Bændablaðið - 11.04.2006, Qupperneq 30

30 Þriðjudagur 11. apríl 2006
Aðalfundur Landssambands kúabænda
Kúabændur vilja skoða „hagrænan ávinning af
innflutningi erfðaefnis til kynbóta á kúastofninum“
Þórólfur Sveinsson, formaður
Landssambands kúabænda set-
ur aðalfund sambandsins sl.
fimmtudag.
Þeir Egill Sigurðsson á Beru-
stöðum og Jón Gíslason á Lundi
voru báðir á stofnfundi Lands-
sambands kúabænda fyrir 20
árum og eru enn fulltrúar á aðal-
fundi. Þórólfur Sveinsson for-
maður LK afhenti þeim viður-
kenningu af þessu tilefni.
Við upphaf aðalfundar LK
Þórólfur Sveins-
son, formaður LK:
Íslenska sveit-
ir eru eins og
tilraunastofa á
heimsvísu
Aðalfundur Landssambands
kúabænda var haldinn í
síðustu viku. LK fagnar 20 ára
afmæli á þessu ári. Þegar sam-
tökin voru stofnuð voru 1822
innleggjendur mjólkur á Ís-
landi en síðastliðið haust voru
þeir komnir niður í 792, samt
var innlögð mjólk þá álíka
mikil eða 110 milljón lítrar.
Kúabúum hefur sem sagt
fækkað um 56% á þessum 20
árum.
Þórólfur Sveinsson, formaður
LK, sagði í ræðu á fundinum að
jarðaverð héldi áfram að hækka.
Hann sagði að þrennt virtist hafa
gerst á sama tíma. Fjárfestar
fengu áhuga á bújörðum enda
verð þeirra þá lágt, bylting varð
á fjármagnsmarkaði og úreltum
ákvæðum jarða- og ábúðarlaga
var breytt mikið og segja má að
í stað þess að opna hliðið hafi
öll girðingin verið tekin niður.
Um afleiðingar þessarar þróunar
sagði Þórólfur: ,,Íslenskar sveitir
eru eins og stór tilraunastofa á
heimsvísu að þessu leyti og það
er of stutt síðan þessi þróun
hófst til að við getum fullyrt um
afleiðingarnar.“
Þórólfur benti líka á hættuna
af því að þeir sem eiga landið
hafi alls ekki áhuga á að nýta
það til matvælaframleiðslu.
Tillögur aðalfundar LK
Innflutningur
erfðaefnis til kynbóta
Aðalfundurinn beindi því til
“stjórnar LK að nú þegar verði hafin
vinna við að meta hagrænan ávinn-
ing af innflutningi erfðaefnis til kyn-
bóta á íslenska kúastofninum. Þá
verði leitað eftir samstarfi við SAM
um að áætla það magn mjólkur sem
markaðurinn muni þarfnast á kom-
andi árum og möguleikar núverandi
kúastofns til að uppfylla þarfir hans
metnir. Einnig verði hugsanleg áhrif
innflutnings erfðaefnis á viðhorf
neytenda metin í samstarfi við SAM.
Samhliða þessu verði skoðað hvert
mögulegt sé út frá heilbrigðissjónar-
miðum að sækja erfðaefni, hvaða
kúakyn komi til greina og hvort til
greina komi að flytja inn erfðaefni á
annan hátt en sem fósturvísa. Úttekt
þessari verði lokið fyrir haustfundi
LK. Í framhaldi af haustfundum
verði boðað til aukafulltrúafundar
þyki stjórn LK tilefni til.”
Í greinargerð segir: “Kýrnar eru
helsta framleiðslutæki kúabóndans.
Ýmsir veikleikar eru auðséðir á ís-
lenska kúastofninum, sem er að von-
um þar sem smæð stofnsins útilokar
að í honum náist jafn hraðar erfða-
framfarir og í stærri stofnum.
Fyrirsjáanlegt er að næstu árin
muni mjólkurframleiðslan búa við
versnandi framleiðsluumhverfi. Því
valda m.a. væntanlegir WTO –
samningar sem búast má við að hafi í
för með sér minnkandi tollvernd og
óheppilegar breytingar á ríkisstuðn-
ingi. Þá kalla neytendur af vaxandi
þunga eftir ódýrari matvörum. Vonir
hafa verið bundnar við útflutning
mjólkurafurða en til þess að af hon-
um getir orðið í einhverjum mæli
þarf framleiðslukostnaður að lækka,
ásamt því að mögulegt sé að auka
framleiðsluna umtalsvert.
Til að mæta ofangreindum breyt-
ingum í framleiðsluumhverfi hlýtur
að þurfa að skoða alla hagræðingar-
möguleika. Í ljósi þess hversu tíma-
frekur innflutningur erfðaefnis er,
verður að hraða slíkri skoðun eftir
föngum.”
Starfsemi og aðsetur
Bændasamtaka Íslands
Aðalfundur LK hvatti: “til þess að
nú þegar verði hafin endurskoðun á
aðsetri og starfsemi Bændasamtaka
Íslands. Skoðað verði sérstaklega
hvort ekki megi ná fram aukinni skil-
virkni og hagkvæmni í rekstri sam-
takanna meðal annars með því að:
Leggja núverandi húsnæði undir
starfsemi Hótels Sögu og flytja að-
setur Bændasamtakanna annað.
Endurskipuleggja starfsemi tölvu-
deildar með því t.d. að bjóða verk-
efni hennar út.
Tengja starfsemi ráðgjafasviðs
við LbhÍ og leiðbeiningamiðstöðvar
búnaðarsambandanna, styrkja þær
þannig faglega og auka nálægð við
notendur."
Afnám fóðurtolla af
innfluttum fóðurblöndum
Aðalfundurinn tók undir "ályktun
síðasta búnaðarþings um nauðsyn
þess að hætt verði nú þegar inn-
heimtu fóðurtolla af innfluttum fóð-
urblöndum. Fundurinn beinir því til
landbúnaðar- og fjármálaráðuneytis
að þessi aðgerð komi strax til fram-
kvæmda, svo að sem fyrst náist að
skapa eðlilegt verðaðhald á fóður-
markaði."
Afnám fóðurtolls af innfluttum
hráefnum til fóðurgerðar
Aðalfundurinn "tekur undir álykt-
un síðasta búnaðarþings um nauðsyn
þess að hætt verði nú þegar inn-
heimtu fóðurtolls af hráefnum til
fóðurgerðar. Fundurinn beinir því til
landbúnaðar- og fjármálaráðuneytis
að þessi aðgerð komi strax til fram-
kvæmda, svo að sem fyrst náist að
skapa eðlilegt verðaðhald á fóður-
markaði."
Samstarfssamningur LK og BÍ
Aðalfundurinn "heimilar stjórn
LK að staðfesta fyrirliggjandi drög
að breyttum samstarfssamningi milli
Landssambands kúabænda annars
vegar, og Bændasamtaka Íslands
hins vegar."
Verðlagsmál
Aðalfundurinn "leggur ríka
áherslu á að Verðlagsnefnd búvara
gæti ákvæða búvörulaga við
ákvörðun á lágmarksverði mjólkur.
Fundurinn minnir sérstaklega á að
lögin gera ráð fyrir að laun kúa-
bænda séu hliðstæð ,,og gerist hjá
starfsstéttum sem bera sambærilega
ábyrgð á rekstri og mæta hliðstæð-
um kröfum um viðveru og færni’’.
Þetta markmið næst ekki nema tekið
sé nauðsynlegt tillit til kostnaðar-
hækkana við leiðréttingu á lág-
marksverði mjólkur.
Þá áréttar fundurinn að sam-
kvæmt sömu lögum er hverri af-
urðastöð heimilt að greiða framleið-
endum hærra verð en lágmarks-
verð."
Um sölu hóteleigna BÍ
Aðalfundurinn "telur rétt að
áfram verði unnið að því að losa það
fjármagn sem liggur í hóteleignum
Bændasamtakanna. Fundurinn legg-
ur til að nettó söluhagnaður renni í
Lífeyrissjóð bænda og sjúkrasjóð
Bændasamtaka Íslands. Með því
móti verður komist næst því að skila
fjármagninu til þeirra sem lögðu
það upphaflega fram. Fundurinn
beinir því til stjórnar Landssam-
bands kúabænda að vinna að mál-
inu á þeim forsendum."
Um greiðslumark og efnaþátt
mjólkur
Aðalfundurinn "mælir með að
greiðslumark til mjólkurframleiðslu
verði ákveðið út frá áætlaðri þörf
innanlandsmarkaðar fyrir þann
efnaþátt mjólkur sem meira selst
af."
Reglugerð um gripagreiðslur
Aðalfundurinn "lýsir vonbrigð-
um með að enn skuli ekki hafa ver-
ið sett reglugerð um gripagreiðslur,
en réttur til þeirra byrjaði að mynd-
ast 1. september 2005. Fundurinn
leggur mikla áherslu á að reglu-
gerðin verði sett sem fyrst, en ef
það gerist ekki felur hann stjórn LK
að leita eftir breytingu á ,,Samningi
um starfskilyrði mjólkurframleiðsl-
unnar'' þess efnis að það fjármagn
sem sérmerkt er gripagreiðslum
verðlagsárið 2006/2007, verði greitt
út sem beingreiðslur á mjólk."
Um stærðarmörk í mjólkurfram-
leiðslu
Aðalfundurinn "telur að ekki sé
skynsamlegt að setja stærðartak-
mörk í mjólkurframleiðslu."
Um forrit og forritunarmál naut-
griparæktar
Aðalfundurinn "beinir því til
stjórnar LK að nú þegar verði farið í
viðræður við BÍ um framtíðarskip-
an forrita og forritunarmála fyrir
nautgriparækt."
Kauptilboð í hótelin
Aðalfundurinn "átelur meðferð
og afgreiðslu aukabúnaðarþings á
kauptilboði í Hótel Sögu og Hótel
Ísland."
Borin upp og samþykkt sam-
hljóða
Eftirlit með áburði
Aðalfundurinn "skorar á Land-
búnaðarstofnun að birta ætíð upp-
lýsingar um þær áburðar- og fóður-
tegundir sem ekki standast kröfur
hennar og upplýsa hvernig þeim er
ráðstafað."
Framkvæmd reglugerðar
um merkingar búfjár
Aðalfundurinn "lýsir yfir þung-
um áhyggjum af framkvæmd reglu-
gerðar nr. 289/2005 um merkingar
búfjár. Fundurinn skorar á landbún-
aðarráðuneytið að skerpa á fram-
kvæmd reglugerðarinnar og sér-
staklega auka upplýsingaflæði þar
að lútandi. Þá er ótækt að skráning
sláturleyfishafa er ekki farin að
virka. Það hlýtur að vera krafa kúa-
bænda að sá kostnaður sem af fram-
kvæmdinni hlýst skili sér í formi
betri upplýsingar og rekjanleika af-
urðanna. Um er að ræða umtals-
verðan kostnað en hann nemur um
4 milljónum kr. á ári miðað við að
um 17 þús. kálfar séu settir á til lífs
árlega. Þar af eiga 70%, þ.e. 160 kr.
af hverjum 230 kr. sem hvert ein-
staklingsmerki kostar, að renna til
reksturs einstaklingsmerkingakerf-
isins eða um 2,7 millj. kr. á ári."
Aðalfundurinn felldi tillögu um
Europ matskerfi fyrir nautakjöt, en
þar var því beint til "stjórnar LK að
farið verði í viðræður við Lands-
samtök sláturleyfishafa um hvort
rétt sé að taka upp EUROP-mats-
kerfið fyrir nautagripakjöt."