Læknablaðið - 01.04.1973, Blaðsíða 16

48
LÆKNABLAÐIÐ
TAFLA 2
Ketalar, 100 svæfingar. Aldursdreifing við hinar mismunandi aðgerðir.
Aldursflokkar
Aðgerð 0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59
Abrasio 3 1 3
Cystoscopi 4 1 1 1
Hernia 2 1 1
Strabismus 62 10
Appendectomi 3 2
Biopsi 1 1
Colostomi 1
Varices 1
Loftencephalografi 1
70 15 8 2 2
Öndun breyttist lítið, að meðaltali jókst nokkurra sérstakra óþæginda. Níu sjúkl-
tíðni um 4 á mínútu. ingar gátu þess, að þá hefði dreymt eitt-
Af töflu 1 sézt, að Ketalar var notað hvað, en óljóst og ekki óþægilegt. Af
við 72 strabismusaðgerðir, einkum til þess
að losna við intubation hjá sjúklingunum,
sem flestir eru börn. Lyfið reyndist vel
við þessar aðgerðir, öndun var fullnægj-
andi og blóðrás stöðug, einnig þó togað
væri í augnvöðva. Hins vegar reyndist
munnvatnsrennsli oft aukið, þrátt fyrir
atropin-premedicatio og oft erfitt að fjar-
lægja það, án þess að trufla augnlækn-
inn. Auk þess tóku þessar aðgerðir svo
langan tíma (12 til 51 mínútu), að oftast
þurfti viðbótarskammt og því hættara við
ójafnri svæfingu, einkum við i.m. gjöf.
Svæíingarnar voru metnar sem mjög
góð, sæmileg og léleg, og töldust 95 góðar
eða mjög góðar, en ein léleg. Þar var um
að ræða 8 ára stúlku, andlega vanþroska
og með ýmsa meðfædda galla. Samkvæmt
okkar reynslu af þessu, og síðar öðrum
vanþroska börnum, virðist Ketalar ekki
verka eins vel hjá þeim og öðrum. Við
höfum séð aukinn vöðvatonus, óreglulega
öndun og ófullnægjandi svæfingu hjá slík-
um börnum, þrátt fyrir stóra skammta af
Ketalar.
Engar komplikationir voru í svæfingu,
nema í sumum tilfellum munnvatnsmynd-
un til óþæginda eins og áður er getið.
Flestir sjúklingar vöknuðu rólega, án
þeim höfðu þrír ofskynjanir (hallucinatio).
Sjúklingarnir gerðu sér þó alveg ljóst, að
þetta væri ofskynjun, og fannst það
miklu frekar skrítið en óþægilegt.
í einu tilfelli varð mikil blóðþrýstings-
hækkun eftir aðgerð. Þetta var 5 ára
drengur og var gerð strabismus-aðgerð,
sem tók 35 mínútur. Gefin voru 200 mg.
i.m. (9,1 mg/kg). f aðgerð var blóð-
þrýstingur stöðugur 130-140, púls 120/
mín., og ekkert talið athugavert við ástand
hans. 50 mínútum eftir aðgerð, þegar sjúkl-
ingurinn var nokkurn veginn vaknaður,
hækkaði blóðþrýstingur á 10 mínútum úr
130 upp í 270. Drengurinn grét og virtist
hræddur, en kvartaði annars ekki. Gefið
var chlorpromazin 25 mg. i.m., drengurinn
róaðist og blóðþrýstingur varð eðlilegur.
Fjórir sjúklingar kvörtuðu um tvísýni,
og nystagmus sást hjá tveimur.
Nokkuð áberandi finnst mér ósamræmi
í verkun Ketalars hjá mismunandi sjúkl-
ingum við sama skammt reiknaðan í mg/
kg. Wulfsohn25 hefur reiknað skammtinn
í mg á kg fitulauss vefs (Lean Body
Mass) og á þann hátt fengið mun meira
samræmi milli skammts og verkunar. Má
því vera, að mismikil fita valdi ofan-
greindu ósamræmi.