Bændablaðið - 10.03.2011, Blaðsíða 34

34 Bændablaðið | fimmtudagur 10. mars 2011
Á markaði
Vísindastofnun bresku ríkis-
stjórnarinnar (Government Office
for Science) sendi nú í janúar frá
sér skýrslu um framtíð matvæla-
framleiðslu og landbúnaðar í ljósi
áskorana og valkosta til að stuðla að
sjálfbærni á alheimsvísu. Skýrslan
er 211 bls. Markmiðið með gerð
hennar var að greina þau vandamál
sem eru framundan varðandi fram-
boð og eftirspurn eftir matvælum og
skilgreina þær ákvarðanir sem taka
þarf nú þegar og á næstu árum til
að tryggja að brauðfæða megi alla
íbúa jarðarinnar.
Vaxandi álag
Mikið álag verður á fæðuframleiðslu
heimsins á næstu 40 árum; spáð er
fjölgun mannkyns úr sjö milljörðum
í átta milljarða árið 2030 og allt að
níu milljarða árið 2050, auk þess sem
efnuðu fólki fjölgar, sem skapar eftir-
spurn eftir fjölbreyttari gæðamatvöru
sem krefst meiri auðlinda að fram-
leiða. Á framleiðsluhliðinni er vaxandi
samkeppni um land, vatn og orku og
áhrif loftslagsbreytinga verða sífellt
sýnilegri. Þörfin fyrir að minnka losun
gróðurhúsalofttegunda verður því æ
meiri.
Skýrslan skilgreinir fimm lykilvið-
fangsefni sem taka verður á í stefnu-
mótun næstu ára. Þau eru:
-
-
-
Auka þarf tækni í landbúnaði
Seinustu tvö atriðin endurspegla
viðurkenningu á því að stærstur hluti
lands í heiminum, auk vatnsauðlinda,
er nú þegar nýttur til matvælafram-
leiðslu og hún hefur mikil áhrif á öll
vistkerfi.
Skýrslan tekur sérstaklega til
umfjöllunar fjárfestingar í tækniþekk-
ingu sem „lífsnauðsynlegar“, í ljósi
umfangs þeirra áskorana sem þarf að
takast á við á næstu áratugum til að
tryggja matvælaöryggi. Auka þarf
tækni í landbúnaði til að nýta betur
þær auðlindir sem landbúnaður nýtir
í dag með sjálfbærum hætti. Einnig er
lögð áhersla á bætta nýtingu vatns og
minni sóun eða rýrnun á leið matvæla
frá framleiðendum til neytenda. Ekki
er hins vegar talið að lausnin felist
í að taka stór, ný svæði til landbún-
aðarframleiðslu, þar sem því fylgir
mikil losun gróðurhúsalofttegunda.
Skýrslan bendir einmitt jafnframt á
nauðsyn þess að taka enn meira tillit
til landbúnaðar og matvælaframleiðslu
í alþjóðlegum samningaviðræðum um
loftslagsmál. /EB
Heimild: http://www.bis.gov.uk/assets/bispart-
ners/foresight/docs/food-and-farming/11-546-
future-of-food-and-farming-report.pdf.
Erna Bjarnadóttir
hagfræðingur Bændasamtaka
Íslands
eb@bondi.is
Fæðuframleiðsla
Árið 2010 töldust starfandi ein-
staklingar á landinu vera 167.200.
Þar af störfuðu 4.700 manns í
landbúnaði.
Starfandi teljast þeir sem unnu
eina klukkustund eða lengur í við-
miðunarvikunni eða voru fjarver-
andi frá starfi sem þeir gegna að
öllu jöfnu. Fólk í fæðingarorlofi
telst vera fjarverandi frá vinnu hafi
það farið í leyfi úr launuðu starfi,
jafnvel þótt það hafi ekki hug á að
hverfa aftur til sama starfs. Þegar
flokkað er eftir atvinnugreinum er
miðað við atvinnustarfsemi þeirra
fyrirtækja sem fólk starfar hjá eða
starfaði síðast hjá í samræmi við
atvinnugreinaflokkun ÍSAT2008.
4.700 í landbúnaði
Í landbúnaði töldust 3.100 karlar
starfandi eða 3,6% af starfandi
körlum. Þá voru 1.600 konur starf-
andi í landbúnaði eða 2% af starf-
andi konum.
Á höfuðborgarsvæðinu voru 400
manns starfandi í landbúnaði, þar
af 300 karlar. Utan höfuðborgar-
svæðisins voru 2.800 karlar starf-
andi í landbúnaði eða 8,6% og
1.500 konur eða 5,7% af starfandi
konum. Af þessu má sjá að landbún-
aður er mikilvæg atvinnustarfsemi
á landsbyggðinni og eru þá ótalin
störf í þjónustu og úrvinnslu við
atvinnuveginn.
/EB
Á árinu 2010 voru 167 þúsund manns
starfandi á vinnumarkaði
4.700 störfuðu í landbúnaði
400 í landbúnaði á höfuðborgarsvæðinu
Vaxandi álag á fæðuframleiðslu
heimsins á næstu 40 árum
Samkeppni eykst um land, vatn og orku
Verðlag hækkaði um 1,18% í
febrúar, sem var nokkuð yfir vænt-
ingum greiningaraðila, en spár
lágu á bilinu 0,8=1%. Ástæður
þessa munar virðist mega rekja til
meiri hækkunar húsnæðisliðar en
búist hafði verið við. Tólf mánaða
verðbólga mældist 1,9% í febrúar
samanborið við 1,8% í janúar.
Mest áhrif til hækkunar á verðlagi
í febrúarmánuði hafði verðhækkun
á fötum og skóm, sem hækka um
5,5% milli mánaða og hafa 0,33%
áhrif til hækkunar á verðlagi.
Húsgögn og ýmis heimilisbúnaður
hækka um 2,5% (0,16% vísitöluá-
hrif) milli mánaða og kostnaður
vegna eigin húsnæðis hækkar um
1,7% (vísitöluáhrif 0,2%) sem
má að mestu rekja til hækkunar á
markaðsverði húsnæðis. Þá hækk-
aði verð á mat- og drykkjarvörum
um 0,8% (0,13% vísitöluáhrif)
frá fyrra mánuði, aðallega vegna
hækkana á kjöt- og mjólkurvör-
um. Verð á flugfargjöldum til
útlanda hækkar um 15,1%
(vísitöluáhrif 0,12%) frá
fyrra mánuði en þessi liður
vísitölunnar sveiflast iðulega
mikið milli mælinga.
Verð á bensíni hækkaði
um 1,8% (vísitöluáhrif
0,1%) frá því í janúarmán-
uði. Miklar hækkanir hafa
enn orðið á bensíni og
olíu síðan þá og því er
útlit fyrir umtalsverða
hækkun á þessum lið
vísitölunnar í marsmán-
uði. Bensínverð hefur
á síðustu 12 mánuðum
hækkað um tæplega 10%
skv. vísitölu neysluverðs
og hefur haft ríflega
0,5% áhrif til hækk-
unar á almennu
verðlagi undan-
farið ár.
Greiningar-
aðilar spá
að talsverð
verðbólga sé
f r a m u n d a n .
Hækkandi hrá-
vöruverð erlendis mun
leiða til verðhækkana hér
á landi, bæði á matvöru og elds-
neyti. Þá hafa útsölur ekki gengið
að fullu til baka. Arionbanki spáir
0,8% verðhækkunum í mars en auk
ofangreinds er spáð verðhækkunum
á húsnæðislið vísitölunnar. Gangi
spá bankans eftir mun ársverðbólga
mælast 2,2% í mars.
/EB
Verðbólga og verðbólguhorfur:
Verðlag hækkar meira en búist var við
Tagomatic
Alvöru flagheflar á góðu verði.
Til afhendingar strax.
Vinnslubreidd 3,00 m, hæð á blaði 70 cm, stór og góð landhjól sem snúast í 360°.
Allar aðgerðir vökvaknúnar (snúningur á blaði, skekking og halli (tilt)). Þyngd 940 kg.
Möguleiki á hliðarspjöldum (side-stop).
Þ Ó R H F | K r ó k h á l s i 1 6 | S í m i 5 6 8 - 1 5 0 0 | L ó n s b a k k a | S í m i 4 6 1 - 1 0 7 0
ÞÓR HF
Fransgård