Læknablaðið - 15.12.1985, Page 14
340
LÆKNABLAÐIÐ
verði bætt, m.a. að því er varðar framsögn
þína og framkomu. Um hlutverk áheyrenda á
æfingu er rætt hér í næsta þætti á eftir.
Á þessari stundu ert þú primus inter pares.
Leitaðu því ekki eftir hrósi, heldur treystu á,
að vinir þínir segi þér bæði kost og löst á
erindinu og flutningi þínum á því.
Þessu næst ferðu aftur yfir hverja mynd
fyrir sig og grannskoðar þær með þátttakend-
um. Þessi þáttur er ekki þýðingarminni en sá
fyrri, því dæmin sanna, að höfundar eru oft
slegnir undarlegri blindu á galla og villur í
myndum, sem utanaðkomandi koma auga á í
sjónhendingu. Er hér komin skýringin á því,
að þér er ráðlagt að láta gera glærur, áður en
þú leitar til teiknara og/eða lætur gera
skyggnur.
Með hliðsjón af því, sem fram kom á þessari
æfingu, endurskoðar þú textann og myndirn-
ar. Hugsanlegt er, að þú þurfir nú að taka
myndefnið til endurskoðunar. Fækkaðu
myndum ef með þarf, breyttu myndum, ef
það er til bóta og bættu við mynd, ef það
hjálpar. Spurðu sjálfan þig jafnan, áðuren þú
bætir við mynd eða setningu, hvort viðbótin
auðveldi þér að ná markmiðum þínum.
Árangurinn verður venjulega sá, að þú fellir í
burt óþarfar upplýsingar og auðveldar þannig
áheyrendum námið.
Við tímasetningu erindis skaltu aldrei fara
alveg að tímamörkum. Þú þarft að reikna með
þeim tíma, sem fer í það að komast úr sæti
þínu í ræðustól. Þó svo að ætlast sé til þess, að
spurningum sé svarað í umræðutíma, gætir
þú fengið á þig spurningu, sem þú yrðir að
svara. Hér þarf ekki að minna þig á, að þú ert
með dýrmæta upptöku á bandinu. Hlustaðu á
það og notaðu það við endurskoðun textans.
Þú getur enn bætt frammistöðu þína. Þá
sviðsetur þú aðra æfingu og þá notar þú
fullbúnar skyggnur. Ennþá betra er, ef þér
gefst kostur á því, að flytja erindið á form-
legum fundi á deildinni eða stofnuninni, þar
sem þú vinnur. Þetta erindi ættir þú ekki að
flytja síðar en hálfum mánuði áður en
endanlegt fyrirlestrarhald er ráðgert. Þú þarft
tíma til þess að gera nauðsynlegar breytingar.
Lokaæfing
Þessi æfing svarar til þess, sem í leikhúsum er
nefnd búningaæfing (generalpröve, dress re-
hearsal).
Tilgangur hennar er
• að tímasetja fyrirlesturinn við raunveru-
legar aðstæður,
• að komast að því hvaða spurningar erindið
vekur og
• að kanna sjálfstraust fyrirlesarans.
Áheyrendur eiga
• að gagnrýna fyrirlesturinn,
• að rökstyðja ummæli sín; (fyrirlesari á að
verja framsetningu sína),
• að benda á galla,
• að vera réttlátir í dómum sínum og
• að benda á það, hvernig hægt er að koma
efninu til skila á betri hátt.
Frekari leiðbeiningar er að finna í minnislist-
anum. Æfðu þig enn og aftur, þangað til þú
kannt innganginn og niðurstöðurnar utan að,
auk meginhluta aðalefnis.
Erindið á að flytja, ekki að lesa
Hafðu niðurlagið ávallt tilbúið. Með því
tryggirðu þér, að þú getur ávallt haldið þig inn-
an tímamarkanna, hvað sem fyrir kann að
koma að öðru leyti.
STÓRA STUNDIN RENNUR UPP
Vettvangskönnun
Daginn, sem þú átt að koma fram, skaltu
kynna þér allar aðstæður á fundarstað, m.a.
hvernig þú kemst klakklaust í ræðustól og
hvernig þar er umhorfs. Fullvissaðu þig um
það, að hljóðnemi sé í lagi, að birta sé nægileg
á lespúlti, til þess að þú sjáir nægilega vel á
minnisblöðin og að hjálpartæki (prik, ljós-
bendir) séu til staðar.
Komdu skyggnum í hendur stjórnanda
sýningarvélar. Þær eru að sjálfsögðu í réttri
röð. Láttu ekki stjóranda sýningarvélar þurfa
að leita uppi þá mynd, sem þú kannt að vilja
næst. Hlutverk hans er nógu erfitt fyrir.
Enginn kærir sig um að þurfa að hlusta á
fyrirmæli þín; »Nei, ekki þessa, þá næstu á
undan, nei. . .«.
Þurfir þú sjálfur að sjá um að sýna myndir,
er öruggast að verða sér úti um myndbakka af
réttri gerð, koma skyggnunum fyrir og renna
bakkanum í gegn utan fundartíma. Notirðu
eigin myndsýningarvél, hafðu varalampa
ávallt tiltækan.
Taktu mið af því, hvencer dags þú átt að
flytja erindi þitt. Sért þú fyrstur á mælenda-
skrá að morgni, ætlaðu þér góðan tíma til þess
að ganga úr skugga um, að allt sé til reiðu. Á