Nýjar kvöldvökur - 01.03.1919, Side 3
Hetjan í Klondyke.
Eftir Jack London.
5. KAFLI.
Pegar Elam Harnis var kominn aftur til San
Fransisco varð hann brátt nafnkunnari en nokkru
sinni áður, en af orðróm þeim, sem af honum
fór var hann þó ekkert öfundsverður. Hann
varð meðal annars kunnur fyrir áflog og of-
beldisverk og einatt nefndur »Tigrísdýrið« eða
»Miljónadjöfullinn« Framferði hans og fjármála-
bralli var þannig háttað, að það færði margt
úr skorðum og muldi undir sig. Enginn gat
reiknað út hvar hann léti höggið falla. Að koma
að mönnum óvörum eða í opna skjöldu voru
hans ær og kýr. Þessi mikilhæfi maður, frá hin-
um hrjóstugu og lítt’bygðu norðurslóðum, fylgdi
eigi troðnum brautum, hvorki í framferði né
hugsun, og var hverjum manni snarráðari að
finna upp á nýjum stríðsaðferðum eða beita
ýmsum taflbrögðum á taflborði fjármálanna. Og
þegar hann hafði náð betri aðstöðu í viðskifta-
glímunni, notaði hann sér hana hlífðarlaust.
»Pyrmdi engu frekar en Indíáni,* var sagt um
hann, og það var engin Iýgi.
' A hinn bóginn var hann kunnur fyrir dreng-
Iyndi á vissum sviðum. Þegar hann hafði lof-
að einhverju, stóð það eins og stafur á bók,
eins þótt óvottfast væri, og þrátt fyrir það þótt
hann sjálfur bygði aldrei neitt á loforðum ann-
ara. Hann var ávalt ragur við fyrirtæki, sem
bygð voru á lausu umtali og loforðum milli
svonefndra heiðursmanna. Og hver sá, sem í
viðskiftasamningum við Elam Harnish vitnaði
til drengskaparloforðs sfns, gat átt von á óþægi-
legum athugasemdum og stóryrðum. Harnish
lofaði sjálfur engum manni neinu, nema því
aðeins að sakir stæðu þannig, að honum gæti
N. Kvv. XIII. 3.-4. hefti.
verið sama um. hvort hlutaðeigandi tæki lof-
orð hans trúanleg eða ekki.
Eigi var það eftir geðþótta Elam Harnish
að ávaxta fé sitt með því að leigja það út með
venjulegum vaxtakjörum. Það þótti honum
festa féð, og eigi eins freistandi og að setja
það í hættu til stórgróða eða taps. Pað voru
hinar snöggu sveiflur með peningana í gróða-
brallinu, sem hrifu hapn og æstu. Því varð
hann ávalt að hafa mikið laust fé, til að ausa
því út til kaupa eða víxla, . þegar hann þóttist
sjá leik á borði til auðs og arðvænlegrar að-
stöðu. Peningarnir voru vopn á ræningjaferð-
um hans um hið víða og kvikula haf viðskift-
anna. Að eiga féð á vöxtum móti 5 af
hundraði var engin gleði eða nautn fyrir hann,
en að fleygja miljónum út í snarpa viðskiftaor-
ustu, þar sem tvísýni var á, hvort hún tapað-
ist eða veitti stórfeldan arð. Petta var fyrir
hann salt lífsins, það örfaði og hresti Hann
laraut eigi almennar viðskiftareglur, en fjár-
málaspil hans var hlífðarlaust. Hann var ó-
væginn við keppinauta sína, hvort heldur voru
einstakir menn eða hlutafélög, eins þó hann
hefði komið þeim á kné, og þeir bæðust
vægðar. Slíkum bænum léði hann ekki eyru.
Hann var öllum óháður og hafði engin þau
sambönd við aðra, sem að sumu leyti bygð-
ust á vináttu og að sumu á viðskiftahagnaði.
Pau samtök, sem hann við og við batt sig við,
voru eingöngu gerð í hagnaðar skyni, og hann
skoðaði þá menn. sem hann hafði gert sam-(
bönd við, viðsjálsgripi, sem eigi mundu hlífast
við að hafa af honum fé, ef þeir gætu, og bar
því ekkert traust til þeirra. Prátt fyrir þessa
5