Fréttatíminn - 21.01.2011, Blaðsíða 10

islandsbanki@islandsbanki.is
www.islandsbanki.is
Sími 440 4900
Það borgar sig að
byrja strax að spara
Það getur munað miklu að
eiga við bótar líf eyris sparnað við
starfs lok. Því fyrr sem þú byrjar
að spara og safna, því betra – og
inn eign þín verður mun meiri
við starfslok.
Gakktu strax frá sparnaðinum
hjá eigna- og lífeyrisþjónustu
Íslandsbanka á Kirkjusandi
eða í næsta útibúi.
Lífeyrissparnaður
N orsk innf lytjendayf irvöld hnepptu í liðinni viku „Norð-mann ársins 2010“ í gæslu-
varðhald og hyggjast senda úr landi
á næstunni. Nafnbótina fékk Maria
Amelie fyrir að skrifa bók um reynslu
sína sem ólöglegur innflytjandi í Nor-
egi. Hún hefur aðlagast norsku sam-
félagi betur en margir en nýtur engra
réttinda í landinu. Málið hefur vakið
heitar umræður í þjóðfélaginu og deil-
ur milli ríkisstjórnarflokkanna.
Ólöglega norsk
Síðan fjölskyldan kom til Noregs
2002 hefur Maria Amelie gert allt
sem í hennar valdi hefur staðið til að
aðlagast norsku samfélagi. Hún hefur
gengið í norska skóla, talar og skrifar
reiprennandi norsku og býr nú með
norskum kærasta sínum.
Umsókn foreldra Mariu um póli-
tískt hæli var endanlega hafnað 2004
og síðan þá hefur Maria Amelie og
fjölskyldan búið í leyfisleysi í Noregi.
Hún hefur ekki kennitölu og er hvergi
á skrá hjá ríkinu, hefur ekki rétt á heil-
brigðisþjónustu og fær ekki vegabréf.
Hún fær heldur enga vinnu þótt hún
hafi gengið í framhaldsskóla í Noregi
og lokið grunnnámi og meistaraprófi
frá háskólanum í Þrándheimi. Að auki
hefur hún lifað í stöðugri hræðslu við
að verða handtekin og send úr landi.
Þessu öllu lýsir hún í bókinni sem hún
gaf út á síðasta ári, Ólöglega norsk, í
nokkurs konar uppreisn gegn norskri
innflytjendalöggjöf.
Handsömuð
Innflytjendayfirvöld gátu vart setið
auðum höndum eftir að mál Mariu
hlaut svo mikla athygli. Hún var tekin
höndum á fimmtudaginn í liðinni viku
og fyrir liggur að hún verði send úr
landi.
Um leið og fréttist af handtökunni
voru skipulögð fjöldamótmæli í öllum
stærstu borgum Noregs. Norskir fjöl-
miðlar hafa gert sér mikinn mat úr
málinu og breiðfylking þrjátíu norskra
mannréttinda- og hjálparsamtaka hafa
gert Mariu að andliti herferðar sem
kallast „Enginn er ólöglegur“.
„Maria Amelie hefur ljáð ólögleg-
um innflytjendum nafn sitt og andlit,“
segir sérfræðingur Noregsdeildar
Amnesty International í málefnum
innflytjenda og hælisleitenda, Beate
Slydal. „Þess vegna lítum við á mál
hennar sem lykilinn að baráttu fyrir
bættum réttindum þeirra.“
Umdeilt mál, klofin stjórn
Mál Mariu Amelie hefur vakið hörð
viðbrögð í þjóðfélaginu en sitt sýnist
hverjum. Viðhorf Norðmanna endur-
speglast í klofningnum sem upp er
kominn í ríkisstjórninni.
Menntamálaráðherrann Kristín
Halvorsen, leiðtogi sósíalista, berst
fyrir því að Maria fái að vera áfram
í Noregi vegna þeirra sterku tengsla
sem hún hefur bundist landinu. Hún
vonast einnig til að þrýstingurinn
verði til þess að ríkisstjórnin endur-
skoði innflytjendalöggjöfina. Forsæt-
isráðherrann Jens Stoltenberg segir
hins vegar að Maria Amelie hafi ekki
rétt til að dveljast í landinu, hún hafi í
sex ár brotið innflytjendalög og að lög-
in verði jafnt yfir alla að ganga. Á vef
norska blaðsins Aftenposten, þar sem
lesendur gátu tjáð sig um málið, tók
einn svo til orða að maður fengi ekki
ökuréttindi þótt maður hefði keyrt um
réttindalaus í mörg ár.
Lögmaður Mariu svarar því hins
vegar sem svo að sú aðstaða sem
Amelie er nú í, helgist af ákvörðunum
sem foreldrar hennar tóku því hún hafi
komið til Noregs sem ólögráða – og
ósakhæfur – unglingur.
Tvískinnungur
Öðrum hefur gramist öll samúðin sem
Maria hefur fengið. Lögfræðingurinn
Jan Rino Austdal, sem hefur varið
marga innflytjendur fyrir norskum
dómstólum, bendir á að enginn hafi
mótmælt á götum Óslóar þegar
17 ára strákur og
móðir hans
voru
send
aftur til Tsjetsjeníu, þrátt fyrir að
sýnt hafi verið fram á að strákurinn
hafi sætt pyntingum þar. Peter Eide,
sem vann að fyrrnefndri herferð fyr-
ir réttindum ólöglegra innflytjenda
fyrir hönd hjálparsamtakanna Norsk
folkehjelp, sagði að þótt hann fagnaði
þeirri athygli sem nú beindist að þess-
um ósanngjörnu lögum þá næði það
engri átt að veita sætum stjörnuinn-
flytjanda undanþágu á meðan skeggj-
uðum mönnum frá Miðausturlöndum
og Afríku væri hafnað.
Herdís Sigurgrímsdóttir
ritstjórn@frettatiminn.is
 Maria aMelie UMdeildUr iNNflytjaNdi
Vilja vísa Norðmanni
ársins frá Noregi
Mál Mariu Amelie hefur vakið hörð viðbrögð í Noregi. Hún kom barnung til landsins sem
flóttamaður með foreldrum sínum, varð hluti af norsku samfélagi án þess að fá kennitölu eða
viðurkenningu kerfisins og nú á að senda hana úr landi.
Hver er Maria Amelie?
Maria Amelie fæddist
í Norður-Ossetíu, í
hinum rússneska
hluta Kákasusfjalla,
árið 1985. Fjölskyldan
flúði til Finnlands
þegar Maria Amelie
var 12 ára og áfram
til Noregs 2002.
Hælisumsókn í Noregi
var endanlega hafnað
2004.
Maria Amelie er
rithöfundarnafn.
Hún kýs að leyna
sínu upprunalega
nafni en hefur gengið
undir nafninu Maria
Bidzikoeva í Noregi.
Hún gekk í fram-
halds- og háskóla
í Noregi, talar og
skrifar reiprennandi
norsku og býr með
norskum kærasta
sínum.
Fréttaskýringa-
tímaritið Ny tid valdi
hana Norðmann árs-
ins 2010 fyrir að lýsa
aðstæðum sínum sem
ólöglegur innflytjandi
í bókinni „Ólöglega
norsk“. Fyrsta upplag
bókarinnar seldist upp
á rúmri viku.
Lj
ós
m
yn
d/
Pa
x
fo
la
g
10 fréttir Helgin 21.-23. janúar 2011