Læknablaðið - 01.10.1966, Blaðsíða 64
22(>
LÆKNABLAÐIÐ
þeim heimilt að sitja fundi nefndanna með málfrelsi og tillögu-
rétti. Aðra nefndarmenn en hina sjálfkjörnu kýs hlutaðeigandi
sveitarstjórn. Valið er ekki að öllu leyti frjálst í þeim kaupstöðum,
sem Iiafa fimm manna heilhrigðisnefndir. Þar skal einn hinna
kosnu eiga sæti í bæjarstjórn kaupstaðarins (í Reykjavík í borgar-
ráði) og annar vera verkfræðingur í þjónustu bæjarins, sérfróður
um heilbrigðistækni, ef slíks manns er völ.
Svo sem af framansögðu er Ijóst, ráða sveitarstjórnir miklu
um val manna í heilhrigðisnefndir. Enn mikilvægara er ])ó hitt,
að nefndirnar munu taldar starfa í umboði sveitarstjómanna.
Af þessu leiðir, að ákvörðunum nefndanna mun mega breyta í hlut-
aðeigandi borgar- eða bæjarstjóm cða hreppsnefnd, og er dæmi
til þess, að svo hafi verið gert. Heilbrigðisnefndir eru því háðar
pólitískum sveitarstjórnum á hverjum stað.
Nú er málum þannig háttað víða um land, að verulegar fram-
kvæmdir, rekstur og þjónusta eru í höndum sveitarstjórnanna
sjálfra. Þær reka vatnsveitur, sjá um sorphirðingu og meðferð
sorps, reka barnaheimili, sjúkrahús, mjólkurbú og síldarverk-
smiðjur, svo að nokkuð sé nefnt. Samkvæmt framansögðu er sú
hætta jafnan yfirvofandi, að cftirliti með slíkri starfsemi geti að
einhverju leyti orðið ábótavant.
I margnefndum lögum um heilhrigðissamþvkktir segir, að í
þeim skuli vera ákvæði um vinnustöðvar, gistihús, veitingastaði,
mjólkurstöðvar, sláturhús, kjötbúðir o. fl. Síðan hafa önnur lög
verið samin um sama efni eða svinað og ríkið skipað eftirlitsmenn
til starfa á sínum vegum, sem hlutast til um þá þætti, sem heil-
hrigðisnefndum ber að h.afa eftirlit með; fara þeir jafnvel inn á
starfssvið hvers annars, ef lög og reglur eru skilin bókstaflega.
Hefur jafnvel borið á óánægiu með, að eftirlitsmenn með heil-
brigðismálum ferðast um íil eftirlits og gefa fyrirmæli án ])ess að
hafa samband við heilbrigðisyfirvöld á staðnum.14 Má nærri geta
um þann glundroða, sem af þessn hlýzt.
Jafnframt þessu skulu héraðslæknar hafa, hver innan síns
l)éraðs, eftirlit með heilbrigðismálum og annast þar framkvæmd
opinberra heilhrigðisráðstafana; hafa með höndum hvers konar
sjúkdómavarn'r í samræmi við lög og reglur og önnur oj)inber
fyrirmæli; hafa með höndum eða eiga þátt í hvers konar heil-
briaðiseftirliti í samræmi við lög og reglur og önnur opinber fvrir-
mæli. er um það gilda á hverium tíma, svo sem lög um heilbrigðis-
nefndir og heil])rigðissamþykktir og heilbrigðissamþykkt hvers
staðar.15