Læknablaðið - 15.11.1992, Blaðsíða 14
358
LÆKNABLAÐIÐ
eftir útskrift. Skoðaðar voru krufningaskýrslur
þeirra sem létust og voru krufnir.
Eftirtalin greiningarskilmerki voru notuð
við greiningu orsaka. Vökvi var talinn vera
af völdum hjartabilunar ef um var að ræða
aukinn vökva í lungnavef á röntgenmynd,
stækkað hjarta og/eða vanstarfsemi á vinstri
slegli við ómskoðun á hjarta. Einnig þurfti
saga og skoðun að benda til hjartabilunar
og vökvi að hverfa tiltölulega fljótt við
meðferð með þvagræsilyfjum. Lungnarek
eða lungnadrep var talið orsök ef saga
og blóðflæðiskönnun af lungum bentu til
þess. Illkynja orsakir voru greindar með
frumurannsókn eða sýnistöku. Vökvi var
talinn vera tengdur sýkingu ef um var að
ræða íferð í lungum samhliða og saga og
skoðun bentu til sýkingar. Heilkenni Dresslers
var greint ef sjúklingur hafði nýlega gengist
undir kransæðahjáveituaðgerð eða fengið
hjartadrep og einkenni og skoðun bentu einnig
til þessa. Vökvi í gollurshúsi þurfti einnig
að vera fyrir hendi. Briskirtilsbólga var talin
orsök ef saga og skoðun bentu til þessa og
amylasi í blóði og/eða fleiðruholsvökva var
hækkaður. Skurðaðgerð á kviðarholi var talin
orsök ef nýleg saga var um slíkt og einnig
ef um var að ræða samfall á neðri hluta
lungna. Heilkenni Meigs var greint ef með
bjúgvökva í fleiðruholi fór æxli í grindarholi
og vökvinn hvarf með brottnámi æxlisins.
Lifrarbólga var talin orsök ef hún var staðfest
með mótefnamælingum í blóði og vökvi
greindist einnig í kviðarholi. Ef sjúklingur
uppfyllti greiningarskilmerki fyrir rauða úlfa
eða iktsýki og ekki fannst önnur skýring var
sú talin orsökin.
NIÐURSTÖÐUR
A því sjö mánaða tímabili sem rannsóknin
náði yfir greindust 96 sjúklingar með
fleiðruholsvökva á Borgarspítala. Um var að
ræða 45 karla og 51 konu. Meðalaldur þeirra
var 63,8 ár, sá elsti 92 ára og sá yngsti 16 ára
og er aldursdreifingin sýnd á mynd.
Skipting sjúklinga milli deilda og hlutfall
sjúklinga með fleiðruvökva er sýnd í töflu I.
Meðallegudagafjöldi voru 29,3 dagar. Sjötíu
og átta sjúklingar útskrifuðust en 18 létust í
legu.
Niðurstöður röntgengreiningar má sjá í töflu
II. Algengast var að sjá vökva í vinstra
Number of patients
Age in years
Fig. Age distribution of patients with pleural effusion.
Table I. Number of patients with pleural effusion and
total number of admissions on different sen’ices during
the study period.
Number of patients
Total Pleural
admissions effusion Rate
Internal medicine 1720 70 4.0/100
General surgery 803 21 2.6/100
Orthopedics and trauma 950 5 0.5/100
Total 3473 96 2.8/100
Table II. Radiographic patterns on tlie chest film of
patients with pleural effusion.
Pleural fluid Consolidation Atelectasis
Right lung ............. 18 6 5
Left lung............... 45 12 12
Bilateral............... 33 5 5
Total 96 23 22
Table III. Results of pleural fiuid analysis and pleural
biopsies e.xpressed as ratio of diagnostic or positive
results against tlte total number of respective test.
Exudate............................... 16/27
Transudate ............................ 7/27
Unknown................................. 4/27
Positive bacterial culture.................... 0/20
Positive TBC culture.......................... 0/17
Positive cytology .............................. 1/14
Positive pleural biopsy ...................... 0/3
Elevated amylase.............................. 2/9
pH lower than 7.30 ........................... 2/19
fleiðruholi. Tuttugu og þrír sjúklingar höfðu
að auki íferð í lunga og 22 höfðu samfall á