Læknablaðið - 01.12.1942, Blaðsíða 18
92
LÆKNAB LAÐIÐ
mjög margir, og gildi trygging-
anna stórum rýrt, þar sem því er
beitt. Sjúklingurinn veröur aö
nota sama lækninn aö mestu hvaö
sem amar aö, eöa greiöa sjálfur
ella. Læknirinn veröur aö taka
aö sér aö vera þúsund þjala smið-
ur. Læknavísindin hafa tekið stór-
miklum framförum síöustu árin
og standa nú með meira blóma
en nokkru sinni fyrr. íslenzkir
læknar eru engir eftirbátar lækna
annarra þjóða, að svo miklu leyti
sem starfsskilyröi leyfa. Það er
ofvaxið hverjum cinum manni,
hversu gáfaður sem hann er, að
hafa á valdi sínu allar greinar
læknavísindanna i senn til nokk-
urrar hlítar. Því er það, aö kekn-
ar hafa lagt út í sérnám.
Þjóðfélagið býr í haginn fyrir
almenning á ýmsa lund með skipun
heilhrigöismálanna. Þaö er hlut-
verk trygginganna að taka við,
þar sem opinberum aðgerðum
sleppir, og gera almenningi kleift
að færa sér í nyt þau hlunnindi,
sem eru ávöxtur opinberra aö-
gerða.
Reynt hefir veriö aö draga úr
ókostum læknavalsins á ýmsan
hátt, t. d. er heimilislæknum í
Reykjavík, en þar er mestur kost-
ur sérfræöinga, leyft að visa
sjúklingum sínum til rannsóknar
•bjá sérfræöingum, en kostnaöur
viö slíkar tilvisanir má ekki fara
fram úr 5% af fastagjöldum heim-
ilislæknisins og er ljóst, aö slík
takmörkun er næsta þröng. Það
sem er umfram, verður læknirinn
aö greiöa sjálfur. Hafi hann vaðið
fyrir neðan sig, veröur sjúkling-
urinn aö greiöa. Stundan hjá sér-
fi'æöingi er leyfð i tveim sérgrein-
um, en öörum ekki.
Úr þessu gætu læknar ef til
vill bætt að einhverju leyti með
því aö skipuleggja krafta sina bet-
ur en gert er og vinna meira sam-
an. Til dæmis mætti hugsa sér.
að læknar sameinuðust um lækn-
ingastofnanir, nokkrir um hverja,
og veldust sarnan læknar, sem
hefðu eitthvað sérstakt til brunns
aö bera, hver á sínu sviði, auk
almennra lækna. Hver læknir
mundi draga ákveðinn fjölda skjól-
stæöinga að stofnuninni og yröi
að vera ábyrgur gagnvart þeim.
Aö öðru leyti gætu læknarnir
skipt meö sér verkum þannig, að
hver væri á sinni réttu hyllu.
Skurölæknirinn mundi sinna hand-
lækningum, eigi einungis er skjól-
stæðingar hans ættu í hlut, en
einnig fyrir félaga sina. Lyflækn-
irinn tæki hins vegar af honum
ómakiö er um væri að ræða lyf,-
læknissjúkdóma, hjartasérfræð-
ingur fengist viö hjartasjúkdóma,
magalæknir við meltingarkvillana
o. s. frv. Stofnunin gæti verið bú-
in ýmsum rannsóknartækjum og
rannsóknarstofu, er annazt gæti
almennar rannsóknir, og mætii
því gera ráð fyrir fullkomnari
sjúkdómsgreiningu en hægt væri
aö vænta hjá einum og sama lækni.
Þetta fyrirkomulag hefði marga
kosti og tíðkast nokkuö i Amer-
íku. Má segja, að þaö sé stæling
á starfsháttum góðra sjúkrahúsa,
er hafa sérfræÖingum á aö skipa.
Ef til vill yrði öröugt aö skipta
greiöslunni réttlátlega milli lækn-
anna, og yrðu þeir fyrir fram að
koma sér saman um reglur, er
fara bæri eftir i því efni. Lækna-
val í sambandi viö 'slikar stofn-
anir mundi ekki koma aö fullu
gagni, er til lengdar léti, því aö
fólkið mundi með tímanum frem-
ur velja um stofnanir en lækna,
læknarnir ýröu ópersónulegri. Aö
öllu athuguðu virðist erfitt aö