
sama tíma hefur skilaverð til fram-
leiðenda lækkað - því má segja að
greinin sé orðin mjög soltin,"
sagði Helga Lára Hólm.
Helga Lára Hólm,
framkvæmdastjóri Ísfugls ehf.
Höfum stigið varlega til
jarðar í öllum fjárfestingum
Karlakórinn Drífandi er nefndur eftir
stjórnanda sínum, Drífu Sigurðar-
dóttur, sem hér leikur undir sönginn
á píanó.
Jón Kristján Arnarson og Rannveig
Ósk dóttir hans komu úr Breiðdalnum
til að hlusta á kórinn.
Félagar í kvenfélagi Skriðdæla sáu um kaffiveitingar þar sem hver
rjómahnallþóran á fætur annarri kom á borðið. Frá vinstri Hugrún
Sveinsdóttir, Sigríður Matthíasdóttir, Jóna Vilborg Friðriksdóttir, Helga
Jónsdóttir, Þorbjörg Ásbjörnsdóttir, Jónína Zophoníasdóttir, Jónína
Guðmundsdóttir, Lilja Finnbogadóttir, Ragna Steindórsdóttir og María
Kristjánsdóttir.
Einsöngvarinn Ragnar
Magnússon söng um ís-
lenska bóndann af mikilli inn-
lifun, hefur til þess röddina,
er tenór góður og ættaður úr
Skagafirði.
Kvöldvaka að góðum sveitasið
Það er ekki algengt nú til dags að haldnar séu kvöldvökur að gömlum og góðum sveitasið. Karlakórinn
Drífandi á Héraði heldur þó þessum hluta menningarinnar á lofti og heldur árlega kvöldvöku síðasta
vetrardag til ágóða fyrir íþróttafélagið Örvar, sem er íþróttafélag fatlaðra á Héraði.
Kórinn, sem er skipaður bændum og búaliði af Héraði, söng íslensk kórlög og félagar í kórnum sungu
einsöng og dúetta gestum, sem troðfylltu félagsheimilið á Arnhólsstöðum í Skriðdal, til skemmtunar.
Félagar í harmoníkufélagi Héraðsbúa léku nokkur lög af fingrum fram.
Síðast en ekki síst sáu félagar í kvenfélagi Skriðdæla um kaffiveitingar á kvöldvökunni af miklum
rausnar- og myndarskap, hvar borð svignuðu undan hnallþórum og heimabakkelsi hvers konar.
Í framhaldi af heimsókn nemenda frá
Naturbruksgymnasiet í Rättvik að Hvanneyri
í apríllok fóru nemendur úr bændadeild LBH
í heimsókn til Rättvik 8.-15. maí sl. Þessi
nemendaskipti eru styrkt af Nordplus Junior
og eru liður í að kynna ungu fólki á
Norðurlöndum menningu og lífshætti
nágranna sinna.
Flogið var til Arlanda og ekið sem leið
liggur norður til Rättvik við vatnið Siljan, um
miðbik Svíþjóðar.
Þar var vormarkaður í gangi þessa helgi
og nutu Hvanneyringar veðurblíðunnar og
markaðsstemningar sem vart þekkist
hérlendis.
Hópurinn skoðaði starfsemi
gestgjafaskólans og kynnti sér hvernig nám á
framhaldsskólastigi er í Svíþjóð. Við
Naturbruksgymnasiet eru margar
námsbrautir en höfuðáhersla er lögð á
jarðrækt, húsdýr, garðrækt, hestamennsku,
náttúrufræði, listir og iðngreinar.
Mikið er um verklegt nám og algengt að
kennarar og leiðbeinendur séu jafn margir og
nemendurnir í landbúnaðartengdu greinunum
enda er það dýrt nám miðað við hefðbundið
bóklegt framhaldsskólanám.
Skólabúið er með kýr, svín, kindur, hross
og talsvert af smádýrum til kennslu í
"dýraummönnun". Mjólkurframleiðslan er
KRAV vottuð (vistvæn matvælaframleiðsla)
en ekki svínin og kindurnar. Búið er mjög
vel tækjum búið og lögð áhersla á að hafa
nýjustu tækni á hverju sviði. Sama er að
segja um garðræktina, þar er mikil
tæknivæðing og rík áhersla lögð á vistvæna
framleiðslu, meira að segja vökvunarvatnið
er endurunnið til þess að ekki fari neinn
áburðarlögur til spillis.
Þrátt fyrir tæknibúnaðinn er áhersla lögð
á að nota hross við ýmis störf, bæði í
skógarvinnu og öðru. Þarna gaf t.d. að líta
stærstu garðsláttuvél sem við höfum augum
litið - hestknúna.
Hópurinn ferðaðist um nágrenni Rättvik,
heimsótti strútabúgarð þar sem kappkostað er
að nýta allt sem skepnurnar gefa af sér, vinna
heima og selja beint til neytenda. Má nefna
að ferðamannakaffihús á staðnum býður upp
á strútseggjakökur (eitt strútsegg samsvarar
30 hænueggjum), eggjapúns, eggjaís og svo
auðvitað bakkelsi með miklu af eggjum.
Þá var einnig kíkt á kúabú í nágrenninu
og tæplega ársgamalt sláturhús, sem er með
öll leyfi í lagi til sölu á Evrópumarkað,
skoðað.
Einum degi var varið til kynningar á
skógarvinnslu. Farið var í skóla norð-austan
við Siljan sem heitir Älvdalen. Þar er boðið
upp á nám í skógarvinnslu auk ýmissa
náttúrunýtingartengdra brauta svo sem
óbyggðaferðamennsku, vatnanýtingu og
veiðar af ýmsu tagi. Nemendur LBH fengu
að prófa skógarvinnsluvélaherma og fengu
fróðlegan fyrirlestur um skógarnytjar í
Svíþjóð.
Af ferðamannastöðum sem hópurinn
skoðaði má nefna Orsa-dýragarðinn þar sem
er að finna fimm stærstu rándýrategundir
sem lifa villtar í Svíþjóð (bjarndýr, úlfa,
jafur, gaupu og ref). Dalhalla var skoðað, það
er hljómleikasalur undir berum himni,
staðsettur í gamalli kalknámu. Einnig fór
hópurinn í koparnámur nærri Falun og kynnti
sér þann hluta menningar Svía sem á rætur í
iðrum jarðar.
Dalahesturinn (þessi rauði með marglita
mynstrinu), þjóðarták Svíþjóðar, er
upprunninn við Siljan, því var við hæfi að
kíkja á hvernig hann verður til. Undraði
hópinn nokkuð hve mikið handverk liggur að
baki einum slíkum - á tækniöld.
Á leið til Rättvik og í bakaleiðinni til
Uppsala var ekið um sveitir landsins, reynt
að velja leiðir þar sem skógur byrgði ekki
alveg útsýn og kíkt á akra og þorp. Íslenskir
hestamenn voru heimsóttir og kíkt á
kynbótadóma.
Tveimur dögum var varið í Uppsala.
Sænski landbúnaðarháskólinn, SLU, var
heimsóttur og námsframboð þar kannað auk
þess sem dýralæknaháskólinn var skoðaður
að hluta. Þar vakti mesta athygli aðbúnaður á
gjörgæsludeild hrossa og komumst við að
því að sólarhringsdvöl fyrir folald á þeirri
deild kostar litlar 150 þúsund krónur!
Í Uppsalaborg var dómkirkjan og
Gustavanium (náttúrufræðisafn m.m.)
skoðað og hluti hópsins fór í grasagarð
staðarins.
Heim kom hópurinn síðan á laugardegi
eftir vel heppnað ferðalag. Þeim sem gerðu
ferðina mögulega, svo og þátttakendum, er
hér með þakkað þeirra framlag.
Bændadeildarnemar til Svíþjóðar
á vegum Nordplus Junior
Bændadeildarnemarnir fimm, kennslustjóri LBH og tveir af gestgjöfunum í Rättvik.
Austurland 2004
Dagana 10. til 13. júní nk. mun standa yfir stærsta sýning sem
haldin hefur verið á Austurlandi. Sýningin Austurland 2004 verður
allsherjar viðburður sem teygir anga sína um allt Austurland og
víðar. Um er að ræða mannlífs- og atvinnusýningu og verður hún
haldin í íþróttamiðstöðinni á Egilsstöðum.
Ungmenna- og íþróttasamband Austurlands og Athygli á Austurlandi
sjá um framkvæmd Austurlands 2004. Á vef sýningarinnar
www.austurland2004.is er hægt að nálgast allar nauðsynlegar
upplýsingar.