Læknablaðið - 01.09.1963, Blaðsíða 80
142
LÆKNABLAÐIÐ
isþjónstu verða að sjálfsögðu
ekki einungis sniðnar eftir þeini
þörfum — eða við þær þarfir
—, sem niðurstöður rannsókna
á Iieilbrigðissligi leiða í ljós.
Þær verða einnig, eins og
fyrr er sagt, að vera raun-
hæfar. Ekki tjáir að fyrirhuga
það, sem ógerlegt er að fram-
kvæma. Og þótt það sé fram-
kvæmanlegt í sjálfu sér, veldur
skortur á fjármagni, skortur á
starfskröftum og ýmis önnur
vandkvæði því, að sjaldnast er
hægt að koma öllu í verk þeg-
ar i stað. Er þá einstökum verk-
efnum sinnt eftir ákveðnum
forgangsreglum, þannig, að þvi
er fyrst sinnt, sem mest kallar
að hverju sinni.
Varðandi skipulagningu og
framkvæmd áætlunar verður
að hafa i lmga, að starfskraftar
nýtast hezt, sé þeim ekki dreift
um of á mörg verkefni vegna
skorts á ýmislegri aðstoð, og að
vinnusiðgæði verður að efla
með sanngjörnu mati á vinnu
og þar með vinnugjaldi. Einnig
verður að greiða sem hezt fyrir
samgöngum með tilliti til
sjúkraflutninga og læknisþjón-
ustu.
Skipan sjúkrahúsmála er æv-
inlega mikið vandamál, hæði á
héraðsstigi og yfirstigi lieil-
hrigðisstjórnsýslu. Annars veg-
ar eru vaxandi kröfur almenn-
ings um skjótfengna læknis-
hjálp og örvggi á allan hátt.
Hins vegar eru ýmiss konar tak-
markanir, er varða rekstrar-
grundvöll.*)
Það verkefni yfirstjórnsýslu-
stigs, sem ég vildi sérstaklega
vekja athygli á, er skipulagn-
ing og efling vísindalegra rann-
sókna í þágu heilbrigðismála.
í Bretlandi er sérstöku ráði,
Medical Research Council, fal-
ið að sjá um slíka rannsókna-
starfsemi. Viðfangsefni þess
háttar rannsókna eru fyrst og
fremst ýmis epidemiologisk
vandamál, t. d. lcönnun á
úthreiðslu og háttum ým-
issa langvarandi sjúkdóma í
því skyni að varpa ljósi á or-
sakir þeirra og eðli. Að undan-
förnu hefur Medical Research
Council staðið m. a. að víðtæk-
um rannsóknum á herkjukvefi
vegna áberandi tíðni þess sjúlc-
dóms þar í landi. Með kvörð-
un rannsóknartækni og saman-
hurði á útbreiðslu (prevalence)
i ýmsum löndum, hyggsl
ráðið leiða í ljós, hvort sjúk-
dómur þessi sé í raun réttri
jafnalgengur í Bretlandi og
skýrslur henda til. Ef svo er,
verða að sjálfsögðu gerðar ráð-
stafanir lil varna gegn honum.
Ef svo er liins vegar ekki, her
nauðsyn að færa „kriteria“ fyr-
ir greiningu og skráningu til
réttari vegar.
Mikilsvert er, að yfirstjórn-
sýslan efli lækna úti í héruðum
*) Sjá Lbl. (1962) 3.hefti: Sjúkra-
hús í strjálbýli.