Fréttatíminn - 18.10.2013, Qupperneq 26

Vatnagörðum 24-26 • Sími 520 1100 • www.bernhard.is
3,6 L/100km í bLönduðum akStri C02 útbLáStur aðeinS 94 g
Honda CiviC 1.6 dÍSiL kOStar frá kr. 3.840.000
Áreiðanlegasti bílaframleiðandinn
Samkvæmt What Car og Warranty direct hefur Honda verið
valin áreiðanlegasti bílaframleiðandinn átta ár í röð.
bí
ll á
m
yn
d:
H
on
da
C
ivi
c 1
.6
i-d
te
C
e
xe
cu
tiv
e.
Honda CiviC 1.6 dÍSiL
3,63,3 4,0L /100km L /100kmL /100km
Utanbæjar akstur
Blandaður akstur
Innanbæjar akstur
CO2
útblástur
94 g/km
komdu í reynsluakstur og prófaðu Honda Civic dísil,
með nýrri Earth dreams Technology dísilvél, sem
býður upp á einstakt samspil sparneytni og krafts.
Umboðsaðilar:
bernhard, reykjanesbæ, sími 421 7800
bílver, akranesi, sími 431 1985
Höldur, akureyri, sími 461 6020
bragginn, Vestmannaeyjum, sími 481 1535
www.honda.is
Honda CiviC 1.4 BEnSÍn - beinSkiPtur, kOStar frá kr. 3.490.000
Honda CiviC 1.8 BEnSÍn - SJáLfSkiPtur, kOStar frá kr. 3.840.000
því ekkert verið endurnýjað undan-
farin ár. Þar fæðast nú um það bil
þrír af hverjum fjórum nýjum Ís-
lendingum.
Langir biðlistar á BUGL
Barna- og unglingageðdeild
(BUGL) við Dalbraut er hluti af
kvenna- og barnasviði Landspítal-
ans. BUGL skiptist í göngudeild
og legudeild og sérhæfir sig í mati
og meðferð á geðröskunum barna
og unglinga ásamt kennslu, hand-
leiðslu og rannsóknum á sviði
geðheilbrigðisþjónustu barna.
Guðrún Bryndís Guðmundsdóttir,
yfirlæknir á göngudeild BUGL, og
Linda Kristmundsdóttir, deildar-
stjóri göngudeildar, segja að
þjónustu í heilbrigðiskerfinu utan
spítala við börn með geðraskanir
sé verulega ábótavant. Fyrir vikið
sé gífurlegt álag á bráðaþjónustu
BUGL sem geri það að verkum
að biðlisti eftir þjónustu á göngu-
deild BUGL er lengri en nokkru
sinni fyrr og biðtími fjórfalt lengri
en ásættanlegt sé. Alls eru nú
124 börn á biðlista eftir þjónustu
BUGL og meðalbiðtími þeirra 12-
14 mánuðir. Til samanburðar voru
62 á biðlista eftir þjónustu í janúar
2009. „Árið 2012 komu 310 ný
bráðatillfelli og hafa þau aldrei ver-
ið fleiri,“ bendir Guðrún Bryndís á.
Til samanburðar voru bráðatilfelli
árið 2009 alls 227 talsins. „Það er
útlit fyrir enn fleiri bráðamál í ár,“
segir hún.
„Börn sem þurfa á bráðaþjónustu
að halda eru yfirleitt með sjálfs-
vígshótanir eða sjálfsvígshugsanir
en einnig börn sem talin eru vera
með geðrofseinkenni,“ segir Linda.
Algengast er að það séu eldri börn
sem þurfa á bráðaþjónustu að
halda, á aldrinum 12-18 ára, en inn
á milli eru yngri börn, allt niður í
sex ára. „Ef um sjálfsvígshættu er
að ræða fær viðkomandi tíma sam-
dægurs þar sem sjálfsvígshætta
er metin. Það bíður enginn sem
vill ekki lifa lengur. Byggt á niður-
stöðu viðtals er ákveðið hvort barn
fer í innlögn eða fær göngudeildar-
þjónustu,” segir hún.
Nýtt húsnæði göngudeildar
BUGL var tekið í notkun árið 2008
og var bygging þess fjármögnuð
af Barnaspítalasjóði Hringsins
og fleiri góðgerðasamtökum
ásamt ríkissjóði. Guðrún Bryndís
segir að 12-14 mánaða biðtími eftir
þjónustu fyrir börn með geðrask-
anir sé allt of langur. Linda tekur
undir það. „Ásættanlegur biðtími
væri þrír mánuðir fyrir þjónustu í
göngudeild,“ segir Linda.
Þær segja að vandamálið leysist
ekki einungis með því að auka
við þjónustu á BUGL. „Við erum
svokölluð þriðja stigs heilbrigðis-
þjónusta sem er mjög sérhæfð og
eigum því að taka við sjúklingum
sem ekki er hægt að meðhöndla í
fyrsta og annars stigs þjónustu,“
bendir Linda á. Fyrsta og annars
stigs heilbrigðisþjónusta er til að
mynda heilsugæslan og sérfræð-
ingar á stofu auk sérhæfðra stofn-
ana í líkingu við Þroska- og hegð-
unarstöð. „Mikilvægt er að byggja
upp betri þjónustu í nærumhverfi
barnanna svo hægt sé að grípa fyrr
inn í þegar vandi kemur upp. For-
eldrar standa oft ráðalausir þegar
geðræn veikindi gera vart við sig
sem í sjálfu sér er algjör andstæða
við það sem gerist þegar um líkam-
leg veikindi er að ræða,“ segir Guð-
rún Bryndís. „Hina miklu aukn-
ingu í bráðatilfellum má ef til vill
skýra með samdrætti í þjónustu
við börn með þroska- og geðrask-
anir annars staðar og hugsanlega
einnig af félagslegum orsökum.
Með félagslegum orsökum er átt
við, í þessu samhengi, að úrræði
foreldra eru ef til vill færri en áður
og að auki hafa bæst við vandamál
sem geta aukið á geðrænan vanda
barna, svo sem búsetuóöryggi
samfara erfiðu efnahagsástandi
og neikvæðri samfélagsumræðu,“
segir Guðrún Bryndís.
„Þessu til viðbótar hefur tölvu-
notkun ungmenna breyst verulega
undanfarin ár og við þekkjum ekki
nógu vel neikvæð áhrif hennar.
Netnotkun hefur stóraukist og við
vitum hreinlega ekki hvaða áhrif
hún getur haft. Hið eina sem ég
get sagt er að ég hræðist hana, sér-
staklega með tilliti til eineltis og
félagslegrar einangrunar,“ segir
Guðrún.
Alls eru 17 legurými á legudeild
BUGL. Líkt og á öðrum sviðum
heilbrigðisþjónustunnar hefur
áherslan undanfarin ár verið á að
fækka innlögnum og auka dag-
og göngudeildarþjónustu. Börn
sem lögð eru inn á BUGL eru hins
vegar oft í sjálfsvígshættu og þurfa
því sólahringshjúkrun og læknis-
meðferð, að sögn Höllu Skúladótt-
ur, aðstoðardeildarstjóra legu-
deildar BUGL. „Flest þeirra barna
sem þurfa innlögn eru á aldrinum
13-18 ára en dæmi eru um að börn
allt niður í leikskólaaldur hafi þurft
að leggjast inn. Bráðatilfelli ganga
fyrir með innlagnir og þegar svo
mikill fjöldi bráðatilfella berst er
ekki hægt að taka inn önnur börn
en þau sem þurfa bráðaþjónustu,“
segir Halla. Húsnæðiskostur legu-
deildar er til mikillar fyrirmyndar.
Nýverið styrkti Barnaspítalasjóður
Hringsins, líknarfélög og félaga-
samtök, svo sem Lions og Kiwanis
BUGL svo hægt væri að endurgera
útisvæði og gera það að hluta með-
ferðarsvæðis BUGL. Lokið var við
framkvæmdir nú í sumar og er nú
eina útimeðferðarsvæði landsins“,
að sögn Höllu.
Sigríður Dögg Auðunsdóttir
sigridur@frettatiminn.is
Heilbrigðiskerfi
á Heljarþröm
hluti3.
 Barnaspítali Hringsins, göngudeild: 5
vogir sem mæla upp að 300 kg.
 Barnaspítali Hringsins, vökudeild: 4
Basix hjúkrunarvagnar, 2 vökva-
dælur, 40 sprautudælur og 5 standar.
Endurnýjun 2/3 hluta mónitorakerfis
vökudeildar (13 mónitorar) ásamt 10
mónitorum, fjölþættum og flóknum
nemum, fylgibúnaði og tengingu
við móðurstöð fyrir vinstri væng
vökudeildar.
 Barnaspítali Hringsins, bráðamót-
taka: Skoðunarbekkir, blöðruóm-
skoðunartæki, 10 vökvadælur og 3
sprautudælur. Endurbætur, tilfærsla
og breytingar á húsnæði bráðaher-
bergis í aðstandenda- og kyrrðarher-
bergi.
 Barnaspítali Hringsins, legu-dagdeild:
30 vökvadælur, 8 sprautudælur og 5
standar.
 Barnaspítali Hringsins, skurðlækn.:
Laprascopíustæða.
 Barna- og unglingageðdeild, BUGL:
Endurgerð útileiksvæðis.
 Skurðstofa LSH, Fossvogi: Skurðarborð.
 Háls-nef og eyrnadeild barna LSH:
Barka- og raddbandaspeglunartæki,
skoðunarborð með fylgihlutum,
fiberlaryngoscope til skoðunar á
börnum, höfuðljós og smásjár.
 Bráðamóttaka barna, Fossvogi:
Styrkur vegna endurnýjunar á
hjólastól og yfirdekkningar á sófum
og stólum.
 Meðgöngu og sængurkv.deild
LSH: 2 ljósameðferðarteppi vegna
nýburagulu.
 Skammtímavistunin Árlandi: Ipad
spjaldtölva með hulstri.
 Sjónarhóll: Rekstrarstyrkur v/ starfs-
manns og ½ foreldraráðgjafa.
 Vinafélag Móvaðs: Styrkur vegna
kaupa á bíl.
 Styrkveitingar ársins námu rétt
tæplega 135 milljónum króna. Stærsti
styrkurinn var 70 milljóna króna
styrkur til Barnaspítala Hringsins og
mest fór til vökudeildar í tilefni af 70
ára afmæli Barnaspítalasjóðs.
Hringurinn
Hringurinn er kvenfélag,
stofnað árið 1904. Félagið
hefur að markmiði
að vinna að líknar- og
mannúðarmálum, sér-
staklega í þágu barna.
Aðalverkefni félagsins um
áratugaskeið hefur verið
uppbygging Barnaspítala
Hringsins. Mörg önnur
verkefni, sem tengjast
veikum börnum, hafa
verið studd og styrkt. Þau
stærstu eru uppbygging
Barna- og unglingageð-
deildar Landspítala og
rekstur Sjónarhóls, ráð-
gjafamiðstöðvar barna
með sérþarfir.
Í félaginu eru nú 335
konur á öllum aldri.
Félagsfundir eru haldnir
einu sinni í mánuði á
veturna, félagskonum til
fræðslu og skemmtunar.
Starfsemin byggist hins
vegar fyrst og fremst á
því mikla starfi sem fram
fer í nefndum félagsins.
Fjáröflunarleiðirnar
eru söfnunarbaukar, sem
staðsettir eru víða, s.s.
í Leifsstöð, jólakaffi og
happdrætti, sem haldin
eru á aðventunni á hverju
ári, jólabasarinn, sem
haldinn er í nóvember
á hverju ári, minn-
ingarkortin, sem seld eru
allt árið, jólakortin og
veitingasalan í Barna-
spítalanum.
Styrkveitingar úr Barnaspítalasjóði Hringsins árið 2012
26 fréttaskýring Helgin 18.-20. október 2013