Læknablaðið - 01.11.1929, Blaðsíða 13

’LÆ'KNÁBLAÐIÐ
163
lögin eru há og eru tapaÖ fé, og reynir fólk því a8 ná sér niSri á sjó'Ön-
um, sem það skoÖar sem óvin sinn. ef lítið amar aö. Tillögin nema 20.000
frönkum á allri æfinni (vextir ekki meðtaldir) og er það alt tapað, nema
menn kræki i það aftur. Spyrjið burgeis, hvort hann ætli svo mikið til
lækninga. Auðvitað er, að trygður vill ekki horga þar að auki úr eigin sjóði,
heimilislyf, joðálnirð, umbúöir og seyði; hann krefst þess, að læknirinn gefi
lyfseðil upp á það í ríkum niæli, en án trygginganna ta*ki hann ekki nema
það bráðnauðsynlegasta. Svipað er að segja um ótal smákvilla, nefkvef,
kverkaskít, höfuðverk, gigtarflog, smáskeinur o. fl.
En sé trygður verulega veikur, heimtar hann ekkert smáræði af lyfjum.
Mætur hans á lækninum fara eftir því, hve glösin eru stór og hve bragð-
gott er á þeim.
A haustin er oft heðið um flónelshelti víð kuldanum. Úr þeim eru svo
saumaðar nærhuxur á krakkana. Þetta er greinilegur húhnykkur, en ekki
ætlast sjóöirnir til þessa. Þá koma hreinlætisböð,-með einhverju lyfjasulli
svo að þau komist undir verksvið sjóðanna. Ef læknir reynir að neita um
þetta, er honum svarað og sagt að margir félagar hans séu réttlátari við
verkamenn; læknirinn sér þann mann ekki framar, og fleiri fylgja, því orð-
rómurinn um gott og ilt berst fljótlega, og erfitt að koma honum af. Hjá
ungum sjóðs-,,víkingum" hat'a baðútgjöldin numið 4 sinnum meiri upphæð
en hjá reyndum læknum, og eins er um lyfjaávísanir. Af |)essu má sjá, að
leyndardómurinn við að fá aðsókn. liggur í því, aö ráðleggja nógu mikið.
Sumir sjóðir láta lækni endurborga lyfjakostnað, sem nemur meiru en 10%
umfram meðal-kostnað, — 'sem líka getur leitt til óréttlætis í vissum til-
fellum (dýr, nauðsynleg lyf).
Misbciting á atvinnulcysisstyrk. Atvinnuleysisstyrkurinn er áreiðanlega
ein mesta hlessun lýðtrygginganna, en leiðir jafnframt til mestu misbeit-
inga, því frekari, sem styrkurinn er hærri. (í Þýskalandi er hann sumstaðar
75% vanakaups). Sé reynt að lækka hann, til þess að draga úr misbeit-
ingum, nægir hann ekki til framfærslu fjölskyldunnar. Löggjöfin gerir ráð
fyrir meiri samviskusemi og ósérplægni, en menn hafa til að bera.
1 Elsasz nemtir styrkurinn 50—60% kauphæðar, og er þó svikiö stór-
uni, þrátt fyrir allar varúðarráðstafanir. Á hverju ári eru 60% trygðra
taldir óverkfærir vegna sjúkdóms, að meðaltali í 17 daga, og er greiddur
atvinnuleysisstyrkur. í Þýskalandi er minna um atvinnu, og eru þar taldir
20—25 fráfötlunardagar á ári.
Verkakona, einkum ef hún er gift, sem ekki má vera að því að sinna
heimilisönnunum daglega, telur sig veika; eins ef ættingjarnir heimsækja
hana. Verkamenn, bundnir við vissa árstíð, verða veikir, er þeirra starfs-
tími er úti. Og ekkert er að því að fá sveitavist í friinu sínu, á sjóðsins
kostnað. Þátttaka trygðra í kostnaöi gagnar hér sama og ekkert. Þannig
sviftir kerfiö menn ábyrgðar- og skyldu-tilfinningu.
Asamt lyfjaneyzlunni gleypa atvinnuleysisstyrkir vegna sjúkdóma helming
tillaganna. Sjóðirnir reyna að koma vörnum fyrir sig. Þeir hafa eftirlits-
lækna, sem skoða þá, er grunaðir eru um græsku, og þá, sem sjúkdómur-
inn er þrálátari við, en gera hefði mátt ráð fyrir. I Múhlhausen voru 2600
menn skoðaðir þannig, og voru 1.333 úrskurðaðir vinnufærir. I Núrnberg
var litið eftir 75.060 á einu ári. 25.200 voru ekki taldir vinnufærir. Sama
er sagan annarsstaðar.