Læknablaðið - 01.06.1955, Qupperneq 28

52
LÆKNABLAÐIÐ
verður að meðhöndla bronchus
með fyllstu varúð, þar sem slæm
tækni eykur tíðni þessa auka-
kvilla. Það má ekki merja bronc-
hus og haemostasis verður að
vera góð. Chemotherapía hefir
minnkað tíðni þessa aukakvilla
mikið.
Empyema getur komið fljótt
eftir aðgerð, í sambandi við
fistula bronchopleui'alis, eða
vegna þess, að pleura smitast
meðan á aðgerð stendur, ef cav-
ernur rifna eða villst er inn í
grotnaðar subpleural berkla-
skemmdir, þegar verið er að
losa samvexti. Það er því oft
reyrit að flá utan pleura yfir
þunnveggjuðum cavernum og
stórum grotnuðum foci.
Bronchogen útbreiðsla sjúk-
dómsins getur, eins og áður er
nefnt, komið við b. p. fistula
með empyema en getur einnig
átt sér stað meðan á aðgerð
stendur eða rétt á eftir, ef mikil
secretio er í tracheobronchial
trénu og ekki hefir tekizt að
gera sjúklingana sputum-nei-
kvæða fyrir aðgerð. Það er því
fA.íög þýðingarmikið, að svæf-
ingarlæknirinn hreinsi upp se-
cret eins vel og hægt er meðan
á aðgerð stendur. Sumir mæla
með því að láta sjúklingana
liggja á grúfu meðan á aðgerð
stendur, því að þá renni secret
síður úr lunganu, sem verið er
að vinna við og ofan í hitt. Þá
er einnig hægt að einangra
bronchus fyrst og taka hann í
sundur. Líka má nota sérstakar
endotracheal tubur, Carlens tu-
bur, með uppblásanlegum belgj-
um utan um, sem hindra, að
secret renni frá öðru lunganu
í hitt. Annars er ekki alltaf hægt
að ákveða hvort infiltratio post
op. stafar af bronchogen út-
breiðslu eða frá focus, sem skil-
inn hefir verið eftir. Eftir að
langvarandi chemotherapia var
tekin upp sem fastur liður í und-
irbúningi undir aðgerð hefir
tíðni þessa aukakvilla minnkað
mjög mikið.
Af hinum aukakvillunum mun
ég aðeins minnast á mediastin-
itis og pericarditis tub. Medi-
astinitis tub. er. sem betur fer,
mjög sjaldgæfur aukakvilli, en
getur komið út frá köldum abs-
cess í bronchusstúf eða við yst-
ingu í lymfuvefnum í mediastin-
um. Helzt er hætta á þessu í
sambandi við b.p. fistula og
empyema tub. Einkenni eru sub-
febrilia, dyspnoe og dysphagia
og oft brjóstverkir. Sjúklingur-
inn getur fengið ösophagitis
tub. og dæmi eru til, að broncho-
ösophageal fistula hafi mynd-
azt. Prognosis er alvarleg. Peri-
carditis tub. er einnig sjaldgæf-
ur aukakvilli og kemur helzt ef
óvart er sett gat á pericardíum
eða reflectio pericardii á lungna-
æðunum á meðan á aðgerð
stendur. Kliniskt er hjartadeyf-
an stækkuð og sjúkl. hafa venju-
leg einkenni um pericarditis.
Afleiðingin getur í örfáum til-