Læknablaðið - 01.12.1942, Síða 29

LÆKNABLAÐIÐ
103
bencla til þess, ásamt því, sem kom
í ljós viö magaskolunina í hjúkr-
unarkonunum. að makaskolvatns •
aðferðin geti frekar öðru orðið til
þess að skera úr um diagnosuna á
ýmsum „Observationstilfellum“.
Þegar sjúkl. þessir voru skoðað-
ir að nýju, (að meðaltali 4,9 árum
siðar) kom i ljós, að 2 voru dánir
(hvorugur sökum berkla). Tveir
höfðu veikst af berklum (annar
extrapulm., hinn pleurit exsud.).
Báðir voru þá orönir heilbrigðir
aftur. Hinir 4^ höfðu verið við
góða heilsu. 83% voru röntgen-
myndaðir og 47% magaskolaðir
að nýju.
i
7. kafli.
3. flokkur.
15 sjúkl. þessara virtust ekki
vera með þrjósthimnubólgu af
berklauppruna. Eftir að gerð hefir
verið grein fyrir þessum tilfellum.
var þeim sleppt. Ennfremur var
talið rétt að sleppa 4 sjúklingum,
þar sem telja varð brjósthimnu-
bólguna algert aukaatriði í muu
alvarlegri lierklaveikismynd (tub.
general.). Þannig verða eftir 197
sjúkl. sem eru flokkaðir þannig:
1. Pleurit. exsud. án sjáanlegra
infiltr. i lungum ............ 125
2. Pleurit. exsud. með sýnileg
infiltr. í lungum ............. 72
j97
í fyrri flokknum reyndust 18 sjúkl.
(= 14%) skolvatnspositivir, við
fyrstu rannsókn. Svo virtist, et"
athugað var sambandið milli skol-
vatnsárangurs og venjulegra klin-
iskra faktora, sem aldur sjúkl. réði
nokkru. Þeir. sem yngri voru en
t. d. 20 ára. reyndust þannig mun
oftar positivir en þeir, sem eldri
voru. Á'festu virðist þó skipta hve-
nær magaskolað er. Því skemur
sem liðið er frá sjúkdómsbyrjun,
þeim mun oftar reynist magaskol
vatnið positivt. Munur þessi er svo
greinilegur, að vart getur verið
um tilviljun eina að ræða.
Engan prognosu mismun var að
finna á þeim skolvatns-positivu og
-negativu. Abyggilegar tölur var
þó ekki hægt að fá, sökum þess
hve fáir sjúkl. höfðu reynst skol-
vatnspositivir.
Hjá ílestum hafði pleuravökvinn
verið rannsakaður og var reynl að
rækta úr honum með svipuðu móti
og magaskolvatninu. Tókst ekki
að finna neinn greinilegan mun á
þeim exsudat positivu og negativu,
þó virtust hitaháir sjúkl öllu oft-
ar positivir en hinir. Það sem
mestu virtjst ráða var, hve exsud-
atið var rannsakað snemma í sjúk-
dómnum, líkt og átti sér stað um
magaskolanirnar, — því fyr, þeim
mun fleiri positivir. Enginn pro-
gnosumunur var á þeim exsudat
positivu og negativu.
Þar sem ekki tókst að finna
neinn kliniskan eða prognostiskan
mun á þeim positivu og negativu
— hvorki í magaskolvatni né ex-
sudati — og mest virtist komið
undir því, hve skönnnu eftir sjúk
dómsbyrjun er rannsakað, eru að
lo'kum ræddar líkurnar fyrir því,
að flest allir hefðu reynst positivir,
ef öll skilyrði hefðu verið notuð að
iullu (nógu snemma og nógu oft
skolað).
í 2. flokki (72 sjúkl. með pleurit
og sýnileg infiltr. í lungum) reynd
ust 35 (= 49%) positivir við fyrstu
magaskolun. Ef athugað er sam-
bandið milli skolvatnsárangurs og
kliniskra faktora, sést að allt ann-
að virðist gilda um þessi tilfelli en
hina pleuritis sjúkl. Það er hvorki
aldur né hve snemma skolað er sem
virðist ráða nokkru úm árangur,
sem virðist fyrst og fremst undir
því kominn, hve lungnabreyting-