Læknablaðið - 01.09.1961, Side 32

108
LÆKNABLAÐIÐ
spillt fæðunni. Séu réttir, sem
í eru bæði sykur og eggjalivíta,
soðnir undir þrýstingi, verða
viðbrögð milli eggjahvítunnar
og sykursins, sem draga mjög
úr gildi aminosýrnanna. Ef slik
næringarefni eru geymd í röku
lofti, getur svipað gildistap átt
sér stað. Hins vegar spillast
eggjahvítuefnin ekki af suðu við
100 stiga hita, þvert á móti get-
ur gildi þeirra aukizt allveru-
lega.
Prófessor Lang, sem er einn
af þekktustu næringarsérfræð-
ingum Þýzkalands, telur, að
næringarfræðin eigi að leggja
miklu ríkari áherzlu á fræðslu
um rétta matargerð og geymslu
næringarefnanna en liingað til
hefur tíðkazt. Hann er einn
þeirra, sem hefur rannsakað
mikið carcinogenmyndun við
steikingu fitu.
Það eru ekki aðeins aðskota-
efni, geymsla fæðutegundanna
og matargerðin, sem getur
haft hættur i för með sér. Fæð-
an getur einnig orðið hættuleg
lieilsu manna, sé hennar neytt
í óhófi.
Offita hefur t. d. mjög mikla
áreynslu í för með sér á hjart-
að og líkamann í heild. Þessu
liefur verið mikill gaumur gef-
inn í seinni tíð, sérstaklega af
líftryggingarfélögunum, því að
skýrslur sýna, að feitt fólk er
yfirleitt skammlífara en það,
sem liefur eðlilegan líkams-
þunga, og hættir meira til að
fá hjartasjúkdóma og hlóðrás-
artruflanir, en það eru einmitt
þeir sjúkdómar, sem valda flest-
um dauðsföllum í menningar-
löndunum.
Æðakölkun er algengust allra
hjarta- og æðasjúkdóma. Þar
sem hún byrjar með því, að
cholesterol sezt i æðaveggina,
er álitið, að of mikið cholesterol
i fæðu nútímans sé ein megin-
orsök hennar, þó að fleira lcomi
til. Þess vegna er varað við að
horða mikið af dýrafitu, þar
sem hún inniheldur mikið chole-
sterol. Samkvæmt þessu ætti
egg, mjólk og smjör að vera
varasamt, og svo mikið má láta
í sig af þessum fæðutegundum,
að þær verði það. En jafnvel
þótt þeirra sé neytt i allstórum
stíl, mvndast samt úr þeim að-
eins litið hrot af cholesteroli á
móts við það, sem líkaminn
byggir upp.
Segjum, að dagskammtur-
inn sé 1 1 mjólk, 50 gr ostur
(45 %) og 30 gr smjör. Þá mvnd-
ast úr því öllu saman 0,3 gr
cliolesterol, sem er i mesta lagi
Yio hluti þess, sem mannslík-
aminn hyggir upp daglega.
Þó að arteriosclerosis og cho-
lesterolinnihald hlóðsins fari
mjög saman, henda samt rann-
sóknir Keys við Minnesotahá-
skólann og Virtanens í Finn-
landi á, að hófsamleg neyzla
dýrafitu eigi ekki mikla sök á
myndun æðakölkunar.Hins veg-
ar telja þeir sterk rökstyðjaþað,