Læknablaðið - 01.05.1957, Blaðsíða 32
18
LÆKNABLAÐIÐ
Fenemal verkar fyrst og
fremst á grand mal og gr.m.-
þættina í Jacksons epilepsi.
Verkun á psykomotoriska epi-
lepsi er vafasamari og getur
fenemal jafnvel gert liana
verri. (Perlstein ’54).
Skulu hér nefnd nokkur
fleiri barbituröt, sem reynd
hafa verið við epilepsi- Promin-
al eða methyl-fenemal, sem er
5ethyl-l-methyl-5phenylbar-
bitur sýra. Það liefur sedativ
verkun eins og fenemal, en
minna svæfandi verkun og
nokkru minni krampastillandi
verkun. (Menn hafa lielzt ver-
ið á því, að sú verkun myndi
að einhverju leyti vera hundin
phenylhópnum). Skammtar
eru eftir þörfum frá 3—20 ctg.
X 2—3 á dag. Það verkar síð-
ur en fenemal á grand mal, en
nokkru betur á petit mal. Ein-
lcenni um eiturverkanir eru
svipuð og við fenemal, höfgi
og sljóleiki mest áberandi.
Gemonil (Abljott) er mjög
svipað hinu siðastn. Þar kem-
ur annar ethyl-hópur í stað
Ijlienyl-hópsins, svo úr verður
55 diæthyl-l-methylbarbitur
sýra. Það hefur sefandi verkun
harhituratanna og svipuð eit-
urverkana einkenni og liin
fyrri, sem hér hafa verið
nefnd. Það verkar nokkuð á
grand mal, en vafasamari er
verkunin á petit mal. Perl-
stein telur hins vegar, að all
góð verkun sé á myoklon epi-
lepsi og aðrir hæta við: á þær
myndir, sem orsakist af organ-
iskum hreytingum í heila. Dos-
is fyrir fullorðna eru 10—20
ctg -X 2—4 á dag.
Ýmis önnur barbituröt hafa
verið reynd, en flest með mun
minni verkun en þau sem hér
hafa verið nefnd, sumpart með
■alvarlegri aukaverkunum.
Næst á eftir fenemali kom
svo annar flokkur efna til sög-
unnar. Það voru þeir Merritt
og Putnam, sem fundu upp á
því snjallræði að prófa ýmis
efni, — þau urðu víst eitthvað
um þúsund talsins —, hvort
þau gætu varið dýr fyrir
krömpum, sem framkallaðir
væru með rafstraum. Árið 1938
skýrðu þeir svo frá rannsókn-
um sínum í Journal of the Am-
er. Medical Association, og á-
rangurinn varð natrium 5,5 di-
])henylhydantoinat, fyrsta
krampastillandi lyfið án sef-
andi-svæfandi verkana. (Aðrir
nota súra sallið: difenylhydan-
toin, eða Difhydan, er mun vera
bezt þekkta nafnið á því hér),
Síðan hefur það verið lielzta
lyfið gegn grand mal, jafnhliða
fenemali. Talið er nauðsynlegt
eða hezt að gefa eins stóra
skammta og þolast með góðu
móti og prófa sig áfram með
það. Byrjandi eiturverkanir
lýsa sér með augnriðu (ny-
stagmus), tvisýni, svima, riðu
(ataxi) eða útþotum (exanth-
em), á hærra stigi með rugli