Prentarinn - 01.03.1985, Blaðsíða 10
tuginn. En bjartsýnin er svo mikil og fjár-
festingin þar af leiðandi einnig að vinnslu-
geta fyrirtækjanna mun aukast hraðar en
veltan. Rotation-prentvélum og fjögurra
og tveggja lita prentvélum hefur fjölgað
mjög mikið. En venjulegum fjölritunarvél-
um og fjölritunarvélum með ljósritunar-
tækni fyrir A4 pappír hefur líka fjölgað
mjög og taka þær spón úr aski prentsmiðj-
anna.
Við þetta skapast vandræðaástand hjá
prentsmiðjunum. Stóru vélarnar verður að
nýta og því eru unnin í þeim verkefni sem
ekki henta, hvorki hvað snertir upplag né
fjölda lita. Hvað gera svo prentsmiðjurnar
í þessu máli. Eins og við sjáum eru það
fyrst og fremst fjársterku fyrirtækin sem
verða sér úti um hinn nýja búnað, raf-
eindatæki fyrir umbrotið og gagnavinnsl-
una, háþróuðu fjölritunarvélarnar fyrir A4
o. þ. h. Því er rétt að gera ráð fyrir að
samkeppnin eigi eftir að verða ennþá
grimmari.
Ég er hræddur um að hrikaleg tækni-
glufa myndist á komandi árum á milli
þeirra fyrirtækja sem þora og geta og
kunna að fjárfesta í framtíðinni og hinna
sem hika eða hafa ekki bolmagn, enda má
gera ráð fyrir að þau veslist upp.
Vandamál morgundagsins
Stærsti fjársjóður prentiðnaðarins erum
við sjálf. Ef við búum okkur ekki undir
það rækilega að takast á við hina stafrænu
tækni sem mun steypast yfir okkur á næstu
árum er hætt við að illa fari. Við vitum
hreint ekki nógu mikið um rafeindagagna-
vinnslu, lasertæki, CCD tölvukubba o. þ. h.
Hvernig í ósköpunum eigum við að bera
okkur að við að afla nýrra tækja meðan við
getum ekki einu sinni lesið og skilið tækni-
lýsingar framleiðandanna og gert sam-
anburð á hinum ýmsu tilboðum. Mér sýn-
ist að við séum miklu betur að okkur um
bílana okkar en hinar nýju vélar. Þetta
þýðir það að við verðum að setjast niður
og lesa nýju kennslubækurnar okkar. Og
þær eru margar hverjar á erlendum mál-
um. En það er staðreynd að bókagerðar-
menn eru latir við að lesa fagbækur.
Kennslubækur eru svo leiðinlegar, finnst
mönnum.
Og þá erum við aftur komin að upphaf-
inu, þ. e. bókunum og blöðunum sem við
vinnum og prentum. Það er umhugsun-
arvert að okkur skuli finnast það sem við
búum til, þessar sömu bækur og sömu
blöð, svo leiðinlegt að við nennum ekki að
lesa það.
Og við, sem erum svo hugmyndarík,
ættum að láta þetta verða til þess að við
förum að bæta framleiðsluvöru okkar. Ef
hægt er að gera kennslubók skemmtilegri
en vídeómynd þurfum við ekki að kvíða
framtíðinni.
Þörfin fyrir tjáskipti í þjóðfélaginu er
gífurleg og sú þörf skapar stóran markað
sem aðrir miðlar hrifsa frá okkur ef við
höfumst ekki að. Við skulum hefja
beinskeyttan áróður til að fólki verði ljóst
ágæti þess sem við höfum að selja.
Prentsmiðjan er samskipta- og þjónustu-
fyrirtæki og það þurfa menn að gera sér
ljóst. Takist þeim það opnast margar nýjar
leiðir. Enn eru margir sem ekki hafa áttað
sig á þessu. Þeir líta á þá starfsemi, sem fer
fram í prentsmiðjunum, fyrst og fremst
sem handiðnað. Þetta finnst mér ekki nógu
gott. Við viljum ekki kannast við það að
við stundum þjónustu. Nei, þjónusta, það
er hárskurður, hótelrekstur og þess háttar,
ekki prentverk, segjum við.
En samt er það nú svo, sama hvað hver
segir. Við höfum bara ekki áttað okkur á
því ennþá hvað hugtakið þjónusta táknar á
níunda áratugnum. Þegar við höfum lært
það má búast við að okkur fari að vegna
betur.
Niðurstaða
1. Tæknibyltingin
Þróunin er örust í sambandi við ferlið frá
handriti til prentplötu. Þar munar mest um
hina nýju stafrænu tækni. Líklega myndast
stór glufa milli þeirra fyrirtækja sem hafa
þor og bolmagn til að festa fé í nýjum
búnaði annars vegar og hins vegar þeirra
sem ekkert gera í málinu. Þeir eru ekki
margir sem hafa á þessu fullan skilning.
Við, kennararnir við Danmarks Grafiske
Hpjskole, vorum farnir að halda það fyrir
nokkrum árum að eitthvað væri í ólagi
með það hvernig við auglýstum námskeið-
in okkar, því að það voru alltaf sömu
mennirnir sem sóttu þau. En svo fór það
að renna upp fyrir okkur að þeir voru frá
best reknu fyrirtækjunum. Þessir menn
voru vakandi.
2. Prentað mál og staða þess
gagnvart fjölmiðlunum
Prentað efni hefur enn ekki orðið veru-
lega fyrir barðinu á fjölmiðlunum. En
Funktionstangenter
Principskiss pa grafisk arbetsstation.
10
PRENTARINN 3.5.'85