Læknablaðið - 01.02.1974, Síða 40
20
LÆKNABLAÐIÐ
9 NORDISK LÆREBOG I PÆDIATRI
R i ITIH i OMl i ÍJ 7. útg. 1973, 603 bls. K Otgefandi: Munksgaard, Köbenhavn. ' M.M. Verð: D. kr. 226.10.
Mikil þensla hefur auðkennt læknisfræð-
ina hin síðari árin. Þekking á eðli sjúk-
dóma heíur vaxið mikið og möguleikar til
fyrirbyggjandi aðgerða og lækninga auk-
izt. Viðhorfin eru stöðugt að breytast. Það
sem virtist aðalatriði í gær er í dag ómerki-
legt aukaatriði. Þetta hefur, að sjálfsögðu,
leyst mörg vandamál, en jafnframt skapað
önnur ný. Stöðugt verður erfiðara fyrir
lækna að fylgjast með nýjungum innan
greinarinnar, þar sem magn hins prentaða
máls eykst stöðugt. Það hafa einnig skap-
azt vandamál fyrir þá, sem ákvarða þurfa
námsefni fyrir læknastúdenta og skrifa
handa þeim námsbækur. Hvað er nauð-
synlegt að læra og hverju má sleppa?
Þessum spurningum hefur ekki ætíð verið
svarað á viðunandi hátt og námsefnið því
stöðugt vaxið og kennslubækurnar gildn-
að. Hin síðari árin hefur verið gerð alvar-
leg tilraun til að halda námsefni lækna-
stúdenta innan viðráðanlegra marka. Sjá
má merki slíkrar viðleitni á 7. útgáfu
Nordisk Lærebog i Pædiatri, sem út kom
á sl. ári. Þessi bók er 270 bls. styttri en
6. útgáfan frá 1967.
Nordisk Lærebog i Pædiatri kom fyrst
út árið 1941 og hefur síðan verið endur-
skoðuð og endurútgefin á 4-6 ára fresti.
Um útgáfu bókarinnar sér 5 manna rit-
nefnd skipuð einum aðalritstjóra og full-
trúum frá Danmörku, Finnlandi, Noregi og
Svíþjóð. Bókin er rituð á dönsku, norsku
og sænsku. Hún skiptist í 41 höfuðkafla.
Höfundar eru allir vel þekktir á Norður-
löndum. Allmikil breyting hefur verið
gerð á niðurröðun efnis frá því sem áður
var, margir kaflar nýskrifaðir af nýjum
höfundum og aðrir kaflar endursamdir og
styttir verulega. Nýir læsilegir kaflar eru
í bókinni um börn í sjúkrahúsi, misþyrm-
ingu barna og skyndidauða ungbarna.
Augljóst er, að niðurskurði hefur verið
beitt af grimmd við samningu flestra kafla
bókarinnar. Má nefna sem dæmi, að aðeins
er getið í örfáum línum um sjúkdóma eins
og barnaveiki og mænusótt. Þetta hefði
þótt kórvilla fyrir 10 árum, en nú má
segja, að þetta sé tímanna tákn. Þótt víða
sé nauðsynlegt að stikla á stóru í bókinni,
er þó getið furðu margra sjaldgæfari fyr-
irbrigða, án þess þó að úr verði þurr upp-
talning nema þá helzt í kaflanum um
metaboliska sjúkdóma. Af einstökum köfl-
um bókarinnar þótti mér síztur kaflinn
um sjúkdóma í meltingarfærum, sem er
töluvert laus í reipunum og ósamstæður,
enda skrifaður af stórum hópi höfunda.
Þegar undirritaður nam barnasjúkdóma
í læknadeild var lesin Nordisk Lærebog i
Pædiatri, 4. útgáfa. Þótti hún, að flestra
dómi, fremur leiðinleg aflestrar, illa skipu-
lögð og gjörn á endurtekningar. Þessi nýja
útgáfa er með allt öðru sniði. Hún er vel
og skipulega framsett og víða skemmtileg
aflestrar. Áherzla er lögð á aðalatriði, svo
sem vera ber með kennslubók af þessu
tagi. í lok hvers kafla eru tilvitnanir,
flestar nýjar af nálinni, í þýðingarmikil
rit og greinar, sem lesa má til fyllingar
efninu. Bókin er notuð sem kennslubók
við þá háskóla á Norðurlöndum, sem ég
þekki til. Þessi útgáfa virðist mjög vel
geta þjónað því hlutverki, jafnframt því
að vera tilvalin handbók fyrir almenna
lækna.
Ólafur Stephensen