Læknablaðið - 01.06.1955, Qupperneq 33

LÆKNABLAÐIÐ
57
nokkuð af beta bylgjum, sem
hafa tíðnina 14—30/ sek., en
stærð þeirra er mun minni, 5—
30 mikrovolt. Mest ber á þess-
um beta bylgjum frontalt. Loks
sést dálítið af theta bylgjum í
sumum heilaritum, sem talin
eru eðlileg. Stærð þeirra er 20—
40 mikrovolt og ekki yfir 50%
af stærð alfa bylgnanna. Theta
bylgjur hafa tíðnina 4—7/ sek.
Það er einnig talið eðlilegt, þó
að mest megnis finnist lágar
beta bylgjur hjá einstaklingum
þar sem lítið ber á alfa bylgj-
um.
Innan þessara takmarka er
heilaritið hjá 85% þeirra sem
annars eru taldir eðlilegir. Sum-
ir hafa talið þessa tölu of lága
og fundið EEG innan þessara
marka hjá 95—98% í hópum,
sem eiga að vera „supernormal"
eins og t. d. herflugmönnum.
Hver heilbrigður fullorðinn
maður hefur sérkennilegt heila-
rit, sem breytist lítið við minni
háttar fysiologiskar og bio-
kemiskar breytingar. Ennfrem-
ur breytist heilarit heilbrigðra
manna lítið við þær aðferðir,
sem stundum eru notaðar til að
framkalla breytingar hjá floga-
veikum.
Við fæðingu er heilaritið ó-
reglulegt, asymmetriskt og lítið
ber á rytmiskum bylgjum, sem
eru hægar delta bylgjur. Delta-
bylgjur hafa tíðnina y%—3 á
sek. Á fyrsta árinu verður heila-
ritið symmetriskt og deltabylgj-
urnar reglulegar. Síðan smá-
eykst tíðnin á rytmanum, sem
er ríkjandi, og um 10 ára aldur
er kominn ríkjandi alfarythmi
en venjulega mun stærri en síð-
ar verður. Um 16 ára aldur hef-
ur heilaritið fengið sama útlit
og hjá fullorðnum, það er því
allt annar mælikvarði á, hvað
er eðlilegt hjá börnum en full-
orðnum.
I svefni breytist heilaritið.
Mikið meira ber á hægum bylgj-
um og sérkenni hvers einstaks
heilarits verða minni, þau verða
hvert öðru líkari. Þegar maður
er að sofna, lækkar stærðin á
alfa bylgjunum, og nokkuð fer
að bera á hægari bylgjum. í létt-
um svefni ber mikið á hinum
svokölluðu svefn-„spindles“
(svefnspólum), sem eru hviður
af bylgjum með tíðnina 12—14
á sek. I dýpri svefni blandast ó-
reglulegar bylgjur, hálf til tvær
á sek. Einnig þessar breytingar
eru háðar aldri. Þessi lýsing hér
svarar nokkurn veginn til þess,
sem sést hjá þeim, sem eru á
aldrinum 15—35 ára.
Epilepsi.
Það syndrom, sem heilaritið
hefur mesta þýðingu fyrir, er
eflaust epilepsi. Elektro-encep-
halografi hefur mjög aukið
skilning manna á þessu synd-
romi. Hún hefur gert manni
mögulegt að athuga, hvað skeð-
ur í heilanum, þegar sjúklingar
fá krampaköst, og oft, hvar í