Bændablaðið - 10.03.2011, Blaðsíða 4

4 Bændablaðið | fimmtudagur 10. mars 2011
Fréttir
Undanfarin ár hefur Félag
áhugahóps um endurbyggingu
Riishúss á Borðeyri staðið fyrir
endurbótum á þessu merka
húsi. Það var reist árið 1862
af Pétri Eggerts og er eitt
elsta uppistandandi hús við
Húnaflóa. Frá upphafi lék það
stórt hlutverk í verslunarsögu
Borðeyrar.
„Riishús- dagur“ á Borðeyri
Sunnudaginn 20. mars nk.
verður haldinn „Riishús-dagur“ á
Borðeyri. Það er gert í tvennum
tilgangi:
Í fyrsta lagi til að vekja athygli
á því menningarsögulega verkefni
sem endurbygging þess er.
Í öðru lagi til að afla fjár til
áframhaldandi starfa því tengdu.
Boðað er til fjölbreyttrar dag-
skrár í skólahúsinu á Borðeyri kl:
14:00, þar á eftir er kaffihlaðborð
og að lokum býðst áhugasömum að
skoða Riishús undir leiðsögn þaul-
kunnugra manna, þeirra Georgs
Jóns Jónssonar Kjörseyri og
Sverris Björnssonar Brautarholti.
Allir áhugasamir eru boðnir
velkomnir á „Riishúsdag“ á
Borðeyri.
Allir þeir 15 héraðsdýralæknar
sem starfandi eru á landinu fá
uppsagnarbréf þann 1. maí nk. en
uppsögnin kemur til framkvæmda
1. nóvember nk. Sex af þeim
verða endurráðnir og starf þeirra
þá eingöngu bundið við opinbert
eftirlit. Skipulagsbreytingarnar
koma í kjölfar reglugerðar um
dýralæknaþjónustu í dreifðum
byggðum (nr. 570/2010) sem gerir
ráð fyrir að sjálfstætt starfandi
dýralæknar sinni allri dýralækna-
þjónustu. Alfreð Schiöth, ritari
stjórnar Dýralæknafélags Íslands,
segir að meðal héraðsdýralækna
ríki mikil óvissa um framtíð þeirra
í starfi, en þeim níu sem ekki halda
störfum sínum bjóðast ný störf hjá
Matvælastofnun (MAST).
„Skipulagsbreytingarnar felast í
því að skilja að um land allt opin-
bert eftirlit (t.d. fjósaskoðun, eftir-
lit í sláturhúsum, kjötvinnslum og
mjólkursamlögum, forvarnarstarf og
stjórnsýslu vegna smitsjúkdóma og
mál er varða velferð dýra) og dýra-
læknaþjónustu við bændur (þjónusta
við hefðbundið búfjárhald) og aðra
dýraeigendur (gæludýrahald og reið-
hrossaeign í þéttbýli). Þessari kerfis-
breytingu er ætlað að koma í veg
fyrir hugsanlega hagsmunaárekstra
í störfum héraðsdýralækna og mæta
kröfum í framhaldi af EES-samningi,
þ.e. innleiðingu á ESB-löggjöf á mat-
vælasviði,“ segir Alfreð.
Hæpinn rekstrargrunnur
sjálfstætt starfandi dýralækna í
strjálbýli
Alfreð segir afleiðingar skipulags-
breytinganna verða þær að umdæmi
þeirra sem eftir verði stækki veru-
lega, enda fækki þeim úr 15 í 6.
„Sjálfstætt starfandi dýralæknum er
síðan ætlað að sinna allri dýralækna-
þjónustu, þ.e. sólarhringsþjónustu
um land allt með viðunandi við-
bragðstíma. Slíkt tvöfalt fyrirkomu-
lag hefur verið við lýði um allmörg ár
á Mið-Norðurlandi, Suðurlandi og á
höfuðborgarsvæðinu og gengið vel,
þar sem rekstrargrunnur fyrir starfi
sjálfstætt starfandi dýralækna er til
staðar á þeim svæðum. Utan þessara
svæða hafa héraðsdýralæknar hingað
til sinnt jöfnum höndum opinberu
eftirliti og dýralæknaþjónustu,“ segir
Alfreð.
„Vandamálið við þær skipulags-
breytingar sem eru að bresta á, er að
í strjálbýli er ekki rekstrargrunnur
fyrir þjónustu sjálfstætt starfandi
dýralækna allan sólarhringinn, alla
daga ársins, nema að til komi stuðn-
ingur hins opinbera eins og staðar-
uppbætur, starfsaðstaða, aksturs-
styrkir og/eða aukin verkefni; t.d.
samþætting dýralæknaþjónustu, ráð-
gjafarþjónustu og sæðinga á búfé,“
segir Alfreð. „Hið opinbera hefur
gefið fyrirheit um þennan stuðning
til að tryggja dýralæknaþjónustu í
strjálbýli og upplýsingar um hann
átti að birta með reglugerðinni en var
því miður hvergi þar að finna. Hvorki
ráðuneytið né Matvælastofnun hafa
upplýst dýralækna um með hvaða
hætti farið verður með staðarupp-
bætur, starfsaðstöðu eða aksturs-
styrki til að halda uppi viðunandi
sólarhringsþjónustu sjálfstætt starf-
andi dýralækna í strjálbýli.“
Kaldar kveðjur
Alfreð segir marga héraðsdýralækna
upplifa seinagang ráðuneytisins og
Matvælastofnunar sem heldur kaldar
kveðjur; ekki síst þá sem hafa þjónað
af trúmennsku og haldið uppi sólar-
hringsþjónustu um langan aldur í
erfiðum umdæmum með takmörk-
uðum möguleikum á að fá lögboðinn
frítíma. „Þá er erfitt fyrir fjölskyldu-
fólk að skipuleggja framtíð sína við
þessar aðstæður. Nokkrir héraðs-
dýralækna eiga rétt til biðlauna og
hafa þannig svigrúm til að hugsa
sinn gang. Sumir horfa til þjónustu
við gæludýra- og reiðhrossaeigend-
ur í þéttbýli. Í ljósi fyrri reynslu,
þegar umdæmum héraðsdýralækna
var fækkað, má búast við að ein-
hverjir leiti út fyrir landsteinana.“
Alfreð segir stjórn Dýralæknafélags
Íslands hafa leitað eftir stuðningi
Bændasamtaka Íslands við þá
hugmynd að samþætta dýralækna-
þjónustu og nautgripasæðingar;
að dýralæknar gætu keypt naut-
gripasæði og sinnt sæðingum hjá
viðskiptavinum sínum, þannig að
efla megi rekstrargrunn sjálfstætt
starfandi dýralækna í strjálbýli og
viðhalda þar dýralæknaþjónustu.
Þessu erindi hafi verið hafnað af
stjórn Bændasamtaka Íslands og
jafnframt bent á þann möguleika
að dýralæknar leiti eftir vinnu eða
verktöku hjá viðkomandi búnaðar-
samböndum.
/smh
Uppsagnir héraðsdýralækna 1. maí
Mikil óvissa um framtíð þeirra í starfi
– Ekki hefur verið upplýst hvernig dýralæknaþjónusta verði tryggð á landsbyggðinni
Ísmótið Mývatn
open um helgina
Ísmótið Mývatn open, Hestar á ís
2011 verður haldið í Mývatnssveit
um komandi helgi. Mótið er nú
haldið í níunda sinn en það er
Hestamannafélagið Þjálfi sem
efnir til þess í samvinnu við Sel-
Hótel Mývatn.
Baldvin Kr. Baldvinsson á
Ræktunarbúinu Torfunesi er í hópi
skipuleggjenda en hann segir að
mótið eigi vaxandi vinsældum að
fagna, þangað sæki hestamenn víða
af landinu og eins hafi útlendingar
sótt það í auknum mæli hin síðari ár.
Mývatn open er haldið við
Skútustaði og hefst með útreiðartúr
síðdegis á föstudag, 11. mars.
„Þetta er afskaplega skemmtileg
ferð í fallegu umhverfi, riðið er yfir
vatnið og í Hrútey þar sem menn
staldra við og fá veitingar, kakó,
smurt brauð og aðrar veitingar. Svo
er sungið og spjallað og heimamenn
segja sögur,“ segir Baldvin.
Sífellt fleiri taka þátt í hópreið-
inni yfir isilagt Mývatn en á milli
60 og 70 hestamenn voru með á
liðnu ári.
Keppni hefst á laugardags-
morgun, 12. mars kl. 10.30, þá
verður keppt í tölti B og síðan tölti
A, en eftir hádegi tekur stóðhesta-
keppni við sem og keppni í skeiði.
Verðlaunaafhending verður yfir
kaffihlaðborði í Sel-Hóteli að keppni
lokinni, en um kvöldið verður hesta-
mannahóf á sama stað sem öllum
er opið. Boðið er upp á gistingu á
hótelinu og þá útvega mótshaldarar
pláss fyrir hross aðkomumanna.
Erlingur Ingvarsson á Blæ frá Torfunesi. Lagt af stað í útreiðartúr yfir
ísilagt Mývatn, en Mývatn open hefur átt vaxandi vinsældum að fagna á
liðnum árum. Það verður haldið í níunda sinn um komandi helgi.
Nýr maður kom inn í stjórn
Félags Sauðfjárbænda við
Eyjafjörð, þegar Arnfríður
Friðriksdóttir á Hálsi við
Dalvík, var kjörin í stjórn þess
á aðalfundi í liðinni viku. Hún
kemur inn í stjórn félagsins í
stað Þórsteins Jóhannessonar á
Bárðartjörn, sem gaf ekki kost á
sér til endurkjörs.
Konur skipa nú í fyrsta skipti
meirihluta stjórnar FSE, en hún var
lengi framan af eingöngu skipuð
körlum og má því segja að enn eitt
karlavígið hafi fallið.
Þetta er athyglisvert, þegar
það er haft í huga að rétt um
80% félagsmanna er karlkyns.
Í stjórn félagsins sitja nú Birgir
Arason, Gullbrekku, formaður,
Sigríður Bjarnadóttir, Hólsgerði,
ritari, Arnfríður Friðriksdóttir,
Hálsi við Dalvík, gjaldkeri, Ásta
Fönn Flosadóttir, Höfða, varafor-
maður og Guðmundur Sturluson,
Þúfnavöllum, meðstjórnandi.
Auk hefðbundinna aðalfundar-
starfa fluttu erindi á fundinum þeir
Sigurgeir Sindri Sigurgeirsson
formaður Landssamtaka sauðfjár-
bænda, Sigurður Jóhannesson fram-
kvæmdastjóri SAH á Blönduósi og
Sigurður Þór Guðmundsson ráðu-
nautur hjá Búgarði, sem kom inn í
stað Maríu Svanþrúðar Jónsdóttur
ráðunauts, en hún forfallaðist á
síðustu stundu.
Birgir og Ásta Fönn voru
kjörin til að mæta á aðalfund
Landssamtaka sauðfjárbænda sem
haldinn verður í byrjun apríl næst-
komandi. /MÞÞ
Félag sauðfjárbænda við Eyjafjörð:
Konur í meirihluta í stjórn
Vel á annað hundrað manns sóttu
stofnfund Samtaka lífrænna neyt-
enda í Norræna húsinu mánudag-
inn 7. mars. Fjórtán aðilar, bænd-
ur, framleiðendur og innflytjend-
ur, kynntu vörur sínar í anddyri
hússins. Upplýsingamiðstöð um
lífræna ræktun og matvælafram-
leiðslu (Vottunarstofan Tún,
Bændasamtökin, Náttúran.is)
dreifðu upplýsingum, m.a. um
niðurstöður rannsókna sem gerð-
ar hafa verið á lífrænni ræktun í
heiminum.
Aðstoðarmaður landbúnaðar- og
sjávarútvegsráðherra, Gunnfríður
Elín Hreiðarsdóttir, ávarpaði
fundinn fyrir hönd ráðherra sem
fagnaði stofnun samtakanna og
hvatti fundargesti til samstarfs
í framtíðinni. Dr. Kristín Vala
Ragnarsdóttir, forseti Verkfræði-
og Náttúruvísindasvíðs HÍ flutti
erindi undir yfirskriftinni „Matur
og heilsa í iðnvæddum heimi“ þar
sem hún fjallaði um efnanotkun í
hefðbundnum landbúnaði á heims-
vísu og um þá gríðarlegu jarðvegs-
eyðingu sem hefur orðið í kjölfar
hennar. Kristín Vala undirstrikaði
mikilvægi lífræns landbúnaðar í því
að snúa þróuninni við, enda væru
lífrænir búskaparhættir best til þess
fallnir að viðhalda frjósemi jarðvegs
og sporna gegn mengun og losun
gróðurhúsalofttegunda.
Hreyfing en ekki félag
Fundargestir skráðu sig í fram-
kvæmdanefnd og starfshópa en yfir
hundrað skráningar voru í tíu hópa,
þar af sextán í framkvæmdanefnd.
Samtökin verða starfrækt sem
„hreyfing“ en ekki formlegt félag
til að gefa sem flestum tækifæri til
að taka þátt og vera sem næst gras-
rótinni.
Í lok fundar var lögð fram til-
laga að stuðningsyfirlýsingu við
tvær þingsályktunartillögur sem
nú liggja fyrir Alþingi og var hún
samþykkt með lófataki. Yfirlýsingin
er svohljóðandi:
„Samtök lífrænna neytenda
stofnuð í Norræna húsinu 7.
mars 2011 senda frá sér eftirfar-
andi yfirlýsingu til yfirstandandi
Búnaðarþings, Alþingis, fagaðila og
annara er vilja láta sig málið varða.
Á Alþingi liggja fyrir tvær þings-
ályktunartillögur, önnur um mótun
framleiðslustefnu í lífrænum land-
búnaði (þingskjal nr. 371) og hin
um útiræktun erfðabreyttra lífvera
(þingskjal nr. 737). Engin stefna
er við lýði á Íslandi í dag varðandi
þessi tvö málefni sem eru brýn
neytendamál, þar sem þær miða
að því að tryggja matvælaöryggi
með umhverfisvernd að leiðarljósi.
Ísland er mikill eftirbátur megin-
lands Evrópu í lífrænni ræktun og
framleiðslu lífrænt vottaðra afurða.
Innlend framleiðsla annar ekki
eftirspurn, enda er einungis 1% af
ræktuðu landi á Íslandi í vottaðri líf-
rænni ræktun en Evrópusambandið
setur markmiðið á 20% árið 2020
en er nú í kringum 5%. Sömuleiðis
hafa mörg lönd og enn fleiri héruð
í Evrópu lagt bann við útiræktun á
erfðabreyttum lífverum.
Stofnfundur Samtaka lífrænna
neytenda lýsir yfir fullum stuðningi
við þessar þingsályktunartillögur,
þakkar og hvetur flutningsmenn
þeirra til að halda málunum til
streitu. Samtökin vilja auk þess
hvetja til samvinnu allra hlutaðeig-
andi til að skapa þá umgjörð um líf-
rænan landbúnað að hann geti vaxið
í takt við þá þróun sem nú er að
eiga sér stað í löndunum í kringum
okkur og lýsir eftir samhentu átaki
stjórnvalda, stofnana og fagaðila til
að svo megi verða.“
Fjölmenni á stofnfundi Samtaka
lífrænna neytenda í Norræna húsinu