Læknablaðið - 01.06.1955, Blaðsíða 25

LÆKNABLAÐIÐ
49
þrýstingspneumothorax, sem
truflar starfsemi hins lungans
og getur einnig haft slæm áhrif
á hjartastarfsemina.
Eftir hóstakast getur þrýst-
ingurinn aðgerðarmegin lækkað
svo mikið, að hitt lungað sogist
yfir til þeirrar hliðar með legu-
breytingu á miðmætinu. Loftið
þrýstist út í thoraxvegginn og
kemur fram sem subcutant emp-
hysema. Einnig þetta getur
truflað öndun og blóðrás. Aðeins
þessi dæmi sýna ljóslega, hve
nauðsynlegt er að fylgjast vel
með þessum sjúklingum eftir
aðgerð.
Röntgenmyndir eru alltaf
teknar „bedside“ aðgerðardag-
inn og næstu daga, til þess að
sýna ástand lungans skurðmeg-
in.
Bezt verður komið í veg fyrir
aukakvilla post operationem, svo
sem atelectasis og pneumonia
með því að hindra að secretio
safnist fyrir í barka og lungna-
pípum. Þetta verður bezt gert
með því að forðast óhóflega
notkun narcotica, sem verka
slævandi á öndunina. Það verð-
ur að snúa sjúklingunum oft og
örfa þá til djúprar öndunar og
hósta, koma verður í veg fyrir
paradoxal öndun. Gera má int-
ercostal taugablock ef hósti er
mjög sár og sjúga upp úr barka
og lungnapípum ef ekki næst
upp með hóstanum. Ef þykkt,
seigt slím er í lungnapípunum
hjálpar oft að láta sjúklingana
anda að sér gufu og gefa expec-
torantia.
Endotracheal catheter aspir-
atio (venjulega kallað TBT =
tracheobronchial toilet) var inn-
leidd af Height 1938. Sjúkl. var
látinn vera í Fowlers stellingu
og stinnu gúmmícatheter nr. 16
eða 18 rennt í gegnum nef og
niður í barka og sett í samband
við sog. Ef ekki tekst að ná slím-
inu upp á þennan hátt er ekki
hikað við að gera bronchoskopíu.
Ef sjúklingarnir eru mjög votir
eða ef þeir fá ödema laryngis
eftir intubatio getur þurft að
gera tracheotomiu. Hún minnk-
ar dauða svæðið eða residual-
loftið í öndunarvegunum og
minnkar mótstöðuna bæði við
inn- og útöndun. Þá er og hægt
að halda barka og lungnapípum
miklu hreinni á þennan hátt þar
sem auðvelt er að soga upp með
catheter í gegnum tracheotomi-
pípuna.
Við verkjum er gefið morfín,
pethidin, dromeron eða dilaudid.
Penicillin 300000 I.E. tvisvar
á dag og streptomycin 0.5 gr.
tvisvar á dag er gefið í nokkra
daga eftir aðgerðina. Eftirmeð-
ferð með berklalyfjum er svo
hafin á ný eins fljótt og hægt er
eftir aðgerðina, venjulega innan
vikutíma. Er þá gefið streptom-
ycin 1 gr. tvisvar í viku og PAS
12—18 gr. á dag eða I.N.H. 150
mg. 2—3 sinnum á dag.
Parenteral vökva þarf venju-
lega ekki að gefa nema aðgerð-