Læknablaðið - 01.02.1925, Blaðsíða 20
14
LÆKNABLAÐIÐ
þó, að á þessu stigi málsins sé ekki auöið aö segja ákveðið um árangur
þess yfirleitt. Eg varð fyrir nokkrum vonbrigðum, þegar eg kom til
Kaupmannahafnar á sfðastl. sumri, og kyntist meðferðinni og árangri
hennar, og þessi vonbrigði hafa ekki horfið við yfirlestur hinnar áður-
nefndu bókar og sjúkrasaganna, sem þar eru, þó að nokkrar sögur bendi
á óvæntan bata. Enn er ekki auðið, að kveða upp neinn fullnaðardóm
um meðferð þessa, enda er reynslutíminn of stuttur, þegar ræða er urn
svo breytilegan og oft óútreiknanlegan sjúkdóm sem berklaveikin er.
Takmörkin milli léttra og þungra tilfella er vitanlega óglögg. Ann-
ars má gera ýmsar athugasemdir við þetta yfirlit. Við árangurinn hjá
léttum tilfellum er ekki margt að athuga. Það er ekki sérlega sláandi,
þó meirihluti þeirra verði einkennalaus (free from symptoms) og gerla-
laus, að minsta kosti i bili. Þess skal þó getið, að einn af þessum 4, sem
engan bata sýndu, dó. Þá er eftirtektaverðara, að 5 af þungum tilfellum
verða einkennalausir, en þess skal getið, að 2 aí þeim höfðu pnevmothorax
artific, sem stöðugt var haldið við, jafnframt sanocrysin-meðferðinni, en
hjá öðrum tveimur .fundust aldrei berklagerlar, en hjá hinum 5. fundust
nokkur þur hrvggluhljóð við síðustu skoðun. Lang eftirtektaverðast er
það, að einn sjúklingurinn með miliarberkla í lungum virtist verða heil-
brigður. Röntgenmynd virtist sýna þenna sjúkdóm („lungs mottled in
small spots“), en annars hefði manni, eftir sjúkrasögunni, væntanlega
ekki komið til hugar þessi diagnosis. Þess skal getið, að 10 af öllum þeim,
sem sagðir eru „eins“, dóu. Þetta er að vísu nokkuð undarleg greinar-
gerð, en á væntanlega að þýða, að það sé útilokað, að sanocrysinið sé
orsök í dauða þeirra. Af þessum 22 þungu tilíellum, sem urðu verri, voru
11 dauðir. Þeir, sem dóu beint af lyfinu (16% af öllum sjúklingunum),
voru á ýmsum stigum, en voru þó aðallega þung tilfelli.
Þetta er að vísu yfirleitt ekki sérlega glæsileg útkoma, en þess er að
gæta, að margir af þessum sjúklingum höfðu annars litlar eða engar
batahorfur.
P 1 e u r i t i s. 15 sjúkl. fá meðferðina, þar af n með pleuritis acuta,
4 með pleur. chr. 1 dó úr tuberc. peritonitis, hinum batnaði (post. eða
propter ?).
P e r i t o n i t i s t u b. 2 sjúkl., annar dó, hinum batnaði (barn 5 ára).
B r o n c h i a 1 k i r 11 a r h j á b ö r n u m. 4 tilfelli. Öll eru sögð að
hafa fengið bata, en sjúkdóms- og bataeinkennin eru svo óákveðin, að
ekki er gott að átta sig á þessum tilfellum. Sama er að segja um 1 u n g n a-
berkla hjá börnum 16 tilfelli). 11 virtust verða „einkennalaus“,
2 betri, 2 eins, 1 dó úr chock. í flestum af þessum börnum var lítið eða
ekkert að heyra við stethoscopi, meira sást við Röntgen. Hjá nokkrum
voru þó talsverðar breytingar við steth. Yfirleitt virtist meðferðin gagna
þeirn, og þau þoldu hana flest tiltölulega betur en fullörðnir.
Við kirurgiska berklaveiki var oftast nær enginn árangur,
eða þá svo efasamur, að eg hirði ekki að fara lengra út í þá sálma. Við
m e n i n g i t i s var aldrei árangur.
Sigurður Magnússon.