Læknablaðið - 01.12.1942, Side 21
LÆKNAB LAÐ IÐ
95
hliðsjón aí starfsskilyrðum lækna
og mögulqikum til tekna fyrir
unnin verk, en einnig af embættis-
alclri, lærdómsafrekum, sérmennt-
un o. s. frv.
Telja verður mjög varhugavert
að setja læknana á full laun. Þeir
yrðu misnotaðir og yrðu verri
læknar. A því er enginn vafi. Hins
vegar mæti gefa fólki kost á að
tryggja sér fulla læknishjálp með
því að setja í taxtann ákvæði um,
hve hátt árgjald skyldi greiða
lækni á hvern mann í heimili fyrir
heimilislæknishjálp. Gæti fólk þá
keypt sér slika viðbótartryggingu
á frjálsum grundvelli hjá hvaða
lækni sem það vildi.
Skal nú farið nokkrum orðum
um tryggingu á lyfjum. Lyfjanotk-
un er orðin óskynsamlega mikil,
og það er ekki rétt að gera fólki
að skyldu að tryggja sér óskyn-
samlega hluti eða örfa það til þess
á neinn hátt, t. d. með opinberum
styrk.
Þau lyí eru mjög fá, sem eru
lifsnauðsynleg. Má þar fyrst og
fremst telja lifrarlyf og insulin.
Hvorttveggja lyfið er við æfilöng-
um sjúkdómi, og virðist í rauninni
eðlilegt. að lyíjakostnaður sjúk-
linga, er þau þurfa að nota, væri
greiddur af fé rikisframfærslu
sjúkra manna og örkumla að %
hlutum, á líkan hátt og kostnaður
við berklaveiki. Hyggilegt mundi
vera að ákveða, að sjúkratrygg-
ingarnar greiddu aðeins þau lyf,
sem sagt yrði um með öruggri
vissu, að kæmu að verulegu gagni
og eigi væri hætta á að yrðu mis-
notuð. En þessi lyf eru fá i raun-
inni, og væri farið svo strangt í
sakirnar, mundi lyfjakostnaður
trygginganna verða mjög lítill.
Erfitt er að áætla, hve mikill hann
yrði. en tæplega mundi hann fara
fram úr kr. 3.00 að meðaltali á
hvern tryggingarskyldan mann á
landinu á ári. Til þess að lækka
verð þessara lyfja, væri vel hugs-
anlegt að fara þá leið að heimila
minni álagningu á sum þeirra en
önnur lyf, og er það þegar gert
þegar um insulin er að ræða.
Ef þessi tilhögun yrði höfð, væri
nauðsynlegt að gefa út skrá um
hin leyfðu lyf, læknum og .lyfja-
búðum til leiðbeiningar. Iðgjaldið
vegna lyfjanna mætti innheimta á-
samt lífeyrissjóðsgjaldinu, eins og
önnur útgjöld vegna sjúkratrygg-
inganna. Lyfsalar og læknar, sem
lyfjasölu hafa, gætu fengið lyfin
greidd mánaðarlega. Úti um land
væri hentugast að fela það lög-
reglustjórum, sýslumönnum og
héraðsdómurum, sem annast inn-
heimtu hvort eð er, en í Rekjavik
gæti 'rryggingarstofnun ríkisins
innt greiðsluna af hendi.
Nauðsynlegt eftirlit með því, að
eigi yrðu greidd önnur lyf en
þau, sem leyfð væru, gæti Trygg-
ingarstofnun ríkisins annast fyrir
allt landið, og mundi fullkomlega
nægja að hafa einn lyfjafræðing
til þess, og þó vafasamt, hvort svo
mikils þyrfti við.
Það virðist eðlilegt, að Trygg-
ingarstofnun rikisins færi með
rekstur og eftirlit sjúkratrygginga
á þessum grundvelli. Hún hefir
skrá yfir alla menn á landinu, sem
gjaldskyldir eru til Lífeyrissjóðs
íslands á aldrinum 16—67 ára og
fær árlega skrá frá sýslumönnum
yfir vanskilamennina. Nú er verið
að gera ráðstafanir til að tryggja
fljótari og betri innheimtu, og
mætti vel samræma innheimtu allra
gjalda til sjúkratryggingarinnar
innheimtu lifeyrissjóðsgjaldanna
og hafa þau lögtakskræf í 4 ár.
Vanræksla á greiðslu iðgjalda frá
ári til árs mundi hafa í för.með
sér missi réttinda til sjúkrahús-