Læknablaðið - 15.11.1992, Blaðsíða 48

392
LÆKNABLAÐIÐ
meinafræðileg sjúkdómsgreining er fengin.
Að þessu leyti eru ákvarðanir um meðferð
byggðar bæði á líkum og niðurstöðum
rannsókna, að teknu tilliti til næmis og sértæki
rannsóknanna.
Tíminn eða tímalengd sjúkdómsástands, svo
og árangur meðferðar, geta einnig verið merk
greiningartæki.
Aætlun um meðferð er borin undir sjúkling
og fjölskyldu hans og þeim rækilega kynntar
niðurstöður og horfur, þannig að þau geti
tekið virkan þátt í ákvarðanatöku um meðferð.
Aðrar greinar sem skipta máli í
heimilislœkningum.
Heimilislæknir þarf ekki aðeins að kynna
sér hina tæknilegu hlið læknisfræðinnar,
heldur verður hann líka að kunna skil á
hagnýtum hliðum faraldsfræði, atferlisfræði,
heilbrigðisfræði og heilsuhagfræði, að
því marki sem þessar greinar snerta
heimilislækningar.
ÞÖRFIN FYRIR NÁM OG RANNSÓKNIR
f HEIMILISLÆKNINGUM
Lœknanám: Hið hefðbundna læknanám er
fyrir margra hluta sakir komið að tímamótum.
Til dæmis má nefna hina ört vaxandi þekkingu
í læknisfræði, tregðu háskólakennara við að
takmarka kennslusvið sín og ofuráherslu þeirra
á fyrirlestraform kennslunnar, sem og próf,
sem beinast mest að því að kanna þekkingu
nemendanna á mjög sérhæfðunr sviðum.
Varðandi klíníska kennslu í læknisfræði,
þá er læknastúdentum aðallega kennt enn
þann dag í dag með lífvana aðferðum ellegar
að þeim eru sýndir spítalasjúklingar, sem
eru rúmliggjandi, klæðlitlir og ósjálfbjarga.
Þessir sjúklingar bera minni og minni vott
því sjúkdómsmynstri, sem algengast er
í samfélaginu. Vegna aukins kostnaðar
við sjúkrahúsvistun og ört vaxandi tækni
hefur reynst nauðsynlegt að leggja nýtt
mat á framkvæmd læknismeðferðar. Af
öllu þessu má ætla, að nýútskrifaður læknir
sem gengið hefur í gegnum hefðbundið
læknanám sé illa undir það búinn að taka að
sér heimilislækningar.
Kennsla í lœknadeildum: Alheimssamtökin
um læknakennslu (World Federation for
Medical Education, (WFME)) hafa lagt
áherslu á þörfina á róttækum endurbótum
á kennslu læknastúdenta og sett fram
ráðleggingar, eins og greinir hér að neðan:
Þeir, sem annast skipulagningu læknakennslu,
ættu að stefna að eftirfarandi markmiðum:
1. Auka og útvíkka þau kennslusvið
sem menntunin tekur yfir þannig að öll
heilbrigðissvið samfélagsins séu virkjuð, en
ekki eingöngu sjúkrahúsin.
2. Sjá til þess að læknanámið sé í
samræmi við forgangsröðun og úrræði í
heilbrigðismálum.
3. Leggja áherslu á þá fæmi, sem þörf er á
fyrir viðhaldsmenntun lækna alla starfsævina,
og hvetja menn til virkari símenntunar en
áður, bæði með sjálfsnámi og með því að
sækja fyrirlestra.
4. Byggja upp námsbrautina svo og próf,
þannig að stefnt sé að sem bestri starfshæfni
miðað við gildismat hvers þjóðfélags þannig
að nánrsárangur verði ekki einvörðungu
metinn eftir hæfni til að muna og kalla fram
upplýsingar.
5. Þjálfa kennara til menntunarstarfa ekki
síður en til miðlunar á þekkingu. Launa ber
góða kennsluhæfileika til jafns við hæfileika í
læknisfræðilegum rannsóknum og klínískum
störfum.
6. Sjá til þess að við kennslu í umönnun og
meðferð sjúklinga verði lögð meiri áhersla
á að auka heilbrigði og koma í veg fyrir
sjúkdóma.
7. Finna nemendum úrlausnarverkefni
sem tengjast jafnt sjúkrahúsvettvangi sem
almennum samfélagsvettvangi, og leggja
þannig kapp á að flétta saman fræðslu um
vísindalegar og klínískar vinnuaðferðir.
8. Utvíkka inntökuskilyrði til náms í
læknadeild þannig, að nemendur séu ekki
einvörðungu valdir eftir námsárangri
og greind, heldur verði leitað eftir þeim
persónulegu eiginleikum sem taldir eru mega
prýða hvem góðan lækni, svo sem heiðarleika,
manngæsku og hæfileika til að setja sig inn í
og leysa vandamál sjúklinga.
Aðrar umbætur þarfnast víðtækrar þátttöku
ýmissa stofnana, svo takast megi að:
9. Hvetja til og jafnframt að auðvelda
samvinnu milli Heilbrigðisráðuneytis,