Læknablaðið - 01.11.1929, Blaðsíða 29
LÆKNABLAÐIÐ
179
Margir trúa því fast, aÖ cancer sé aldrei lokal-sjúkdómur eingöngu. Grey
vill ekkert um þaÖ segja. en vill halda því fast frani, að sérhver kírúrgus
eigi í lengstu lög að trúa því, að tumor sé aöeins lokal, og hegða sér eftir því.
í áðurnefndum 142 tilfellum, með radikal aðgerð, gat Grey í 124 skifti
komið meltingarfarveginum í eðlilegt horf. Aðeins 18 sinnum þurfti hann
að skilja eftir anus preternaturalis að burtteknu meininu. í 8 skifti notaði
hann Panls aðferð, eða það sem við hér kennum við Bloch — og lýkur hann
mjög lofsorði á þá heillaríku uppgQtvun. Sem dæmi upp á varanlegan árang-
ur má nefna að:
2 af sjúklingum Greys eru á lífi 14—15 ár eftir aðgerðina.
6 eru á lífi 9—12 ár eftir.
6 dóu meira en 5 ár eftir aðgerö, en NB úr öðrum sjúkdómum.
30 sjúkl. lifa 2—3 ár eftir aðgerðina.
Aðeins um 41 sjúkl. veit Grcy, sem hafa dáið af recidivi.
Yfirleitt hefir sjúklingunum heilsast vel eftir aðgerðirnar, þann tíma,
sem ])eir hafa liíað. Grey vill vara menn við sigmoidoskopi, segir það oft-
ast gagna litið, en stundum geti það valdið tjóni; t. d. rak hann tvívegis
kíkirinn inn í gegnum colon-mein, inn í peritoneum. og'gat ekki bjargað
sjúklingnutn, þrátt fyrir aðgerð strax á eftir.
Margir kirurgar gera coecostomia um leið og þeir skera burtu colonmein-
semdir. Greys reynsla er sú. aö langtum öruggara sé að láta liða á milli
aðgerðanna nokkurn tíma, til þess að þarmurinn jafni sig betur. — Hann
er vanur að skola þarminn daglega, annaðhvort niður frá coecum, eða þó
miklu freniur frá rectum upp á við. Mörgum vex i augum að fást við
tumor, sem er mikið fastvaxinn eða vaxinn inn í magálinn. Grey hefir ekki
reynst það nein frágangssök, eins og áður er sagt, — og mikla áherslu legg-
ur hann á að gera kviðristuna nógu rækilega, t. d. þvert i gegnum rectus
eða jafnvel báöa recti, til að fá megilegt pláss. Hann segist oft hafa þurft
að skera allstór flykki úr magálnum, eða flöt af periton.-pariet, og fascia
transversalis eða fascia iliaca, — stundum liæði adnexa og uterus allan.
stundum parta úr blöðrunni, stundum lvkkju af smágirni eða mikinn hluta
magans, með resection á þessum iðrum að auki við colon resectio. Surnir
Jæirra sjúklinga, sem svo rækilega hafa verið meðfjallaðir, lifa enn við
góða heilsu, mörg ár eftir aðgeröina. Hann segist áður fvr hafa notað
mikið side-to-side sameiningu á görnum, en reynslan hafi kent sér, aÖ ör-
uggara sé, enda eðlilegra og fljótlegra, að sameina end-to-end. Eitt mælir
sérstaklega með því, og það er minni saumaskapur; ennfremur sparast
efni, og oft er unt að komast betur fyrir takmörk meinsins. Mjög telur
hann áríðandi að fullvissa sig um, að nægileg láóðaðfærsla sé að garna-
staðnum, þar sem resectionin er gerö. — og áríðandi að kyrkja ekki nein-
ar æðar við Lembertsauminn á eftir.
Hvaö drænage snertir, telur Grcy mikilsvert, þar sem óttast má eftirblæð-
ingu úr stóru sári, að gera kontra-op nokkuð frá, og leiða afrenslið þang-
að. Það getur oft verndað sjúklinginn frá illum afleiðingum af leka úr
garnasárinu, fistula stercoralis o. fl.
Ef ísl. collega fer um England til að sjá góða skurðlækna. vil eg ráöa
bonum að heimsækja Grcy. Stc/r. Matth,