Læknablaðið - 15.12.1985, Side 10

338
LÆKNABLAÐIÐ
sem annars vegar verða dregnar af
niðurstöðum þínum og hins vegar af þeim
gögnum, sem þú viðar að þér).
Byrjaöu strax á undirbúningi.
Talaðu við vini þína og kunningja, séfræð-
inga á viðkomandi sviði og hverj a aðra þá, sem
geta orðið þér að liði og gefið þér góð ráð.
Þetta gildir áfram: Á öllum stigum undir-
búnings skalt Þú leita eftir ráðim og gagnrýni
hjá þeim, sem reynsluna og þekkinguna hafa.
Þú leggur leið þína í bókasafn (bóka-
söfn), þar sem þú getur gengið að nauðsyn-
legum heimildum eða fengið hjálp við að út-
vega þær. Skrifaðu til minnis, það sem þér dett-
ur í hug. Taktu upp úr tímaritum og bókum
efni, sem þú telur þig geta notað og skráðu,
hvaðan það er fengið. Þessu verður nánar lýst,
þegar rætt verður um heimildaleit í sambandi
við greinaskrif.
Næst liggur fyrir að raða saman því, sem þú
hefur aflað þér af upplýsingum og því, sem
felst í þínum eigin efnivið, byggja upp erindið
og ákveða um sjónhjálpargögn.
Þú munt komast að raun um það, að
upphafið ásamt niðurlaginu er erfiðast að
semja. Snúðu þér því að meginmálinu strax.
Kynningin og niðurlagið koma þá sjálfkrafa
síðar. Þó verður það væntanlega ekki alveg
þrautalaust.
Aðalvandinn við að setja saman erindið, er
að velja saman staðreyndir og hafna öðrum,
þannig að hægt verði að koma efniviðnum til
skila innan tímamarkanna á eðlilegum hraða.
Freistingin, sem þú gætir fallið fyrir, væri sú
að ofhlaða erindið og reyna að koma firna-
fróðleik til áheyrenda á mettíma.
Láttu þessa byrjendaskyssu ekki henda þig.
Lausnin er að segja frá því í örfáum orðum, að
tilteknum atriðum sé sleppt. í spurningatíma
og í umræðu getur verið, að eftir þessum
staðreyndum verði kallað. Ef ekki, geymir þú
þessa vitneskju í upplýsingabanka þínum og
notar hana í næsta eða þarnæsta erindi.
INNGANGUR
Settufram í einni eða tveimur setningum, það
sem þú vilt að áheyrendur leggi á minnið.
Þetta tekur ekki nema eina til tvær mínútur,
en getur skipt sköpum um viðbrögð áheyr-
enda: Þú þarft strax í upphafi að ná til þeirra
og halda athyglinni óskertri til enda.
Margir hafa áhyggjur af því, hvað þeir ætla
að segja. Þeir gleyma því, að þeim er boðið að
tala, vegna þess að vitað er, að þeir búa yfir
sérþekkingu. Það er einfaldlega verið að biðja
þá um að deila henni með öðrum.
AÐALEFNI
Kúnstin við ritun þessa hluta erindisins er sú
að þjappa efniviðnum saman á hnitmiðað
mál. Hugmyndir þurfa að vera í innbyrðis
samhengi, þannig að ein leiði af annarri.
Óskynsamlegt er að vekja nýja hugmynd
oftar en á tveggja til þriggja mínútna fresti.
í stuttum vísindafyrirlestri átt þú að segja
frá tilgátu þinni (hypothesis), lýsa því hvernig
hún var reynd og leggja fram niðurstöður.
Þetta þýðir, að þú lætur fyrir róða spenni-
treyju IMRAD-kerfisins og sleppir því, að
lýsa efnivið og aðferðum. Nánar verður vikið
að þessum atriðum síðar, þegar rætt er um
gestafyrirlestra.
Niðurstöður
eiga að leiða beint af því, sem sagt er í
meginefni. Á sama hátt og var í inngangi,
hlýðir í lok erindis að telja fram aðalatriðin úr
erindinu í nokkrum setningum. Hæfilegar
endurtekningar halda athygli áheyrenda vak-
andi. Að lokum telur þú upp niðurstöður
þínar eina af annarri.
Myndir
Þegar þú flytur erindi þitt notar þú skyggnur
(slides). Láttu vanda til þeirra og tryggðu þér,
að þær hafi allar svipað yfirbragð.
Gættu þess að ofhlaða ekki: í tíu mínútna
erindi mátt þú aðeins nota sex til átta
skyggnur. Texti í töflum og myndum þarf að
vera auðlesinn, hvaðan sem er í fyrirlestrar-
sal. Línur og tákn verða að vera auðgreinan-
leg. í töflum og myndum eiga aðeins að vera
nauðsynlegustu upplýsingar. Efni og myndir
verða að falla saman, þannig að ekki verði á
milli skilið.
Samþætting efnis
Nú er komið að því að fella saman texta og
myndefni.
Stutt erindi og ræður á að skrifa niður frá
orði til orðs. Annars vegar vegna þess, að
ræðutími er ávallt naumur og hins vegar
vegna þeirrar ögunar, sem felst i nákvæmum