Bændablaðið - 11.04.2006, Blaðsíða 8

8 Þriðjudagur 11. apríl 2006
Að undanförnu hafa hjónin í
Holtsseli í Eyjafjarðarsveit farið
mikinn í fjölmiðlum landsins við
kynningu á nýrri afurð sinni,
rjómaís. Í leiðinni hafa þau lýst
þrautagöngu sinni um refilstigu
stofnana, embættismanna og
reglugerðafargans. Mér er kunn-
ugt um að Guðmundur í Holtsseli
var í eina tíð embættismaður í
sinni sveit og þótti þá fara stíft
eftir reglugerð, þannig að honum
ætti ekki að koma á óvart þó aðr-
ir þurfi að gera það.
Yfirdýralæknir varð fyrir að-
kasti og aðdróttunum Holtssels-
bænda, sem hann þurfti að svara
m.a. í Bændablaðinu, 6. tölu-
blaði. Í því sama blaði er svo
myndskreytt grein um Rjómaís-
bændur í Eyjafirði, að mér skilst
byggð á viðtali við Guðmund
bónda í Holtsseli. Þar er nú ekki
lengur minnst á embættisverk yf-
irdýralæknis, en þess í stað og að
því er virðist af annarlegum
hvötum veittst að embætti mínu,
Héraðsdýralækni Eyjafjarðar og
Skagafjarðar, og mér ekki gefinn
kostur á að gera athugasemdir
við það í því blaði.
Fyrir hvað? Jú fyrir að hafa nú
„loksins“ veitt starfsleyfi fyrir ís-
gerð í Holtsseli !!, eða eins og
segir orðrétt í greininni.
„ Rjómaísgerðin í Holtsseli
hefur nú loksins fengið starfs-
leyfi frá Héraðsdýralækni Norð-
urlands eystra eftir töluverðar
stimpingar um margra mánaða
skeið. Gert er ráð fyrir að sú leyf-
isveiting muni þó færast yfir til
heilbrigðisnefndar á komandi
vikum.“
Í fyrsta lagi er Héraðsdýralækn-
ir Norðurlands eystra ekki til, en
trúlega er átt við mitt embætti.
Í öðru lagi, þá gaf ég út við-
komandi starfsleyfi örfáum
klukkutímum eftir að mér barst út-
tektarskýrsla framkvæmdastjóra
HNE um ísgerðina
Í þriðja lagi, fullyrðingar um að
þessi leyfisveiting færist til heil-
brigðisnefndar á næstu vikum, er á
ábyrgð greinarhöfundar, og valda
mér engum harmi.
Mér eða mínu embætti hefur
aldrei borist nokkurt erindi frá
Holtsseli um þessa ísgerð, hvorki
um eftirlit, leyfisveitingu eða ann-
að. Ég hef hins vegar verið í ágætu
sambandi við framkvæmdastjóra
HNE, Valdimar Brinjólfsson, og
hef fengið upplýsingar frá honum
um framvindu mála í Holtsseli.
Höfum við verið sammála um eft-
irlitsþátt og leyfisveitingar fyrir ís-
gerðina, þó það hafi ekki verið
samþykkt á „æðri stöðum“. Send-
um við m.a. sameiginlega umsögn
til Byggingafulltrúa Eyjafjarðar
þann 9.12.2005 vegna teikninga af
ísgerðinni, sem þá voru loks til-
búnar, en það er um 8 mánuðum
eftir að bændur sóttu um starfsleyfi
fyrir ísgerðina til HNE.
Mér finnst nokkuð ljóst, að ekki
er hægt að veita fullnaðar starfs-
leyfi fyrir fullunna matvöru fyrr en
allar forsendur til vinnslunnar
liggja fyrir, bæði í tækjabúnaði og
allri annarri umgjörð.
Þó að ekki hafi verið veitt skrif-
leg svör um eðli málsins hef ég orð
Valdimars Brynjólfssonar fyrir því
að Holtsselsbændur hafa fengið
allar upplýsingar um gang mála
hjá honum símleiðis eða í öðrum
samtölum. Það sem fyrst og fremst
var álitamál í þessu sambandi var
hvort gerilsneyðing mjólkur væri
heimil utan mjólkursamlags og ef
svo væri, hvort væntanleg vél
stæðist kröfur um gerilsneyðinga-
búnað.
Með starfsleyfinu er þessi
heimild veitt og vélin viðurkennd.
Valdimar getur svo vafalaust stað-
fest, ef leitað er eftir, að ég var á
engan hátt andsnúinn þessari ís-
gerð og reyndi ekki að tefja fram-
kvæmd hennar.
Það er því rakalaut þvættingur,
sem fram kemur í tilvitnaðri
Bændablaðsgrein um margra mán-
aða stimpingar til að fá starfsleyfi.
Séu þau Holtssels hjón móð eftir
stimpingar, þá hygg ég, að þær
stimpingar hafi að mestu farið
fram á hlöðuloftinu við að útbúa
fullnægjandi aðstöðu fyrir ísgerð-
ina, svo hægt væri að gefa út
starfsleyfi.
Það er svo von mín, að þessi
nýja afurð Holtsselsbænda, „Bú-
konuís fyrir betri veitingahús“
bragðist betur en tilgangslítið tuð
um ímyndaða óvini í formi emb-
ættismanna, sem mætti mín vegna
fara fram við eldhúsborðið, en á
lítið erindi í fjölmiðla.
Í umræddri Bændablaðsgrein
talar blaðamaður af fjálgleik um
hin ýmsu bragðbætandi efni fyrir
ísinn, sem falboðinn er, og minnist
m.a á „ekta romm“ en flaska af
þeim eðal drykk stóð þar á hillu
með öðrum bragðefnum.
Er vínveitingaleyfi á staðnum?
Akureyri, 30.03.2006.
Aðalfundur Félags sauðfjár-
bænda í Skagafirði var haldinn
fyrir skömmu. Þá voru sam-
kvæmt venju afhentar viður-
kenningar fyrir úrvalshrúta á
síðasta ári. Viðurkenningarnar
eru fallegir gripir úr tré, hagan-
lega útskornir hrútar á stalli og
er þarna um farandgripi að
ræða. Í flokki kynbótahrúta,
stóð efstur Soldán Gísla Péturs-
sonar í Álftagerði. Soldán er
undan Leka frá Sveinungsvík
og er hann er hæstur af Skag-
firskum hrútum í kynbótamat-
inu og lofar mjög góðu fyrir
dætur. Í þessum flokki eru að-
eins skoðaðir hrútar sem skil-
uðu afkvæmum á síðasta ári og
eiga upplýsingar um dætur.
Elvar Einarsson og Fjóla Vikt-
orsdóttir á Syðra-Skörðugili hlutu
verðlaun fyrir besta veturgamla-
hrútinn, Hækil. Hann er heimaal-
inn þar sonur Frosta frá Hesti.
Valið byggist á einstaklingsdóm
(40%) og á afkvæmadómi (60%).
Hækill var árið 2004 hæstdæmdi
lambhrútur héraðsins.
Þá fengu Elvar og Fjóla einnig
verðlaun fyrir hæst dæmda lamb-
hrútinn sem er Pyttur. Hann er
sonarsonur Hyls frá Hesti. Pyttur
hlaut 86,5 stig og var jafnframt
með þykkasta bakvöðva allra
lamba í Skagafirði haustið 2005,
38 mm.
Á aðalfundinum var Smári
Borgarsson endurkjörinn formað-
ur félagsins, en Atli Traustason
bóndi á Syðri-Hofdölum kom nýr
í stjórn í stað Jónínu Stefánsdóttur
sem hafði lokið kjörtíma sínum.
Aðrir í stjórn eru nú Björn
Ófeigsson Reykjaborg, Elvar Ein-
arsson Syðra-Skörðugili og Hall-
dóra Björnsdóttir Ketu. Gestur á
aðalfundinum var Sigurður Jó-
hannesson formaður
Landsambands sláturleyfishafa
og framkvæmdastjóri Sölufélags
Austur-Húnvetninga á Blönduósi.
/ÖÞ.
Á myndinni eru Gísli Pétursson bóndi í Álftagerði (t.v.) og Elvar Einarsson
með viðurkenningarnar. /Bændablaðið Gunnar Rögnvaldsson.
Þrautarganga Holtsselsbænda
Ármann Gunnarsson,
héraðsdýralæknir
Úrvalshrútar verðlaunaðir

Kúabursti

Vélaval-Varmahlíð hf.
sími: 453-8888
Á undanförnum árum hefur
farið fram nokkur umræðu
meðal sauðfjárbænda um tilfelli
þar sem unglambadauði veldur
umtalsverðu tjóni án þess að or-
sakir séu ljósar. Að ósk Lands-
samtaka sauðfjárbænda og
fagráðs í sauðfjárrækt hafa
Landbúnaðarháskóli Íslands
(LBHÍ) og Bændasamtök Ís-
lands í sameiningu skipulagt
rannsóknaverkefni þar sem
markmiðið er að greina orsakir
óeðlilegra vanhalda á unglömb-
um með sérstakri áherslu á
dauðfædd lömb.
Rannsóknin var kynnt á nýaf-
stöðnum aðalfundi Landssamtaka
sauðfjárbænda. Hjalti Viðarsson
dýralæknir mun vinna að verkefn-
inu fyrir hönd LBHÍ, ásamt Sig-
urði Sigurðarsyni á Keldum, sem
tekur þátt í verkefninu af hálfu
Landbúnaðarstofnunar. Blaða-
maður Bændablaðsins tók Hjalta
Viðarsson tali.
- Hvernig ætlið þið að standa
að þessari rannsókn?
„Ætlunin er að fylgjast með
sauðfjárbúum þar sem unglamba-
dauði kemur upp í vor, safna upp-
lýsingum um aðstæður og meta
orsakir vanhalda með krufningum
og greiningum sýna. Við reiðum
okkur á að bændur, sem verða
varir við óeðlilegan fjölda dauð-
fæddra lamba eða fósturlát á síð-
ustu vikum meðgöngu, hafi sam-
band við okkur. Við munum svo í
framhaldi af því ákveða, í samráði
við ábúendur, hvort aðstæður á
búinu henti til að taka þátt í rann-
sókninni. Ef við teljum þörf á
munum við heimsækja einstök bú
í lok sauðburðar. Krufningar og
úrvinnsla sýna mun að mestu leyti
fara fram á Keldum.“
- Hvenær óskið þið eftir að
bændur byrji að hafa samband?
„Við vonumst til að bændur
byrji að tilkynna um óeðlileg van-
höld eftir páska en söfnun sýna og
krufningar fara fram á tímabilinu
24. apríl til 20. maí. Ég vil biðja
þá sem ætla að hafa samband að
hringja beint í mig í síma 433
5094 eða 843 5351. Einnig er
hægt að hafa samband með tölvu-
pósti á netfangið hjaltiv@lbhi.is“
Bændum að kostnaðarlausu
- Mun einhver kostnaður falla
á þá bændur sem taka þátt í rann-
sókninni?
„Það hefur verið sótt um styrk
til verkefnisins og beinn kostnað-
ur af rannsókninni fellur ekki á
bændur, en vinna við pökkun og
sendingu dauðfæddra lamba verð-
ur þeirra framlag til verkefnisins.
Tekið skal fram að verkefnið
greiðir ekki fyrir krufningu og
greiningu sýna sem send eru til
rannsóknar án samráðs við dýra-
lækni verkefnisins.“
- Hverju er hægt að búast við
að rannsóknin skili?
„Verkefnið mun skila nánari
kortlagningu og greiningu á or-
sökum unglambadauða hér á
landi en nú liggur fyrir og þar
með grunni að forvörnum, sem
bændur geta vonandi beitt til að
koma í veg fyrir slík áföll.“
- Hvar og hvenær er þess að
vænta að niðurstöður verði birt-
ar?
„Fyrstu niðurstöður úr rann-
sókninni ættu að liggja fyrir í
byrjun sumars, en lokaniður-
stöður verða kynntar í haust, að
öllum líkindum í Frey og ef til
vill í Bændablaðinu,“ sagði
Hjalti Viðarsson.
Rannsókn hafin á
orsökum lambadauða
Hjalti í fjárhúsinu á Hesti. Rétt er að ítreka að bændur eiga að hafa sam-
band við Hjalta eða Sigurð áður en þeir hafast að og ekki senda frá sér
sýni fyrr en þeir félagar hafa gefið grænt ljós á það.