Bændablaðið - 11.04.2006, Síða 29

29Þriðjudagur 11. apríl 2006
amlega. Í gegnum námið og sam-
skipti öll í skólanum þarf nemand-
inn að öðlast trú á eigin verðleika,
eignast sterka sjálfsmynd.
Þessar forsendur þurfum við að
skapa í skólastafinu. Ég er þeirrar
skoðunar að mörg af þeim erfiðu
agavandamálum sem við skólafólk
erum að glíma við sé til komið
vegna þess að nemendur eru að
vinna með eitthvað sem alls ekki
vekur áhuga þeirra og verkefnin
einhæf og fjölbreytni vantar í að-
ferðirnar. Hverjum nemanda þarf
að gera kleift að nýta hæfileika
sína á hvaða sviði sem það er.
Vinna að starfsmannastefnu er
einnig áhugamál, faglegir kennarar
og annað gott starfsfólk sem líður
vel í starfi er auður hvers skóla.“
Heilbrigði,
hreyfing og hollusta
Ég þykist vita að þið séuð órög
að reyna nýjar leiðir. Nemendur
fara til dæmis í útinám. Viltu segja
okkur aðeins frá þessum málum?
„Ég vil nefna tvö verkefni sem
við teljum til nýbreytniverkefna
okkar. Það fyrra er HHH verkefn-
ið. Haustið 2004 fórum við af stað
með átaksverkefni, sem nefnt er
HHH-verkefnið. Háin þrjú standa
fyrir HEILBRIGÐI HREYFING
HOLLUSTA. Markmið verkefnis-
ins er að auka útivist nemenda og
hreyfingu ásamt því að taka á holl-
ustuháttum með því að gera sér-
stakt átak í notkun hollra og
ferskra hráefna í kennslueldhúsi og
mötuneyti. Í stýrihópi verkefnisins
sitja auk aðstoðarskólastjóra,
kokkurinn okkar, heimilisfræði-
kennarinn og íþróttakennarinn. Í
tengslum við verkefnið eru gerðar
kannanir, einnig meðal foreldra
um þeirra mat á útivist og mata-
ræði barna á heimilunum.
Í nokkur ár hefur hluti skóla-
starfsins verið utanhúss. Nemend-
ur 1.-4. bekkjar eru fimm tíma á
viku í námi utan dyra í útiskóla. Í
útiskólanum er unnið markvisst
með samkvæmt námskrá en um-
hverfið notað til hins ítrasta, skóg-
ræktargirðingin ofan við skólann,
Hörgáin á hina höndina. Gamalt
þvottahús hefur fengið hlutverk
rannsóknarstofu þar sem menn
geta komist í víðsjár og smásjár og
safnað lífverum sem þau finna.
Útiskólinn er á miðvikudögum í
vetur, fyrir hádegi og síðan eftir
matinn eru skráðar dagbækur. Í
útiskólann fara börnin í öllum
veðrum og þau læra að búa sig og
hegða sér í samræmi við það.
Framundan er að safna í verkefna-
möppu útiskólaverkefnum og
halda ótrauð áfram. „
Skólinn þarf að hafa
skýr markmið og leiðir
Í nútímarekstri er gjarnan talað um
stefnumótun og án efa er hægt að
heimfæra þessa „rekstrarhugsun“
yfir í skólastarf. Hvernig er t.d.
samvinnu kennara skólans háttað
varðandi stefnumótun skólans?
Aðferðir nútímastjórnsýslu eiga
við í skólum eins og í öðrum stofn-
unum. Dreifstýring og lýðræðisleg
vinnubrögð láta mér best. Við
skólann starfar aðstoðarskólastjóri
og stigstjórar yfir eldra og yngra
stigi skólans, sem taka stjórnunar-
lega ábyrgð á ýmsum þáttum. Þar
að auki er kjörið kennararáð. Það
er mikilvægt að í dreifsstýrðu kerfi
að hlutverk séu vel skipulögð
þannig að starfið verði skilvirkt.
Öllum skólum er gert að vinna
skólanámskrá sem byggir á aðal-
námskrá grunnskóla. Í gegnum þá
vinnu er stefnumótun skólans unn-
in og þátttakendur eru allir starfs-
menn skóla og að henni koma
einnig foreldrar með sínum hætti.
Skólinn þarf að hafa skýr markmið
og leiðir og einnig viðmið þegar
kemur að mati á því hvernig okkur
miðar. Það er gjarnan talað um
skóla sem lærir, þ.e.a.s. skóli sem
sífellt reynir að þróa sitt starf í átt
að settum markmiðum. Þessari
vinnu lýkur því aldrei skólastarfið
er í stöðugri endurskoðun.“
Nú eru nemendur mismunandi
en hvernig gegnur að taka mið af
námsþörfum allra nemenda?
„Í hinum vestræna heimi ríkir
sú stefna að reka einn skóla fyrir
alla, fatlaða og ófatlaða og þannig
er a sjálfsögðu unnið hér hjá okk-
ur. Hjá okkur starfar iðjuþjálfi og
sérkennari sem ásamt hinum al-
menna kennara þróa námsum-
hverfi og viðfangsefni sem eru við
hæfi hvers og eins. Það er ánægju-
legt að sjá þegar vel tekst til með
blöndun fatlaðra og ófatlaðra og
öll blómin blómstra.
Nemendur eru almennt talað
mjög ólíkur hópur með mismun-
andi styrkleika og veikleika og
mismunandi áhugamál. Við tölum
ekki um að nemandi hafi vandamál
heldur er vandinn skólans að finna
réttu leiðirnar. Þetta viðfangsefni
er einn af áhersluþáttum í skóla-
starfinu sem við erum að byrja á.
Margir tala nú um að stefna að ein-
staklingsmiðuðu námi en ég kýs
að kalla það að auka fjölbreytni
kennsluhátta. Að skapa þannig
vinnumhverfi að allir finni sig og
nýti sína hæfileika“
Félagslífið er mikilvægur
þáttur í skólastarfi
Aðeins um félagslíf nemenda.
Hvernig er því háttað í skólanum?
Hvaða máli skiptir félagslíf nem-
enda í skólum?
„Við reynum að halda uppi eins
öflugu félagslífi og okkur er unnt
og teljum það mjög mikilvægan
þátt í skólastarfi. Heimanakstur
setur okkur vissar skorður og nem-
endurnir búa strjált, þannig að ekki
er t.d. rekin hér félagsmiðstöð. En
reglubundnir viðburðir eru innan
skólans, böll og opið hús, einnig
hefur presturinn okkar hún sr. Sól-
veig Lára umræðukvöld hjá okkur
með hópi unglinga sem þau eru
dugleg að sækja og eru afar gagn-
leg.
Eins og áður er nefnt er sam-
skólastarfið okkar ríkur þáttur í fé-
lagsstarfi nemenda.
Við höfum sett fram stefnu
hvað þetta starf varðar og leggjum
áherslu á nemendalýðræði.“
Samstarf við foreldra
Samvinna skóla og foreldra
hlýtur að skipta máli. Hvernig er
þeim málum háttað í Þelamerkur-
skóla. Er t.d. virkt foreldrastarf í
skólanum?
„Eins og ég hef áður nefnt er
hlutur foreldra að aukast í skóla-
starfinu og það er vel. Náin sam-
vinna þarf að vera t.d. milli heimil-
is og umsjónarkennara um velferð
hvers barns í skólanum. Einnig
hafa foreldrar hlutverki að gegna
við þróun skólastarfsins. Það reyn-
um lögin að tryggja með því að
foreldraráð fær til umfjöllunar all-
ar áætlanir og gefur umsögn til
skólans og skólanefndar. Við reyn-
um að hafa upplýsingaflæði til
heimilanna sem allra mest. Gefum
út upplýsingabækling að hausti og
sendum heim mánaðarlegt yfirlit
yfir viðburði auk þess sem við gef-
um út fréttabréf.
Heimasíða skólans er í vinnslu
en brátt líður að því að hún verði
aðgengilegur upplýsingamiðill fyr-
ir heimilin.“
Framtíðin björt
Að lokum, Anna Lilja, nokkur
orð um framtíð skólans.
„Við vonum að hún sé björt. Í
okkar áætlunum erum við að reyna
að horfa fimm til tíu ár fram í tím-
ann, en það er vissulega erfitt. Það
liggur ekki í augum uppi hvað ger-
ist með sameiningu sveitarfélaga í
Eyjafirði, en Þelamerkurskóli hef-
ur tel ég tryggan tilverugrundvöll
hvernig sem þau mál þróast. Skól-
inn hefur stöðugt kennaralið og
menntaða og færa kennara og hér
hafa t.d. verið byggð upp íþrótta-
mannvirki af miklum myndarbrag
sem eru skólastarfinu hér ómetan-
leg. Það er sífellt meiri ásókn í
byggingalóðir í sveitarfélögunum
sem reka skólann, þannig að von-
andi stækkar skólinn og eflist með
árunum.“
Lýsuhólsskóli er fámennur
sveitaskóli á sunnanverðu Snæ-
fellsnesi eða öllu heldur deild frá
stærri skóla en seinasta vor var
skólinn lagður niður sem sjálfstæð
stofnun og er nú rekinn sem deild
frá Grunnskóla Snæfellsbæjar með
yfirstjórn í Ólafsvík. Deildarstjóri
stýrir daglegu skólahaldi en í skól-
anum er nú 1.-10. bekk kennt í
þrem deildum eða námshópum. Til
skólans hafa ráðist réttindakennarar
með margvíslegt nám og þekkingu
að baki og mikill stöðugleiki hefur
ríkt í starfsmannahaldi.
Skólinn gegnir afar mikilvægu
hlutverki í samfélaginu, er stærsti
vinnustaður í fámennu byggðarlagi
og lífæð félagsstarfs og samveru-
stunda fólks á svæðinu.
Flestir urðu nemendur skólans
43 talsins á árunum 1998-2000 en
síðan fækkaði þeim í tveim stórum
stökkum og hafa verið á bilinu 23-
25 nemendur síðustu fjögur skóla-
ár.
Mikið hefur verið lagt upp úr
fjölbreyttu skólastarfi, auk hefð-
bundins náms. Umhverfismál hafa
skipað stóran sess en skólinn hóf
að vinna eftir markmiðum Staðar-
dagskrár 21 á vorönn 2001. Vorið
2001 hóf skólinn þátttöku í Græn-
fánaverkefni Landverndar sem þá
var ýtt úr vör. Fyrsta Grænfána var
flaggað vorið 2003, öðru sinni vor-
ið 2005 og nú vinnum við að mark-
miðum sem við vonum að færi
okkur þriðja fánann vorið 2007. Í
tengslum við Grænfánavinnu hófst
verkefni sem óx hratt fiskur um
hrygg og endaði sem þróunarverk-
efnið Stubbalækjarvirkjun. Mark-
mið þess verkefnis eru nýting end-
urnýjanlegrar orku í umhverfi skól-
ans og lífræn ræktun í gróðurhúsi
og matjurtagarði. Lítil lind á skóla-
lóðinni var virkjuð til rafmagns-
framleiðslu og lítið gróðurhús var
reist. Einnig var plægður matjurta-
garður í þessari fyrstu lotu. Að
þessu unnu nemendur, foreldrar og
starfsmenn skólans undir stjórn
verkefnisstjórans, Hauks Þórðar-
sonar. Vindrafstöð var fengin og
reist, heitt vatn frá hitaveitu skól-
ans lagt í gróðurhúsið og sólarraf-
hlöður eru komnar í hús og bíða
uppsetningar þegar þessi grein er
skrifuð. Verkefnið tengist mörgum
námsgreinum og er góður grund-
völlur fyrir umhverfisumræðu og
útikennslu.
Skólinn hóf aðild að Comenius-
arverkefni síðastliðið haust. Slík
verkefni eru unnin í samvinnu
skóla í nokkrum Evrópulöndum,
þau eru styrkt af Evrópusamband-
inu sem þannig hvetur til tengsla
milli landa og gerir þau möguleg.
Samstarfsskólar okkar eru fimm
talsins, tveir í Frakklandi og þrír á
Ítalíu. Nemendur vinna sameigin-
leg verkefni og senda á milli skól-
anna og kennarar hittast til að
skipuleggja starfið og fræðast um
skólahald samstarfsskólanna. Verk-
efnið hefur reynst okkur afar
skemmtilegt og lærdómsríkt og við
stefnum á áframhaldandi samstarf
á næsta ári.
Í Lýsuhólsskóla hefur lengi ver-
ið lögð áhersla á öfluga verk- og
listgreinakennslu. Hönnun og úr-
vinnsla eru í fyrirrúmi og í vetur
hafa nemendur unnið að uppsetn-
ingu sýningarherbergis þar sem
bráðlega verður haldin sýning á
hugmyndum og verkum nemenda
um menningu í Lýsuhólsskóla.
Einnig er unnið að frumgerðum á
skúlptúrum og til stendur að reisa
útilistaverk úr endurnýttum eða
endurunnum efnum á Stubbalækj-
arsvæðinu.
Upplýsingatækni er óspart nýtt
til verkefnavinnu og nemendur
vinna gjarnan verkefni í hinum
ýmsu námsgreinum með mynd-
bandstökuvél og stafræna mynda-
vél að vopni. Fjölmargar stutt-
myndir hafa verið gerðar, ýmist til
gamans eða fróðleiks. Er þá helst
að nefna stuttmynd um vinnu að
Stubbalækjarverkefninu en sú
mynd hefur verið sýnd oft og víða.
Skólinn hefur haldið fjölmargar
sýningar í tengslum við umhverfis-
mál, list- og verkgreinar og tekið
þátt í sýningum og ráðstefnum svo
sem Orkusýningu í Perlunni í
febrúar 2005 og opnunarhátíð um-
hverfisráðstefnu á vegum Um-
hverfisráðuneytis í október 2005.
Einnig má telja þátttöku í málþingi
um náttúrufræðikennslu á vegum
Kennaraháskóla Íslands um mán-
aðamótin mars-apríl 2006.
Mesti styrkur skólans felst þó í
þeirri samstöðu og velvild sem ríkt
hefur meðal nemenda, starfsfólks
og samfélagsins sem að skólanum
stendur.
Skólinn heldur úti heimasíðu
þar sem nánar má fræðast um verk-
efni og skólahald:
http://lysuholsskoli.ismennt.is
Fyrir hönd skólans
Rósa Erlendsdóttir,
deildarstjóri
Grunnskóli Snæfellsbæjar, Lýsuhólsskóli
Skólinn gegnir
mikilvægu hlutverki
í samfélaginu
Námsmeyjar í tölvutíma .