Læknablaðið - 15.12.1985, Blaðsíða 48

362
LÆKNABLAÐIÐ
línum kemur fram marghyrningur. Tíðni-
marghyrningurinn afmarkar flöt, sem er
svipaður að stærð og sá, sem súluritið
umlykur.
Tíðnimarghyrningar koma að gagni, þegar
verið er að bera saman tvær eða fleiri
tiðnidreifingar. Ekki hlítir að teikna súlurit
hvert ofan í annað, en hins vegar má stilla
súlunum upp hlið við hlið. Verði myndin of
flókin má þá grípa til tíðnimarghyrninganna.
Strikarit (line diagram) eru ein tegund
línurita og koma þau að notum, þegar lýsa
skal breytilegri tíðni á ákveðnum tímabilum.
Sé mikill munur á tíðni sjúkdóma, er gripið
til þess að setja lógariþmakvarða á lóðrétta
ásinn. Með þvi móti er hægt að hemja
efniviðinn á margfalt minni fleti og hneigð
hvers kvilla verður borin saman við fram-
vindu hinna.
Fylgni - Tvísturrit (scatter diagram).
Fram að þessu hefur verið rætt um línurit og
eiga þau það sameiginlegt, að í þeim er aðeins
önnur stærðin breytileg.
Þegar fjallað er um tvær breytur og afstöðu
þeirra innbyrðis, eru notuð svonefnd tvístur-
eðafylgnirit (scatter or correlation diagrams),
sem eru raunar tvö nöfn á sama fyrirbærinu.
Það er utan við efnissvið þessa rits að ræða
um fylgnistuðulinn r (correlation coefficient).
Mynd 13 er hins vegar úr bók Henriks R Wulff,
Rationel Klinik (14), sem að minni hyggju ætti
að vera skyldulesning á fyrstu árunum í
læknadeild. Vefjist það fyrir einhverjum að
lesa bókina á móðurmáli höfundar, er jafn-
framt bent á ensku útgáfuna (15). Myndin er
m.a. birt til þess að fá tækifæri til þess að
koma bókinni á framfæri.
Tafla VII. Nýgengi sjúkdómsins ABC hjá þeim, sem
leituðu til heilsugœslustöðvarinnar íXYZá árunum 1986
til 1995. Bæði kyn. Fjöldi sjúklinga, aldur þeirra við
greiningu og meðalfjöldi sjúklinga á hvert ár innan
aldursflokks.
Greining
Aldur N % Á hvert aldursár
21-30..................... 18 (3,7) 1,8
31-35 .................... 45 (9,2) 9,0
36-40..................... 79 (16,2) 15,8
41-55 ................... 225 (46,1) 15,0
56-60..................... 63 (12,9) 12,6
61-70..................... 45 (9,2) 4,5
71-90..................... 13 (2,7) 0,65
21-71 448 (100,0) 6,97
Að þessu sögðu lýkur að segja frá töflum og
myndum.
VINNULAG RITSTJÓRNAR
Þegar nýtt efni berst, tekur einhver úr rit-
stjórninni að sér að lesa það yfir. Ef greinin er
gallalaus, fær hún skjóta samþykkt. Minni-
háttar gallar, sem kunna að finnast á handriti,
svo sem í tilvitnunum eða í töflum, eru
leiðréttir.
Séu verulegir gallar á, gerist annað tveggja:
Höfundi er bent á gallana og hann beðinn
um að bæta úr eða að greininni er hafnað.
Varðandi síðara atriðið er lesanda bent á það,
sem sagði um viðhorf ritstjóra fyrr í þessum
kafla.
Sé um sérhæft efni að ræða, er handritið
sent dómanda, sem valinn er af einhverjum úr
ritstjórn og eiga ekki aðrir að vita um það,
hver er dómandi hverju sinni. Umsögn hans er
send höfundi, sem gerir viðeigandi breyt-
ingar. Fallist höfundur ekki á réttmæti gagn-
# ▲ ■ ▼ X o
O A □ V
Mynd 11. sýnir mismunandi strik og tákn sem nota má í
línuritum
Tíöni
leituðu til heilsugœslustöðvarinnar XYZ á tíu ára
tímabilinu 1986 til 1995.
Meðalfjöldi sjúklinga (bœði kyn) á hvert aldursár miðað
við greiningu (sjá töflu VII).