Keflavíkurgangan - 19.06.1960, Qupperneq 24
Ég man, að ég var skammt á eftir lúðrasveitinni, þegar
gengið var niður Öskjuhlíðarbrattann. En þegar komið var
á Laugaveginn heyrði ég varla til hennar lengur, og þó lék
hún enn af fullum krafti. Ég hafði ekki hægt gönguna,
og menn höfðu ekki þyrpzt fram úr mér. En hvað hafði
þá gerzt?
Það hafði gerzt, að mannþröngin sem beið okkar á gang-
stéttunum á þeirri leið sem við höfðum markað okkur, hafði
smeygt sér inn í raðir okkar jafnóðum og fylkingin þokaðist
áfram, með þeim afleiðingum, að gangan hafði magnazt og
vaxið og margfaldazt á alla vegu á þessum stutta áfanga: frá
Reykjanesbraut, um Lönguhlíð, Miklubraut, Rauðarárstíg að
Laugavegi — en gangstéttirnar voru nær því auðar eftir. Á
Laugavegi var ég enn tiltölulega jafn nálægt hljómsveitinni
Ríkisstjórnin sem þá sat að völdum á Islandi, og hafði sjálf
gefið sér nafnið ,,þjóðstjóm“, fékk sólarhrings frest til að
biðja um bandaríska vemd, að öðrum kosti kæmi hún ó-
beðin. Þar með hófst hið bandaríska hernám íslands sem enn
stendur. Síðan hefur ógæfu íslands orðið flest að vopni, en
ýmislegt hefur þrátt fyrir allt áunnizt og mörgum stórslys-
um tekizt að forða, svo sem leigu á herstöðvum til 99 ára.
I seinni tið hefur baráttan borið þann árangur að þess eru
farin að sjást merki að hernámsandstæðingar standa ekki
lengur í varnarstöðu. Afstaða Atlanzhafsbandalagsins og
,,varnarliðsins“ til landhelgismálsins, lífshagsmunamáls þjóð-
arinnar, svo og vissan um að herstöðvar á Islandi verða
þurrkaðar út þegar á fyrstu klukkustundum hugsanlegrar
heimsstyrjaldar, hljóta að knýja hvern vitiborinn mann til
að sjá að hersetan er ekki aðeins fullkomin heimska, heldur
glæpur gegn þjóðinni.
Það er skylda allra hernámsandstæðinga að ganga aldrei
þrem skrefum of skammt í baráttunni gegn hemáminu. Þau
ánægjulegu tíðindi hafa nú gerzt að fólk úr samtökunum
„Friðlýst land“ hefur ákveðið að gangast fyrir hópgöngu frá
Keflavíkurflugvelli til Reykjavíkur til að mótmæla herstöðv-
um á Islandi. í þá hópgöngu eiga að fylkja sér þeir hemáms-
andstæðingar í Reykjavik og á Reykjanesi sem heimangengt
eiga. Annað væri að ganga þrem fótum til skammt.
Ytri-Njarðvík, 12. júní 1960.
Rögnvaldur Finnbogason:
Við tökum þátt í þessari göngu til þess að mótmæla á eft-
irminnilegan hátt dvöl hins bandaríska hers á Islandi. Við
göngum vegna þess, að við vitum, að hið gamla orðtak róm-
versku imperialistanna si pacem vis, para bellum (viljirðu
frið, búðu þig til stríðs) er orðið geigvænlegt öfugmæli á 20.
öld, — þvi fordæmum við tilvist útlendra herþræla í landi
okkar. Ég tek þátt i göngunni vegna þess, að ég mótmæli því
að íslenzk þjóð skuli hafa verið véluð í striðsfélag það,
sem Atlantshafsbandalag nefnist, til samábyrgðar á þeim
hryðjuverkum, er það hefur framið út og suður um allan heim.
Ég tek þátt í göngunni vegna þess, að ég mótmæli því að líf
þjóðar minnar skuli með slíkri skammsýni vera leitt fram
á yztu nöf tortímingar. Ég tek þátt í göngunni vegna þess,
að ég trúi ekki á hugsjónir þær, sem forsvarar Atlantshafs-
bandalagsins segja það i heiminn borið til að vernda og varna
að ekki verði heimskommúnismanum að bráð. Hvorki trúi ég
á þá „vestrænu menningu“, það „einstaklingsfrelsi“ né þann
„kristindóm", sem bjarga á með vetnissprengjunni, — vegna
þess, að mér er það sízt í mun að hér sé fórnað ferþumlungi
lands hvað þá nokkru sem lífsanda dregur fyrir „vestræna
menningu“. Það er ekki neitt sem heitir vestræn mennig eða
austræn í heiminum i dag, heldur aðeins menning eða ómenn-
ing eða með öðrum orðum sósíalismi og kapítalismi. Annað
22
Keflavikurgangan