Fréttatíminn - 22.10.2010, Qupperneq 29

Bróðirinn
Sigurður Örn Hilmarsson
„María Sigrún er mjög góð systir,
hefur reynst mér vel og er einn
af mínum bestu vinum. Svo er til
eftirbreytni hvað hún er dugleg
að halda sambandi við vini og
fjölskyldu. Hún gerir t.d. mjög
mikið að því að bjóða öldruðum
frænkum og frændum í kaffi og
ræktar frændgarðinn.“
María, María
húsa og fylgjast með kröfuhöfum bjóða í eignir
fólks á spottprís. „Maður kynnist oft dapurleg-
um hliðum samfélagsins í starfinu og fólki sem
er í mjög erfiðum sporum. Þegar ég fylgdi sýslu-
mannsfulltrúanum þennan dag og hann bauð upp
hverja íbúðina á fætur annarri fékk ég illt í hjartað
því eins og við vitum þá eru einstaklingar eða fjöl-
skyldur á bak við flestar nauðungarsölurnar, fólk
sem nú burðast með svo erfiðar tilfinningar og er
í mikilli óvissu með sín mál. Þetta er ein birtingar-
mynd efnahagshrunsins sem hér varð. Ég gleymi
seint þessari löngu helgi þegar ég stóð fyrir utan
ráðherrabústaðinn fyrstu helgina í október 2008
þegar bankakerfið féll saman eins og misheppnað
eggjafrauð. Réttum tveimur árum seinna er maður
svo kominn inn í stofu til fólks sem er að missa
heimili sín vegna fjárhagsvandans. Þetta eru ömur-
legar aðstæður. Ég vona að það séu bjartari tímar
fram undan,“ segir María Sigrún alvarleg í bragði.
Starfið ekki stökkpallur
María Sigrún er menntaður hagfræðingur og
er að ljúka meistaragráðu í fréttamennsku. Hún
hefur starfað í fimm ár á fréttastofu Sjónvarps-
ins og er hæstánægð með starfsvalið. „Þetta á vel
við mig. Ég hef pínulítið gaman af látunum sem
fylgja þessu. Það ætti ekki við mig að vera í þægi-
legri innivinnu sem væri bara frá níu til fimm og
þar sem allir dagar væru eins. Auðvitað er álag
og oft er maður hlaupandi hérna um gangana í
kapp við tímann. Fréttir eru að breytast fram á
síðustu stundu eða hlutir að gerast rétt fyrir beina
útsendingu.“
Fréttalesturinn er aukastarf því María Sigrún
var og er í fullu starfi sem fréttamaður. „Lesturinn
bættist bara við. Við erum sex sem lesum frétt-
irnar og ég les nokkur kvöld í mánuði.
Var erfitt að taka við af Elínu Hirst?
„Ég lít ekki þannig á að ég hafi tekið við af henni.
Það áttu sér stað gífurlegar breytingar hér innan-
húss í janúar í fyrra og Margrét Marteinsdóttir
hætti til dæmis líka. Þetta var skrýtinn tími. Allir
vissu að þessar uppsagnir voru yfirvofandi. Svo
liðu einhverjar vikur þar til ég var beðin um að
taka fréttalesturinn að mér. Fólk var sett í próf.
Þetta var eins og í Idol!“ segir María Sigrún og
hlær. „Þegar ég var beðin að gera þetta sagði ég
bara já. Mér fannst gaman að fá nýja áskorun. Ég
lít ekki á starfið sem stökkpall í eitthvað annað,
enda hef ég sérmenntað mig í þessu. Ég sé mig
þroskast, þróast og vera í þessu starfi.“
Finnurðu fyrir því að vera orðin heimilisvinur
þjóðarinnar?
„Nei,“ segir hún hikandi. „Ég veit það ekki. Mað-
ur verður kannski meira áberandi þegar maður er
líka farinn að lesa fréttirnar. En ég finn lítið fyrir
því. Ég á það til að vera svolítið í mínum eigin heimi
þegar ég er ekki í vinnunni og er ekki mikið að
velta svona hlutum fyrir mér. Eitt af því sem ég
hef tekið eftir er að fólk sem ég þekki ekki neitt er
farið að heilsa mér í búðum eins og það þekki mig.
Kannski af því að það kannast við mig en gerir sér
ekki grein fyrir hvaðan. Dagsdaglega er ég ekki
eins vel til höfð og ég er í Sjónvarpinu og held þess
vegna að ég sé með öllu óþekkjanleg,“ segir María
og hlær. „Mér finnst nú bara huggulegt þegar þetta
gerist og heilsa með virktum á móti.“
Verðurðu fyrir símaáreiti?
„Nei. Ég hef bara fengið ánægjulega tölvupósta.
Mér þótti eiginlega vænst um póst sem ég fékk frá
konu sem hafði misst heyrnina. Hún sagðist vera
svo ánægð með að ég hreyfði munninn þegar ég
læsi fréttirnar. Ég viðurkenni að ég fæ meira af
póstum en áður en það eru allt ánægjulegir póstar.
Engin leiðindi. Ég hef verið heppin með það.“
Stoltust af kambódíumyndinni
Þið fréttamenn þurfið að halda andlitinu þegar
mikið gengur á. Er það stundum erfitt?
„Ég fann meira fyrir því sumarið 2008. Þá fór ég
til Kambódíu til að gera heimildarmynd um barna-
þrælkun. Þar var ég í þrjár vikur og þá þurfti ég
virkilega að brynja mig til að geta klárað tökurnar.
Við vorum að taka erfið viðtöl og aðstæður voru
hryllilegar. Mikil fátækt og eymd lítilla barna sem
höfðu verið misnotuð.“
Hvað fékk þig til að velja þetta viðfangsefni?
„Það var leitað til mín þar sem það þurfti að vekja
athygli á þessu geigvænlega vandamáli í Kambó-
díu. Þetta hentaði mér ágætlega því ég hafði hugs-
að mér að gera mynd sem hluta af lokaverkefni í
meistaranáminu í Háskólanum. En þetta var of-
boðslega átakanlegt. Á kvöldin brotnaði ég alveg
saman. Þá þurfti ég að fá útrás fyrir tilfinningar
sem ég hafði byrgt inni yfir daginn.
Um haustið kom ég heim og þá reið þetta efna-
hagshrun yfir. Eftir að hafa horft í stór, svört augu
lítilla barna, sem höfðu verið misnotuð og seld í
þrældóm, fannst mér þetta hrun kannski ekki eins
hræðilegt og mér hefði annars fundist, ef ég hefði
ekki farið til Kambódíu. Þar upplifði ég raunveru-
lega og skelfilega eymd og mannlegt eðli eins og
það gerist verst. Við tökumaðurinn minn vorum
sammála um þetta.“
Af hverju ertu stoltust?
„Ætli ég sé ekki stoltust af þessari heimildar-
mynd, sem sýnd var í apríl 2009 í Sjónvarpinu.
Hún opnaði augu fólks. Það er svo mikil ritskoðun í
Kambódíu og það er ekki talað um þetta vandamál.
Þetta er margfalt verra en fólk á Vesturlöndum ger-
ir sér grein fyrir. Mér fannst ég gera gagn þarna.“
Svo ertu að vinna heimildarmynd um Reyni
Pétur?
„Já. Það er skemmtilegt! Við Guðmundur Berg-
kvist myndatökumaður ákváðum að þegar við
værum búin með Kambódíumyndina skyldi næsta
verkefni okkar vera skemmtilegt. Heimildarmynd-
in um Reyni Pétur er gerð í tilefni þess að það eru
25 ár síðan hann gekk hringinn í kringum Ísland.
Svo eiga Sólheimar líka 80 ára afmæli. Ég hafði
gengið með þessa hugmynd í nokkur ár en var
alltaf að bíða eftir rétta tilefninu til að framkvæma
hana. Vildi líka vera búin að hvíla mig eftir hina
myndina. Þessi tímamót voru tilvalin.“
María hyggst flétta gamalt efni, sem til er í safni
Sjónvarpsins, saman við ný viðtöl við Reyni Pétur.
„Reynir Pétur hefur svo mikið fram að færa. Hann
hefur gleðina að leiðarljósi í lífinu og er svo jákvæð-
ur! Ég held að hann eigi fullt erindi við íslensku
þjóðina núna. Við erum einmitt að leggja lokahönd
á klippingu en myndin verður sýnd 21. nóvember
í Sjónvarpinu.“
Hún segir það gefa sér mikið að fá tilbreytingu
frá daglegum störfum. „Fréttirnar eru dagbundnar
og unnar hratt. En við heimildarmyndagerð er
hægt að leggjast í meiri heimildavinnu, grúska og
nostra, velja tónlist og gefa sér meiri tíma. Þegar
ég er ekki á vakt er ég að vinna í þessari mynd. Svo
að þessar vikurnar er ég í rauninni í 200% starfi.
En ég fæ mikla hvíld út úr því að vinna við eitthvað
annað en fréttir. Reynir Pétur veitir mér mikinn
innblástur. Hann kætir mig og gefur mér orku,
af því að hann er svo einlægur og jákvæður. Ég
get hugsað mér að gera meira af þessu. Ég hef
einhverja sköpunarþörf. Mér finnst líka ágætt að
vinna mikið núna á meðan ég hef tíma, áhuga og
þrek.“
Settleg í settinu
María Sigrún, sem er fædd í krabbamerkinu, 30.
júní 1979, er dóttir hjónanna Hilmars Þórs Björns-
sonar og Svanhildar Sigurðardóttur. Hún er trú-
lofuð Pétri Árna Jónssyni og segist eiga auðvelt
með að aðskilja vinnu og einkalíf.
„Mér finnst gott að skilja vinnuna eftir í
vinnunni. Ég hef fyrir vana að fara heim og „þvo
af mér daginn“ – svo fer ég bara í jogginggalla
og slappa af. Síðan kemur nýr dagur með nýjum
verkefnum. Það þýðir ekkert að vera í sama fas-
anum heima hjá sér og maður er í hérna í vinnunni.
Hérna er meiri hraði en heima.“
Ertu barnlaus?
„Jú, ég er það.“
Enda kornung ...
„Mér finnst ég alltaf vera kornung. Ég hef aldrei
spáð í aldur. Um daginn var ég spurð að aldri og ég
mundi ekki hvað ég var gömul!“
Að því sögðu tekur María Sigrún fram að hún sé
lítið fyrir að tjá sig um einkalífið.
„Mitt einkalíf er ekkert merkilegra en einkalíf
annarra. Ég er hamingjusöm og mér líður vel en
ég sé ekki tilganginn með því að vera að þvaðra
um mitt annars ágæta einkalíf í fjölmiðlum. Maður
verður að hafa eitthvað fyrir sig. Það er nóg að vera
áberandi í vinnunni.“
María Sigrún kippir sér þó ekkert upp við að
vera spurð um áhuga sinn á tísku en hún er ann-
áluð smekkmanneskja í þeirri deildinni.
„Maður þarf náttúrlega að vera settlegur í sett-
inu!“ segir hún og kímir. „Maður fylgist með. Ég
reyni að vera ekki í íburðarmiklum tískufatnaði í
vinnunni því það tekur athyglina frá því sem maður
er að segja. Reglan er að klæðnaðurinn sé einfald-
ur. Svo er það einhvern veginn þannig að það sem
er einfalt er yfirleitt flott. Þá tekur maður ekki of
mikla áhættu. Ég kaupi mér sjaldan föt en þegar ég
geri það þá reyni ég að kaupa slatta. Kaupi kannski
tvo til þrjá jakka í einu en kaupi svo ekkert meira
í hálft ár eða svo. Þá passar þetta allt saman. Ég
reyni líka að hafa þá reglu að kaupa mér ekki flík
nema ég sé mjög ánægð með hana. Ég er lengi að
velta fatakaupum fyrir mér, þarf að máta oft og sofa
á ákvörðuninni.“
Stefnt fyrir að lesa fréttir
Þessa dagana á María Sigrún í málaferlum við
Pálma Haraldsson í Fons en hann stefndi frétta-
manninum Svavari Halldórssyni, fyrir meintar
rangfærslur í frétt um Fons, og Páli Magnússyni
útvarpsstjóra og Maríu Sigrúnu til vara.
„Það er nú svolítið merkilegt. Þetta kvöld var
ég að lesa fréttirnar og var ekki einu sinni á vakt.
Pálmi stefndi mér fyrir að lesa fréttina sem Svavar
samdi. Ég býst við niðurstöðu í málinu fljótlega
eftir áramót. Ég hef litlar áhyggjur af þessu máli.“
Hvernig er að vinna í fjölmiðlaumhverfi þar sem
blaðamenn hafa verið dæmdir til að greiða miska-
bætur vegna orða viðmælenda sinna og fréttaþulir
bera mögulega ábyrgð á þeim texta sem þeir fá í
hendur til upplestrar?
„Ég held að þetta sé dæmi um að kominn sé
tími til að endurskoða útvarps- og prentlögin. Mér
fyndist sérkennilegt ef ég fengi dóm. Ég er ekki í
aðstöðu til þess rétt fyrir útsendingu að neita að
lesa einhverja frétt. Það er ekki í boði þegar allt er
á síðustu stundu og fréttatíminn að byrja. Þá get ég
ekki hleypt öllu upp með því að vantreysta því sem
vinnufélagar mínir hafa skrifað og neitað að lesa
inngangana þeirra. Ekki á þessum tímapunkti, rétt
fyrir útsendingu. Ég hef ekki vald til þess.“
Hefur þér eða kollegum þínum einhvern tíma
verið hótað einhverju ef þið færuð fram með frétt?
„Nei, ég hef ekki orðið vör við það. Auðvitað eru
menn missáttir. Oft er verið að fjalla um viðkvæm
mál og segja óþægilegar fréttir sem koma sér illa
fyrir hina og þessa. En þannig er það bara og ekk-
ert við því að gera. Við förum aðeins með það í
loftið sem við teljum okkur hafa vissu fyrir.“
„Hugsa ekki um mig sem konu í vinnunni“
Hvað segirðu um þá lífseigu fullyrðingu að það sé
erfiðara að fá konur í viðtöl en karla?
„Ég hef ekki fundið fyrir því en ég tala reyndar
bara við þann sem mér finnst rétt að tala við. Mér
er alveg sama hvort það er karl eða kona. Mér
finnst að það eigi að ráða för. Maður vill bara tala
við besta mögulega viðmælandann.“
Veltirðu kynjahlutfalli viðmælenda eða frétta-
manna fyrir þér, svona yfirleitt?
„Nei,“ segir María Sigrún ákveðin. „Ég hugsa
aldrei um mig sem konu þegar ég er að vinna. Ég
held að það sé ekki vænlegt til árangurs að konur
séu alltaf að velta sér upp úr því að þær séu konur
og að þeim sé mismunað af því að þær séu konur.
Ég held að það sé orkusuga. Við verðum að gefa
okkur það að við stöndum jafnfætis körlum, gera
ráð fyrir því og gefa ekki færi á neinu öðru. Ég hef
alltaf gert það. Ég hef heldur aldrei upplifað neitt
annað.“
Ertu alin upp þannig?
„Já. Ef maður gerir bara ráð fyrir því að manni
bjóðist sömu tækifæri og karlar – þá fær maður
þau. En ef maður er fastur í hugsunum á borð við:
„Ég get þetta ekki af því að ég er kona“/„Ég fæ
þetta örugglega ekki af því að ég er kona“/„Ég
er með lægri laun af því að ég er kona“ – þá er
það bara líklegra til að gerast. Það er náttúrlega
staðreynd að ennþá er einhver mismunun í samfé-
laginu en ég held að það sé konum ekki endilega
til framdráttar að vera alltaf að leita skýringa á
þessu.“
Þú ert ekkert gefin fyrir eitthvert væl?
„Æ, nei. Ég held að það sé ekki leiðin til árang-
urs.“
Vinnufélaginn
Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir
„María Sigrún er jákvæð, skemmti­
leg, skapgóð og hefur góðan
húmor. Það er mjög mikil vægt í
anna sömu starfi þar sem unnið
er á vöktum. Hún hefur mikinn
áhuga á starfinu og skilar því svo
sannarlega með sóma. Það er
mikill fengur fyrir frétta stofu RÚV
að hafa hana að liðsmanni.“
Mamman
Svanhildur Sigurðardóttir
„María Sigrún hefur alltaf verið
fjörugur og líflegur persónuleiki.
Sem barn var hún sífellt að setja
upp leikrit, myndlistarsýningar og
tombólur. Snemma vaknaði áhugi
á bakstri og matargerð og í dag er
hún snilldarkokkur og les matar­
uppskriftir eins og fagurbókmennt­
ir. María hefur alltaf haft dálæti á
gömlu fólki og talaði oft um það
sem krakki hvað þessi og hinn
gamli borgarinn væri fallegur. “
Yfirmaðurinn
Bogi Ágústsson
„María Sigrún er yndislegur
vinnufélagi, skörp og fljót til verka.
Hún er alltaf í góðu skapi og leysir
verk sín með prýði. Hún er nú
þegar orðin frábær fréttaþulur.
Við þetta má bæta að ég er upp
með mér af því að hún hafi leitað
ráða hjá mér um hvernig góðir
fréttaþulir eigi að vera.“
Æskuvinkonan
Ásgerður Ragnarsdóttir
„Maja er mikill orkubolti og hefur
frá nokkurra ára aldri verið full
af hugmyndum að hinum ýmsum
uppátækjum sem hafa verið fram­
kvæmd í gegnum tíðina (reyndar
með misgóðum árangri). Maja er
ákveðin, metnaðarfull og virkilega
skemmtileg manneskja.“
Ég gleymi seint þegar ég stóð fyrir utan ráðherra­
bústaðinn fyrstu helgina í október 2008 þegar banka­
kerfið féll saman eins og misheppnað eggjafrauð.
viðtal 29 Helgin 22.­24. október 2010