Læknablaðið - 01.06.1969, Page 23

LÆKNABL AÐIÐ
79
um lengri tíma, leiðir það óhjákvæmilega til blóðleysis. Þannig
fundu Gussoff og Lee lækkun á blóðrauða, er nam meðaltali 2.7
g í 100 ml af blóði á 11.2 dögum.13 Klóramfenikól er sjaldan gef-
ið lengur en svo, að lækkun blóðrauðans veldur engum óþægind-
um, en í vissum sjúkdómum, svo sem hvers konar afbrigðum af
anemia hemolytica, þar sem miklu máli skiptir, að mergurinn
geti óhindraður bætt fyrir aukið niðui'brot á rauðum blóðkorn-
um, myndi stöðnun á framleiðslu þeirra vissulega geta valdið
alvarlegum afleiðingum.
Skammtar þeir af klóramfenikóli, sem taldir hafa verið vald-
ir að anemia aplastica, eru mjög misstórir. Á skrá eru tilfelli,
þar sem heildarskammturinn var aðeins 2 g,9> 14 en yfirleitt eru
skammtarnir verulega stærri. Til þess að framkalla holur í for-
stig rauðra blóðkorna (vacuolization) og aðrar fyrrnefndar breyt-
ingar á erythropoiesis hefur einnig þurft mismikið af lyfinu.
JiJi, Gangarosa og de la Macorra sáu þessar breytingar í 80%
hraustra sjálfboðaliða, ef gefið var 49—61 mg/kg á dag. Tíminn,
sem þurfti til að framkalla holumyndun, var frá 14 dögum upp
í 42 daga, og heildarmagnið af lyfi var frá 46 g upp í 168 g. Dag-
skammtar voru því í þessari rannsókn eins og þeir, sem oft eru
notaðir til lækninga. I New and Nonofficial Drugs 1964 er dag-
skammtur sagður vera 50 mg/kg fyrir alla nema kornbörn, en
þau skulu fá 25 mg/kg. Farmaconomia Danica 1965 mælir með
sömu skömmtum fyrir fullorðna, en börn skulu ekki fá meira
í allt en 100 mg/kg í 7 daga.
Suhrland og Weisberger 10 og einnig Gussoff og Lee 13 töldu
niðurstöður sínar sýna, að sjúklingar með langvarandi sjúkdóma,
einkum lifrar- og nýrnasjúkdóma, hefðu meiri tilhneigingu til
þess að fá eiturverkanir klóramfenikóls. Þetta skýrðu þeir á þann
veg, að frítt klóramfenikól í blóði sé hátt; í fyrra tilfellinu vegna
þess, að skemmd lifur geti ekki bundið klóramfenikól við glú-
kúronsýru, en í hinu síðara vegna truflunar á útskilnaði þess um
nýrun. Þeir töldu því, að mergáhrifin væru nátengd magninu af
fríu klóramfenikóli. Þessi skoðun þeirra fékk síðar stuðning með
rannsóknum McCurrdy’s, en hann fann, að þéttni klóramfeni-
kóls í blóðvökva var meiri eftir jafnstóra skammta hjá þeim, sem
fengu netfrumufækkun og holumyndun (vacuolization) í forstig
blóðkorna, en hjá þeim, sem fengu ekki þessar breytingar.17 Enn
fremur hélzt þéttnin hækkuð lengur hjá hinum fyrrnefndu. Nið-
urstöður Saidi et al.11 voru í sömu átt, en þeir fundu holumynd-
un í efythroblöstum þeirra, sem fengu 40—85 mg/kg/dag (1.5-4