Læknablaðið - 01.09.1963, Blaðsíða 77

LÆKNA BLAÐIÐ
139
krafta sérstaklega þjálfaðra eft-
irlitsmanna, sem ætlað er að
vera ábyrgir fyrir imllustu
drykkjarvatns, mjólkur og mat-
væla með því að liafa stöð-
ugt eftirlit með vatnsbólum,
mjólkurframleiðslu og mat-
vælasölu. Þeir annast einnig
töku og sendingu sýna til rann-
sókna. Enn fremur bera þeir
ábyrgð á eftirliti með matsölu-
stöðum, híbýlakosti, hreinlætis-
tækjum fyrir almenning, sorp-
eyðingu og eyðingu meindýra.
I þéttbýli, sem befur tekið á sig
meiri eða minni þorps- eða bæj-
arsvip, er sjálfsagt að hafa heil-
brigðissamþykktir og raunar i
strjálbýli líka. Ber þá eftirlits-
manni að liafa gætur á, að fyrir-
mælum þeirra sé hlýtt.
Skýrslugerð er sá þáttur lieil-
brigðisþjónustu í héraði, sem á
einna minnstum skilningi að
fagna meðal lækna, a.m.k. liér
á landi. Veldur þar sennilega
mestu, að hún hefur fremur en
aðrir þættir þjónustunnar
óbeina þýðingu og kemur fyrsl
og fremst að notum fyrir liærri
stig stjórnsýslunnar. Þær rann-
sóknir, sem þar ern lagðar til
grundvallar áætlunum um lreil-
brigðisþjónustu, verða að styðj-
ast að verulegu leyti við skýrsl-
ur frá béraðsstiginu. Varðar
því miklu, að þær skýrslur séu
áreiðanlegar, bæði að því, er
snertir nákvæmni í framtali og
öryggi í flokkun. Skilyrði þess,
að rétt verði dæmt um tíðni
(incidence) tiltekinna farsótta,
er m. a. greiður aðgang-
ur að stofnunum, sem fram-
kvæma sýkla- og veirurann-
sóknir á sýnum, og þá ekki sið-
ur vilji og aðstaða lækna til
að færa sér þær i nyt. Mjög
verður að teljast vafasamt, að
skýrslur, sem nær eingöngu eru
reistar á „symptomatiskri“
flokkun sótta, komi að veru-
legu lialdi.
Með heilsuverndarbjúkrun er
átt við bvers konar hjúkrun,
sem innt er af bendi í sambandi
við frumþjónustu i béraði. 1
sveitabéraði er æskilegt að bafa
eina eða fleiri heilsuverndar-
bjúkrunarkonur, allt eftir
stærð og fólksfjölda héraðsins.
Þeim er ætlað að annast heim-
ilishjúkrun, eftirlit með ung-
börnum, a.m.k. að nokkru leyti,
og jafnvel að annast yfirsetu-
og Ijósmóðurstörf, enda séu þær
þá til þess lærðar. Vegna bins
nána persónulega sambands,
sem heilsuverndarhj úkrunar-
konur liafa við almenning, hafa
þær einkar góða aðstöðu til að
vinna að almennri heilbrigðis-
fræðslu og innræta hollar lífs-
venjur.
1 flestum menningarlöndum
er læknum með sérmenntun í
beilbrigðisfræðum falið að ann-
ast heilsuvarnarþjónustu í fjöl-
mennu béraði. Almennar lækn-
ingar eru þá framkvæmdar af
öðrum læknum, en sé börg-
ull á þeim og þjóðarbagur