Læknablaðið - 01.06.1969, Blaðsíða 69

LÆKNABLAÐIÐ
111
3. mynd. Aðferð Vinebergs.
ar og stungið inn í hjartavöðvann, hliðargreinar þess hluta æð-
arinnar eru ekki undirbundnar. Myndast frá þessum hliðargrein-
um smám saman æðatengingar (anastomoses) við kransæða-
kerfið (3. mynd). Nota má einnig art. intercostales, lienalis og
jafnvel ígræðslu frá meginæð (aorta). Aðgerð þessi hefur rutt
sér nokkuð til rúms í Ameríku og Kanada og einnig í Evrópu
á síðari tímum, enda dánartala tiltölulega lág, eða 6%.
Á þriðja tug þessarar aldar vissu læknar, að hjartað gat
haldið áfram að starfa, þó að báðar kransæðar hefðu algjörlega
lokazt. Þetta getur vitaskuld einungis átt sér stað, ef æðarnar
stíflast smám saman. Sjúklingurinn lifir þetta af vegna þess, að
myndazt hafa utan hjartans æðatengingar við kransæðablóð-
rásina. Vitneskja þessi varð orsök þess, að farið var að gera til-
raunir og síðan framkvæma „pexi-aðgerðir“. Þær eru í því fólgn-
ar, að hluti af æðaríku líffæri í nágrenni hjartans er saumaður
á hjartavöðvann, og smám saman myndast æðatengingar milli
hlutaðeigandi líffæris og kransæðakerfisins.
Fyrstur til að framkvæma slíkar aðgerðir var Englending-
urinn O’Shaugnessy, og notaði hann hluta af omentum majus.
Síðar hafa eftirtalin líffæri verið notuð við slíkar aðgerðir: peri-
cardium; pectoralisvöðvinn vinstra megin, vinstra lunga, stilk-
uð húð og þind (4. mynd).
Sameiginlegt fyrir þessar aðgerðir er það, að þær eru frek-