Læknablaðið - 01.05.1957, Blaðsíða 22

8
LÆKNABLAÐIÐ
slími er mjög einföld og vel
fallin til notkunar ef um lióp-
skoðanir er að ræða. Hjúkrun-
arkona getur t. d. hæglega
framkvæmt hana eða aðstoðar-
stúlka læknis.
Öðrum fyrirhafnarmeiri að-
ferðum liefir einnig verið lýst,
en í sambandi við flestar þeirra
þarf að nota speculum og eru
þær því ekki á annarra með-
færi en lækna. Ayre hefir t. d.
sagt fyrir um litbúnað sérstaks
tréspaða, sem notaður er til að
skafa yfirborð ytra leghálsops-
ins. Dtstrok, sem þá næst, er
nokkuð frábrugðið þvi, sem
næst með sogaðferðinni, eink-
um að því leyti að frumur eru
þá í samfelldum flákum. Að-
ferð Ayres er því eins konar
millistig milli þeirrar fyrr
nefndu og beinnar skoðunar á
vefjasýni. Þá eru enn aðrir, sem
ekki láta sér nægja að taka
sekret úr fornix posterior vag-
inae, heldur taka einnig sekret
úr cervix. Það næst með sog-
dælu eða með tampon. Á sama
hátt næst sekret ofan úr corpus.
Nokkurra varúðarráðstafana
þarf að gæta í sambandi við
töku vaginal-stroks. Eru þessar
lielztar: Ilafi vaginalskolun ver-
ið gjörð, skyldi ekki taka sýni
fyrr en að nokkrum klukku-
stundum liðnum, þar eð skol-
unin kvnni að iiafa þvegið í
hurtu frumur, sém þýðingu liafa
fyrir niðurstöðu rannsóknarinn-
ar. Ef leg eða cervix liafa verið
skafin, eða erosio hrennd, skal
láta um hálfsmánaðartíma líða
áður en s>Tni er tekið. Eftir
nefndar aðgerðir koma fram a-
typiskar frumur í vaginalsek-
reti, sem kunna að villa um nið-
urstöðu.
Smyrsli eða feiti skyldi forð-
ast að nola, ef hjá því verður
komizt, þar eð slík efni breyta
útliti frumanna.
Ef ráðgert er að taka sýni í
sambandi við almenna gyne-
kologiska skoðun, ætti að hyrja
á því að taka sýnið, þar eð smá-
blæðingar, sem kunna að orsak-
ast af skoðuninni, þynna frumu-
innihald vaginae og torvelda því
fremur að tumorfrumur sjáist,
sem þar kynnu að vera.
í leggangastroki kunna að
finnast frumur frá eftirtöldum
tegundum illkynja æxla: Carci-
noma portionis, carcinoma en-
docervicalis og' carcinoma cor-
poris uteri. Endrum og eins
sjást svo frumur frá carcinoma
lubae og carcinoma ovarii. --
Frumur frá sjaldséðum, illkynja
meinum í legi, svo sem chori-
onepithelioma og sarcoma uteri,
geta einnig fundizt í vaginal-
stroki. Skilyrði fyrir því, að
frumur frá illkynja meinum
finnist í sýninu, er vitanlega
fyrst og fremst það, að æxlið
vaxi fram á yfirborð og frum-
ur flagni frá því.
En hvernig má þá þekkja í
leggangasýni illkynja frumur
frá öðrum þeim frumum, sem