Læknablaðið - 01.02.1974, Side 64
34
LÆKNABLAÐIÐ
þeir eigi rétt á að teljast hæfir sjúkrahús-
læknar eða yfirlæknar við sjúkrahús og
sjúkrahúsdeildir.
Þessi reglugerð hefur ekki verið sett og
mun enn vera notast við reglugerð frá 1945.
Það verður því ekki sagt, að læknadeild Há-
skólans hafi haft mikinn áhuga á að beita
þeim rétti, sem hún hefur samkvæmt þessu,
til þess að gerðar verði kröfur um menntun
eða hæfni sjúkrahúslækna.
hetta eru þær almennu reglur, en hvað
þá um sérreglur?
Mánuði áður en fyrrgreind lagaákvæði,
þ. e. a. s. sjúkrahúslögin öðluðust gildi, var
gefin út reglugerð um yfirlæknaráð Land-
spítala og Rannsóknastofu Háskólans við
Barónsstíg. í þessari reglugerð er það hlut-
verk yfirlæknaráðs ,,að stuðla að eðlilegri
þróun fyrrgreindra stofnana og vera ráð-
gefandi heilbrigðisstjórn í öllu, er varðar
stjórn og rekstur þeirra".
Mér er ekki kunnugt um störf yfirlækna-
ráðsins, en það var lagt niður hinn 17. des.
1969 með setningu reglugerðar um lækna-
ráð Landspítala og Rannsóknastofu Háskól-
ans við Barónsstíg. í hinni nýju reglugerð
um læknaráð er yfirlækna að engu getið og
beir hafa samkvæmt henni sama rétt og
aðrir læknar spítalans til þess að hafa áhrif
á stefnumótun stjórnarnefndar, því að í 2.
grein þeirrar reglugerðar segir um hlutverk
læknaráðs: „Læknaráðið skal stuðla að end-
urbótum í aðildarstofnunum, fylgjast með
gæðum læknisþjónustunnar og stuðla í sam-
ráði við læknadeild Háskólans að menntun
lækna og vísindarannsóknum í stofnunum.
Læknaráð er ráðgefandi fyrir lækna aðildar-
stofnana og aðra sérfræðinga, stjórnarnefnd
ríkisspítalanna og framkvæmdastjóra henn-
ar um öll þau mál, er varða læknisþjónustu,
samstarf og samhæfingu í rekstri stofnan-
anna.“
Á hitt ber þó að minna, að þessi reglu-
gerð skerðir þó í engu þá skyldu, sem yfir-
læknar hafa samkvæmt sjúkrahúslögunum
og mér er nær að halda, að framkvæmd
reglugerðar fvrir læknaráð Landspítala og
Rannsóknastofu Háskólans hafi farið langt
út fyrir þau mörk, sem reglugerðin sjálf
markar ráðinu, og vík ég að því síðar.
Innan hóos yfirlækna eru nokkrir, sem
hafa sérstöðu, og eru það prófessorar nokk-
urra greina. í háskólalögum frá 19. ágúst
1970 nr. 84 er tiltekið, að prófessorar í lyf-
læknisfræði, handlæknisfræði, geðlæknis-
fræði, meinafræði, fæðingarhjálp og kven-
sjúkdómum og röntgenfræðum, séu for-
stjórar viðkomandi deilda og hefur spítala-
stjórn og heiIbrigðisstjórn engin áhrif um
val þeirra eða skipun í embætti, því að
prófessorar eru, eins og kunnugt er, skip-
aðir af forseta að tillögu menntamálaráð-
herra.
Samkvæmt fyrrgreindum háskólalögum er
ekki gert ráð fyrir því, að leitað sé álits
heilbrigðisstjórnar um ráðningu þeirra.
Verkefni þessa yfirlæknahóps eða þess-
ara forstjóra, eins og lögin raunar kalla þá,
verða því ekki tvíþætt eins og yfirlækna
samkvæmt skilgreiningu Félags yfirlækna,
heldur verða þau fjórþætt. Þannig eiga þeir:
1. að skipuleggja og stjórna kennslu í
viðkomandi grein.
2. að framkvæma eigin kennslu.
3. að stjórna ákveðnum sérdeildum.
4. að starfa að lækningastarfsemi á þess-
um deildum.
Það er vandséð hagkvæmni þess að
tengja saman prófessorsstöður, það er
stöður þeirra manna, sem eiga að skipu-
leggja og stjórna kennslu og sjá um
kennslu, og forstjórn ákveðinna deilda, svo
mismunandi kröfur sem hlýtur að verða að
gera til þessara starfa, a. m. k. á hinum
klínisku deildum. Verður ekki annað séð,
en að með þessu sé verið að leggja alltof
viðamikil verkefni á einn og sama mann.
Ég hef dvalist nokkuð við nútíðina, sem
brátt verður þó að nokkru leyti fortíð, því
að allnokkuð aðrar reglur verða í gildi strax
í bvriun næsta mánaðar.
Það fer ekki fram hjá neinum, að ákvæði
í væ.ntanlegum lögum um heilbrigðisþjón-
ustu eru, ef eitthvað er, enn veigaminni en
þau, sem fyrir eru um yfirlækna. Er það
raunar í samræmi við þá stefnu, sem mót-
ast hefur t. d. varðandi læknaráð, sem, eins
og ég sagði áður, hafa í mjög mörgum og
veigamiklum atriðum farið út fyrir þær
heimildir, sem reglugerðir hafa ákveðið, og
mjöq mikið inn á þau svið, sem gert hefur
verið ráð fyfrir að virlæknar önnuðust, svo
sem lækniseftirlit rneð rekstri sjúkrahúsa
og vfirumsión með læknisstörfum.
Það er í samræmi við þessar breyttu
stefnur, að uppi eru æ háværari raddir um